Trzewiczki
Trzewiczki (Черевички) – czteroaktowa opera Piotra Czajkowskiego do libretta według „Nocy wigilijnej” Nikołaja Gogola. Prapremiera 31 stycznia 1887 w Teatrze „Bolszoj” w Moskwie. Premiera polska w Gdańsku 28 czerwca 1952.
 Olek Videman jako Wakuła | |
| Muzyka | |
|---|---|
| Liczba aktów |
4 |
| Źródło literackie |
Nocy wigilijna Nikołaj Gogola |
| Prapremiera |
31 stycznia 1887 |
| Premiera polska |
28 czerwca 1952 |
Recepcja
edytuj„Trzewiczki” stanowią nową redakcję opery Kowal Wakuła (1876).
Osoby
edytuj- Wakuła, kowal – tenor
- Sołocha, jego matka – mezzosopran
- Czart – bas
- Oksana, ukochana Wakuły – sopran
- Czub, jej ojciec – bas
- Panas, jego kum – tenor
- Wójt – bas
- Nauczyciel – tenor
- Jego Wysokość – bas
- Ochmistrz – bas
Treść
edytujMiejsce i czas akcji: Noc wigilijna w Dikańce pod Połtawą oraz w Petersburgu za panowania Katarzyny II.
Akt I
edytujDo fertycznej wdowy Sołochy zaleca się sam Czart, który postanawia skraść z nieba księżyc. Zapada mrok. Wakuła, mimo śnieżnej zamieci, odwiedza ukochaną Oksanę, która jednak przekomarza się z nim i udaje obojętną. Do chaty wraca jej pijany ojciec i przegania zalotnika.
Akt II
edytujCzart nadal flirtuje z Sołochą, ale musi ukryć się w worku po węglu, gdy zjawiają się kolejni zalotnicy, również chowani w workach, które, po powrocie do domu, Wakuła wyrzuca na dwór. Natyka się na Oksanę, która jako warunek poślubienia go stawia zdobycie dla niej pantofelków samej Carycy.
Akt III
edytujZrozpaczony Wakuła postanawia popełnić samobójstwo, udając się w tym celu nad skuta lodem rzekę. Przybyły Czart oferuje mu swą pomoc w zamian za ofiarowanie duszy. Młodzieniec tymczasem chwyta nic nie spodziewającego się Czarta i ujeżdża go, zmuszając do lotu do Petersburga. W sali audiencjonalnej carskiego pałacu oczekują na przyjęcie deputacja kozaków. Za pośrednictwem Najjaśniejszego Wakuła uzyskuje od Carycy jej pantofelki, z którymi na grzbiecie Czarta udaje się z powrotem do Dikańki.
Akt IV
edytujSołocha i Oksana rozpaczają, przekonane, iż Wakuła popełnił samobójstwo. Gdy przybywa on sam z carskim prezentem, dziewczyna wyjawia, że i tak najwspanialszym upominkiem dla niej jest jego miłość. Chór kobzarzy wznosi śpiew ku czci odwiecznego ducha Ukrainy.
Bibliografia
edytuj- Lesław Czapliński „O wieczorze ów…, czyli operowa opowieść wigilijna” (o „Trzewiczkach” Piotra Czajkowskiego) w: „W kręgu operowych mitów” Kraków 2003
- Lesław Czapliński „Noc wigilijna albo cudowne trzewiczki kowala Wakuły” /o „Trzewiczkach” P.Czajkowskiego/ w: MUZYKA21 12/2009