Tybetański Region Autonomiczny

Tybetański Region Autonomiczny, Tybet (tyb. བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་, Wylie: Bod-rang-skyong-ljongs, ZWPY: Poi Ranggyong Jong; chiń.: 西藏自治区; pinyin: Xīzàng Zìzhìqū[3]) – region autonomiczny Chińskiej Republiki Ludowej ze stolicą w Lhasie[4]. Powstał w 1965 roku w wyniku połączenia dotychczasowego regionu Tybet i terytorium Qamdo[5][6].

Tybetański Region Autonomiczny
Tybet
region autonomiczny
ilustracja
Państwo

 ChRL

Stolica

Lhasa

Kod ISO 3166-2

CN-54

Gubernator

Che Dalha[1]

Powierzchnia

1 228 400 km²

Populacja (2020)
• liczba ludności


3 648 100[2]

• gęstość

3 os./km²

Szczegółowy podział administracyjny
Liczba prefektur

7

Liczba powiatów

73

Liczba gmin

692

Położenie na mapie Chin
Położenie na mapie
Strona internetowa

W 2006 roku została otwarta kolej tybetańska, która łączy ten region z prowincją Qinghai[7].

W 2008, w rocznicę chińskiej inwazji, doszło do kolejnych antyrządowych wystąpień, głównie w stołecznej Lhasie i okolicznych regionach, krwawo tłumionych przez chińskie jednostki militarne i paramilitarne[8].

Gospodarka edytuj

Tybet jest jednym z najsłabiej rozwiniętych regionów Chin. Główną gałęzią jego gospodarki jest koczownicza hodowla jaków, owiec, kóz i wielbłądów, a także myślistwo. Uprawia się jęczmień, grykę, rośliny strączkowe. Duże znaczenie ma też rzemiosło. Przemysł skupiony wokół metalurgii, materiałów budowlanych oraz w sektorze spożywczym. W Tybecie znajdują się bardzo bogate złoża chromu, miedzi, litu, żelaza, cynku i ołowiu oraz największe na świecie złoża uranu[9][10][11].

Wraz z rosnącym stopniem otwarcia Chin na świat i względną liberalizacją polityki Pekinu wobec Tybetu, w regionie – a szczególnie jego stolicy Lhasie – dokonują się poważne przemiany gospodarcze[12][13]. Za sprawą miliardowych inwestycji rządu centralnego w renowację zabytków i infrastrukturę komunikacyjną dynamicznie rozwija się turystyka[14][15].

Podział administracyjny edytuj

Mapa[16][17]
 
Lp. Nazwa Siedziba Tybetański Pinyin tybetański Transliteracja Wyliego Chiński Hanyu pinyin
– Prefektury miejskie –
7 Nyingchi Bayi ཉིང་ཁྲི་གྲོང་ཁྱེར། Nyingchi Chongkyir nying-khri grong-khyer 林芝市 Línzhī Shì
3 Qamdo Karub ཆབ་མདོ་གྲོང་ཁྱེར། Qamdo Chongkyir chab-mdo grong-khyer 昌都市 Chāngdū Shì
4 Xigazê Samzhubzê གཞིས་ཀ་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར། Xigazê Chongkyir gzhis-ka-rtse grong-khyer 日喀则市 Rìkāzé Shì
5 Lhasa Chengguan ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར། Lhasa Chongkyir lha-sa grong-khyer 拉萨市 Lāsà Shì
6 Shannan Nêdong ལྷོ་ཁ་གྲོང་ཁྱེར། Lhoka Chongkyir lho-kha grong-khyer 山南市 Shānnán Shì
2 Nagqu Seni ནག་ཆུ་གྲོང་ཁྱེར། Nagqu Chongkyir nag-chu grong-khyer 那曲市 Nàqū Shì
– Prefektury –
1 Ngari Gar མངའ་རིས་ས་ཁུལ། Ngari Sakü mnga'-ris sa-khul 阿里地区 Ālǐ Dìqū

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Does Tibet’s New Governor Signal Change? [dostęp 2021-05-21] (ang.).
  2. Communiqué of the Seventh National Population Census (No. 3) [dostęp 2021-05-21] (ang.).
  3. 西藏海拔高度有多少?-中国西藏旅游网, www.tibetcn.com [dostęp 2020-01-28].
  4. Lhasa, Tibet, earthobservatory.nasa.gov, 26 września 2009 [dostęp 2020-01-28] (ang.).
  5. Timeline: Tibet-China relations, www.ft.com, 17 marca 2008 [dostęp 2020-01-28].
  6. 1964 China Map, National Geographic (ang.).
  7. Karol Wach, Kolej Tybetańska, inforail.pl, 18 lipca 2006 [dostęp 2020-01-28] (pol.).
  8. China accused over Tibet unrest, „BBC News”, 22 lipca 2010 [dostęp 2020-01-28] (ang.).
  9. Tibet, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2020-01-28] (ang.).
  10. Tybet, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2020-01-28].
  11. Miedź, ołów, cynk - w Tybecie są ogromne złoża, gazetapl, 25 lutego 2007 [dostęp 2020-01-28] (pol.).
  12. 美国发现世界最古老森林遗迹-新华网, www.xinhuanet.com, 4 stycznia 2020 [dostęp 2020-01-28].
  13. 拉萨经开区引领经济转型升级-中国西藏旅游网, www.tibetcn.com [dostęp 2020-01-28].
  14. Mercedes u dalajlamów, Forbes.pl, 10 stycznia 2011 [dostęp 2020-01-28] (pol.).
  15. China plans big investment in Tibet, The Irish Times, 26 stycznia 2010 [dostęp 2020-01-28] (ang.).
  16. Tibet., Library of Congress, 1969 [dostęp 2020-01-28].
  17. Tibet Political Map, Tibet Location, demographics, Tibet Travel and Tours – Tibet Vista [dostęp 2020-01-28] (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj