Trzeboch
Trzeboch – jezioro w województwie lubuskim, w powiecie świebodzińskim, w gminie Skąpe na Pojezierzu Łagowskim w pobliżu wsi Łąkie[4].
 Jezioro Trzeboch widziane z powietrza | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Region | |
| Wysokość lustra |
67,5[2] m n.p.m. |
| Morfometria | |
| Powierzchnia | |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Długość linii brzegowej |
2600 m[2] |
| Objętość |
890,4 tys. m³[2] |
| Hydrologia | |
| Klasa czystości wody |
III (1993)[3] |
Położenie na mapie gminy Skąpe  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |
Położenie na mapie powiatu świebodzińskiego  | |
 52°10′34″N 15°27′08″E/52,176111 15,452222
| |
Hydronimia edytuj
Jezioro pojawia się w źródłach w 1739 roku, początkowo jako Trebach, a następnie Trebach See (1809), Lankener See (1913), Lankener See Trebock (1944)[5][6]. 3 listopada 1950 roku wprowadzono nazwę Trzeboch[7]. Obecnie państwowy rejestr nazw geograficznych jako nazwę jeziora również podaje Trzeboch, podając jednocześnie nazwę oboczną Łąkie[8].
Morfometria edytuj
Według danych Instytutu Rybactwa Śródlądowego powierzchnia zwierciadła wody jeziora wynosi 21,2 ha. Średnia głębokość zbiornika wodnego to 4,2 m, a maksymalna – 9,3 m. Lustro wody znajduje się na wysokości 67,5 m n.p.m. Objętość jeziora wynosi 890,4 tys. m³[2]. Natomiast A. Choiński określił poprzez planimetrowanie na mapach 1:50 000 wielkość jeziora na 20,5 ha[3]. Maksymalna długość jeziora to 1110 m, a szerokość 230 m. Długość linii brzegowej wynosi 2600 m[2].
Według Mapy Podziału Hydrograficznego Polski jezioro leży na terenie zlewni szóstego poziomu Świebodka od jez. Niedźwiedno do Lisicy (l)[9]. Identyfikator MPHP to 158525[9]. Zlewnia bezpośrednia jeziora jest niewielka i wynosi 0,7 km²[10].
Zagospodarowanie edytuj
Gospodarkę rybacką na jeziorze prowadzi państwowe Gospodarstwo Rybackie w Zbąszyniu[11]. Jezioro według typologii rybackiej zalicza się do jezior sandaczowych[10].
Jezioro pełni również funkcje rekreacyjne, w 2008 roku władze gminne oddały do użytku zrewitalizowaną plażę wraz z boiskiem do gry w piłkę siatkową w miejscowości Łąkie[12].
Czystość wód i ochrona środowiska edytuj
Jezioro znajduje się na obszarze chronionego krajobrazu o nazwie Rynna „Ołoboku i Paklicy”[13]. Głównym założeniem ochronnym tej strefy jest ochrona naturalnego korytarza ekologicznego wzdłuż wspomnianej rynny polodowcowej[14]. Jezioro Trzeboch jest objęte strefą ciszy[15].
Jezioro Trzeboch charakteryzuje się III kategorią odporności na wpływ zanieczyszczeń antropogenicznych[10]. Podczas badań w 1993 roku wody jeziora zostały sklasyfikowane w III klasie czystości. Podczas badań stwierdzono przekroczenie dopuszczalnego stężenia azotu, fosforu i chlorofilu, całkowicie odtleniony był hypolimnion. Wody jeziora charakteryzowały się również bardzo wysoką zawartością soli mineralnych[10]. Podczas badania przeźroczystość wód jeziora wynosiła 1,2 metra[10].
Przypisy edytuj
- ↑ Andrzej Richling i inni, Regionalna geografia fizyczna Polski : praca zbiorowa, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2021, s. 125–126, ISBN 978-83-7986-381-5, OCLC 1288191487 [dostęp 2023-03-30].
- ↑ a b c d e f g h i j Jerzy Jańczak (red.), Atlas jezior Polski, t. I, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 1996, s. 20-21, ISBN 83-86001-29-1.
- ↑ a b c Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 550. ISBN 83-232-1732-7.
- ↑ Geo Portal iMapa. 2015. [dostęp 2015-11-28]. (pol.).
- ↑ Trzeboch. [w:] Elektroniczny słownik hydronimów Polski [on-line]. [dostęp 2023-06-07].
- ↑ Skampe, Meßtischblatt nr. 3858, 1:25 000, 1945
- ↑ Zarządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 3 listopada 1950 r. w sprawie przywrócenia i ustalenia urzędowych nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (M.P. z 1950 r. nr 134, poz. 1720)
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 141031.
- ↑ a b Hydroportal, Informatyczny System Osłony Kraju [dostęp 2023-06-11].
- ↑ a b c d e Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Zielonej Górze, Jezioro Trzeboch wynik badań jakości wód 1993 [online], zgora.pios.gov.pl, 11 czerwca 2023 [dostęp 2023-06-11] [zarchiwizowane z adresu 2023-06-11].
- ↑ Wody GR Zbąszyń w okolicach Świebodzina, Gospodarstwo Rybackie Zbąszyń Sp. z o.o. [dostęp 2023-06-11] [zarchiwizowane z adresu 2022-03-30].
- ↑ Krzysztof Fedorowicz, Nowa plaża na jeziorem Trzeboch przyciąga jak magnes [online], gazetalubuska.pl, 11 czerwca 2023 [dostęp 2023-06-11] [zarchiwizowane z adresu 2023-06-11].
- ↑ Rozporządzenie Nr 14 Wojewody Lubuskiego z dnia 24 lipca 2003 r. w sprawie określenia obszarów chronionego krajobrazu na terenie województwa lubuskiego [online].
- ↑ Projekt uchwały Sejmiku Województwa... – Rynna Paklicy i Ołoboku – Gmina Lubrza [online], bip.lubrza.pl, s. 54 [dostęp 2023-03-26] [zarchiwizowane z adresu 2022-04-06].
- ↑ Powiat Świebodzin”, Uchwała NR X/91/2019 Rady Powiatu Świebodzińskiego z dnia 24 października 2019 r. w sprawie wprowadzenia zakazu używania jednostek pływających z silnikami spalinowymi na niektórych akwenach wodnych Powiatu Świebodzińskiego [online], 24 października 2019.