Tunel wodny Päijänne
Tunel wodny Päijänne (fiń. Päijännetunneli) – tunel wodny położony w południowej Finlandii, drugi pod względem długości tunel tego typu na świecie (po akwedukcie Delaware w USA)[2]. Zapewnia wodę pitną i umożliwia produkcję energii elektrycznej.
1. Asikkalanselkä
2. Stacja dystrybucji wody Kalliomäki
3. Stacja pomp wody Korpimäki
4. Sztuczne jezioro Silvola
Specyfikacje edytuj
Bieg tunelu edytuj
Tunel wydrążono w podłożu skalnym, od 30 do 100 metrów pod powierzchnią gruntu[3]. Ma 120 kilometrów długości[4].
Tunel dostarcza wodę pitną między innymi do Helsinek, Espoo, Vantaa, Hyvinkää, Järvenpää, Kirkkonummi czy Sipoo. Tunel rozpoczyna się w Asikkalanselkä, w jeziorze Päijänne[5], drugim co do wielkości jeziorze w Finlandii o powierzchni 1080 km². Dzięki naturalnemu spadkowi woda w tunelu spływa grawitacyjnie. Woda przy wlocie do tunelu ma na tyle dobrą jakość, że zwykle nadaje się do picia bez uzdatniania lub z niewielkim uzdatnieniem. Stała, utrzymująca się przez cały rok niska temperatura w tunelu zapewnia, że woda utrzymuje wysoką jakość podczas transportu. Tunel kończy się sztucznym zbiornikiem Silvola w Vantaa. Ze zbiornika o powierzchni 0,5 km² woda jest pompowana do stacji uzdatniania wody w Pitkäkoski i Vanhakaupunki[3].
Tunel ma przekrój 16 m² i umożliwia przepływ wody w ilości 10 m³ na sekundę[6]. Przy obecnych[kiedy?] wskaźnikach zużycia woda pobierana jest z prędkością około 3,1 m³ na sekundę przez stacje uzdatniania wody. Tunel może być wykorzystany jako awaryjna rezerwa wodna podczas przerw w dostawie wody[7].
Wykorzystanie elektryczne edytuj
Różnica wysokości między jeziorem Päijänne a sztucznym jeziorem Silvola jest wykorzystywana do produkcji około 7 milionów kilowatogodzin energii elektrycznej rocznie przez elektrownię wodną w Kalliomäki[3].
Budowa edytuj
Budowę tunelu rozpoczęto w roku 1972, a zakończono w 1982[4]. Kosztowała około 200 mln € (po uwzględnieniu inflacji). W latach 1999 i 2001 części tunelu wymagały naprawy z powodu osuwania się skał. W 2008 roku tunel przeszedł gruntowny remont[8]; jego południowa część została wzmocniona w celu uniemożliwienia zawalenia się[6]. Podczas renowacji, od 15 kwietnia do 31 grudnia 2008 roku, woda dla obszaru metropolitalnego Helsinek była dostarczana z rzeki Vantaa[6]. Remont kosztował około 18 mln €, pracowało przy nim ponad 130 osób.
Przypisy edytuj
- ↑ Figure 5. Map of the Päijänne Water Tunnel. 1. Water intake from... [online], ResearchGate [dostęp 2018-01-22] (ang.).
- ↑ Najdłuższe tunele [online], Budowle.pl [dostęp 2018-01-22] (pol.).
- ↑ a b c The water comes from Päijänne | HSY [online], www.hsy.fi [dostęp 2018-01-22] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-04].
- ↑ a b Päijänne Water Tunnel (Vantaa/Asikkala, 1982) | Structurae [online], Structurae [dostęp 2018-01-22] (ang.).
- ↑ Lakeland Päijänne - Central Finland, „Central Finland” [dostęp 2018-01-22] (ang.).
- ↑ a b c Petri S. Juuti, Riikka Rajala. Environmental History of Inhabitants and the River Vantaa. „YFJEH Ympäristöhistoria Finnish Journal of Environmental History”. 6 (1), s. 33-34, 2016. (ang.).
- ↑ Päijännetunneli [online] [dostęp 2018-01-22] (fiń.).
- ↑ Refurbishment of Päijänne Water Tunnel, „Ramboll Group” [dostęp 2018-01-22] (ang.).