Wikipedia

Trzy Strzały

symbol socjalistyczny

Trzy Strzały (niem. Drei Pfeile) – symbol zaprojektowany w 1931 roku przez Rosjanina Siergieja Czachotina i Niemca Carla Mierendorffa[1] dla niemieckiej socjaldemokratycznej organizacji antyfaszystowskiej Front Żelazny[2]. Jest jednym z symboli światowego ruchu antyfaszystowskiego[2].

Symbol Trzech Strzał
Oryginalny symbol Trzech Strzał z 1932 roku, na plakacie wyborczym SPD
Członkowie Akcji Socjalistycznej z flagami, na których widnieje antyfaszystowski symbol trzech strzał

Symbolika edytuj

Pierwotnie Trzy Strzały miały symbolizować polityczną, ekonomiczną i fizyczną siłę robotników[3], jednak według najpopularniejszej wersji oznaczają one trzy wrogie socjaldemokracji idee[4][2]:

Według interpretacji stosowanej przez Akcję Antyfaszystowską oznaczają one sprzeciw wobec[5]:

W zamyśle autorów i zgodnie z pierwotną wykładnią miały one symbolizować socjaldemokratyczny ruch sprzeciwu wobec reakcji, kapitalizmu i faszyzmu[2][6]. Miały też symbolizować jedność, aktywność i dyscyplinę, czyli to, co powinno charakteryzować przeciwników faszyzmu[6]. W czasach kampanii wyborczych przed wybuchem II wojny światowej kojarzono je na przykład ze zbiorem: pokój, wolność i chleb, symbolem jedności, karności i aktywności proletariatu albo sprzeciwem wobec Hitlera, arystokracji i kapitalizmu[6]. W listopadzie 1932 roku, produkowano nawet paczki papierosów z nadrukiem trzech strzał[6].

Kiedy faszyści próbowali ośmieszyć trzy strzały, przemieniali je w znak trzech parasoli, w odpowiedzi antyfaszyści zaczęli strzały rysować bliżej siebie, tak, aby się nic nie zmieściło wewnątrz[6]. W odpowiedzi naziści rysowali na plakatach trzy strzały przełamane pośrodku i umieszczali nad nimi swastykę[6]. W kontrze dorabiano ostrza w miejscu przełamania strzał, a swastykę przebijano na wylot[6].

Historia edytuj

W 1931 roku Czachotkin, wspólnie z działaczem Socjaldemokratycznej Partii Niemiec Carlem Mierendorffem, postanowili wykorzystać naukowe analizy nazistowskiej propagandy do stworzenia symbolu dla niemieckiego ruchu socjaldemokratycznego[2]. Uruchomili kampanię zatytułowaną „Trzy strzały przeciw swastyce”, w ramach której po raz pierwszy zaczęto powszechnie używać symbolu trzech strzał[2].

Czachotkin twierdził, że bezpośrednią inspiracją dla symbolu był obraz, który zobaczył w Heidelbergu: namalowana na murze swastyka, którą ktoś przekreślił za pomocą kredy – świadectwo wizualnej walki partyzanckiej toczącej się w przestrzeni publicznej[2]. Czachotkin uważał też, że trzy strzały jako znak zawsze będą silniejsze od symbolu nazistowskiego, niezależnie od tego czy zostaną umieszczone nad czy pod nim: nawet gdyby ktoś próbował zamalować trzy strzały za pomocą swastyki to ta wciąż wyglądałaby na przebitą liniami logotypu[2][6].

W czerwcu 1932 roku trzy strzały stały się oficjalnym znakiem Frontu Żelaznego[2]. Z symbolu szybko zaczęła korzystać także sama Socjaldemokratyczna Partia Niemiec, która użyła go na plakacie wyborczym z listopada 1932 roku[2]. W tej wersji trzy strzały przebijały symbole Komunistycznej Partii Niemiec, monarchistycznej frakcji Niemieckiej Partii Centrum oraz Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników atakując ich liderów: odpowiednio Ernsta Thälmanna, Franza von Papena oraz Adolfa Hitlera[2].

W latach 30. używały go liczne socjalistyczne i socjaldemokratyczne organizacje i partie polityczne, między innymi Francuska Sekcja Międzynarodówki Robotniczej, francuska Partia Socjalistyczna Robotników i Chłopów, Socjaldemokratyczna Partia Austrii (SPÖ) czy Ogólno-Żydowski Związek Robotniczy „Bund” w Polsce. Większość z nich w okresie powojennym przestała istnieć albo zaniechała używania trzech strzał jako oficjalnego symbolu w czasie przemian jakie przeszły one w drugiej połowie XX wieku[2].

We wrześniu 1932 roku, na zjeździe w Liège, znak ten przyjęła Socjalistyczna Międzynarodówka Sportu Robotniczego, zrzeszająca robotnicze stowarzyszenia sportowe[6]. Piłkarski zespół robotników z Warszawy, który w listopadzie 1933 roku rozegrał towarzyski mecz w Gdańsku miał w klapy wpięty symbol, „ku nienawiści band hitlerowskich”[6].

Trzy Strzały są powszechnie używane przez ugrupowania lewicowe i antyfaszystowskie[7] na przykład Socjaldemokratyczną Partię Austrii[8], są elementem logotypu portugalskiej Partii Socjaldemokratycznej[2]. Przestały być jednak oficjalnym symbolem części partii między innymi SPÖ i francuskiej Partii Socjalistycznej[9]. W Polsce używają ich między innymi Polska Partia Socjalistyczna i Akcja Socjalistyczna[10].

Galeria edytuj

Symbole podobne edytuj

 
Sześć Strzał - symbol CHP

Socjaldemokratyczna Republikańska Partia Ludowa w Turcji od początku swojego istnienia używa jako symbolu Sześć Strzał symbolizujących idee kemalizmu: republikanizm, równość, laicyzm, reformizm, nacjonalizm[11] i etatyzm.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Przemysław Leniak: Graficzne symbole PPS – znaczki organizacyjne cz. II. leniak.salon24.pl, 2015-03-12. s. 2.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m Trzy strzały – Rok antyfaszystowski [online], rokantyfaszystowski.org [dostęp 2020-06-27].
  3. ↑ Die Eiserne Front [online], www.reichsbanner.de [dostęp 2019-05-17] [zarchiwizowane z adresu 2011-10-07] (niem.).
  4. ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2011-07-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-16)].
  5. ↑ Symbol Trzech Strzał [online], Pod Brukiem Leży Plaża [dostęp 2018-12-09] (pol.).
  6. ↑ a b c d e f g h i j Trzy strzały przeciw faszystom [online], Przegląd, 12 stycznia 2020 [dostęp 2020-06-27] (pol.).
  7. ↑ Symbol Trzech Strzał. „Pod Brukiem Leży Plaża”. 2/2014, 2014. Warszawa. [dostęp 2016-09-07]. 
  8. ↑ Parteisymbole | Symbole | Kunst und Kultur im Austria-Forum [online], austria-forum.org [dostęp 2018-12-09] (niem.).
  9. ↑ Maurice Agulhon, Annette Becker, Evelyne Cohen, La République en représentations [online], Google Bokks [dostęp 2018-12-09].
  10. ↑ Tomasz Truskawa, Niech się święci 1 maja! [online], Niezalezna.pl, 1 maja 2015.
  11. ↑ Nacjonalizm w lewicowej definicji Kemala Atatürka oznacza jedność narodu tureckiego i jego swobodny dostęp do nauki i kultury. Różni się więc od klasycznego prawicowego nacjonalizmu – panturkizmu.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Trzy_Strzały&oldid=71233860”