Uszanka kalifornijska
Uszanka kalifornijska[3], uchatka kalifornijska[4], lew morski[4] (Zalophus californianus) – gatunek ssaka morskiego z rodziny uchatkowatych (Otariidae). Jest jednym z najinteligentniejszych płetwonogich[potrzebny przypis].
| ||
| Zalophus californianus[1] | ||
| (Lesson, 1828) | ||
 Uchatki kalifornijskie | ||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ssaki | |
| Podgromada | żyworodne | |
| Infragromada | łożyskowce | |
| Rząd | drapieżne | |
| Podrząd | psokształtne | |
| (bez rangi) | płetwonogie | |
| Rodzina | uchatkowate | |
| Rodzaj | uszanka | |
| Gatunek | uszanka kalifornijska | |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | ||
 | ||
| Zasięg występowania | ||
| ||
BiotopEdytuj
Żyje w Pacyfiku, w 3 izolowanych populacjach: u wybrzeży Ameryki, wokół wysp Galapagos i u południowych wybrzeży Japonii.
OpisEdytuj
Zwierzę to jest dość duże, osiąga długość do 2,5 metra i masę 280 kg. Ciemnobrunatna sierść.
WielkośćEdytuj
Długość − samiec do 240 cm, samica do 200 cm[5].
Masa ciała − samiec 390 kg, samica do 110 kg[5].
Tryb życiaEdytuj
Uszanka kalifornijska jest bardzo towarzyska. Żyje w koloniach liczących setki, czasem nawet tysiące osobników. Najliczniejsze grupy tworzy w okresie rozmnażania, kiedy na miejscach porodów gromadzi się ogromna liczba zwierząt. Uchatki dzielą swój czas między polowanie w wodzie i odpoczynek na lądzie. Mimo walcowatego ciała również na ziemi są bardzo ruchliwe i potrafią się szybko przemieszczać. Odbijają się przednimi i zadnimi płetwami, zachowując wyprostowane ciało. Gromadzą się na brzegu lub na skałach w grupach liczących kilkadziesiąt sztuk. Pod wodą pozostają kilka minut, po czym wynurzają się, by nabrać powietrza.
ZachowanieEdytuj
Często wychodzi na ląd, by tam odpocząć. Gdy czuje się zagrożony, potrafi być groźny i szybko przemieszcza się specyficznym ruchem: czołgania się i kuśtykania. Jest bardzo łatwy w tresurze. Potrafi nurkować na głębokość 300 metrów i wstrzymać oddech na 15 minut.
Pożywienie i polowanieEdytuj
Uszanka kalifornijska ma duży apetyt. Przeciętny dorosły osobnik, ważący ok. 250 kg w ciągu dnia zjada ponad 30 kg pożywienia, co stanowi 14% jego masy. Uzupełnia w ten sposób energię, jaką musi wydatkować w formie ciepła podczas pływania w zimnej wodzie. Poluje w ten sposób, że swą zdobycz zagania na głębinę lub zanurza się aż do dna i uważnie przeszukuje szczeliny między kamieniami. Oprócz ryb łowi też ośmiornice i inne głowonogi, czasem skorupiaki. Uchatka kalifornijska pod wodą świetnie widzi i zdobyczy poszukuje głównie wzrokiem. Dużą rolę odgrywają zapewne podczas połowów długie, rosnące wokół paszczy wąsy czuciowe.
RozmnażanieEdytuj
W Kalifornii okres rozmnażania uchatek trwa od maja do sierpnia. Miejsca parzenia się i narodzin młodych znajdują się na plażach. Wkrótce po narodzeniu się młodych dorosłe samce rozpoczynają walki o terytorium. Najpierw każdy stara się wystraszyć rywala groźną postawą i zachowaniem. Najczęściej się to udaje, do prawdziwych walk dochodzi rzadko. Każdy dorosły samiec ma wokół siebie harem założony z kilku samic i ich młodych. Samiec w tym okresie nie ma prawie czasu na zdobywanie pożywienia i żyje z wytworzonych wcześniej zapasów tłuszczu. Ciąża foki trwa 11-13 miesięcy, po których na świat przychodzi jedno młode ważące 6-8 kg. Uchatki osiągają dojrzałość płciową w wieku 4 lat.
Uszanka kalifornijska i człowiekEdytuj
Na początku XIX wieku na wybrzeżu kalifornijskim polowano na uszanki ze względu na ich tłuszcz. Rozkrawano tłuszcz martwych zwierząt na kawałki i gotowano, by uzyskać olej. Z trzech zabitych zwierząt osiągano jedną beczkę oleju. Skórę wykorzystywano do produkcji kleju. Dziś uszanki kalifornijskie często pojawiają się w ogrodach zoologicznych (w Polsce można je oglądać w opolskim zoo), cyrkach i akwariach. Znane są ze swej inteligencji i skłonności do zabawy, cieszą się dużą sympatią u dorosłych i dzieci. 16 kwietnia 2008 r. w opolskim zoo na wybiegu znaleziono martwego samca – George'a; dzień później padła samiczka. Sekcja zwłok wykazała, że obydwie uszanki miały żołądek pełen kamieni i monet. Obecnie w opolskim ogrodzie mieszkają 4 uszanki[6] (w tym najstarsza samiczka Moli[7]).
OchronaEdytuj
Kiedyś polowano często na uszanki, dziś są pod ochroną, dzięki czemu ich liczba ustabilizowała się. W Kalifornii żyje około 50 tysięcy zwierząt, na Galapagos 40 tysięcy.
PrzypisyEdytuj
- ↑ Zalophus californianus, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Aurioles, D. & Trillmich, F. (IUCN SSC Pinniped Specialist Group) 2008, Zalophus californianus [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015.1 [dostęp 2015-07-14] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 153. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ a b K. Kowalski (redaktor naukowy), A. Krzanowski, H. Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 386, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
- ↑ a b Rebecca Price: Zalophus californianus (ang.). Animal Diversity Web. [dostęp 4 lutego 2011].
- ↑ Kolejna Uchatka
- ↑ Uchatka Moli wraca na wybieg