Ud

instrument muzyczny strunowy szarpany

Ud, Oud, al-ud (arab. عود, ʿūd; pers. بربط, barbat; tur. ut) – instrument muzyczny strunowy z grupy chordofonów szarpanych[1], uważany za przodka lutni, nazywany również lutnią arabską bądź lutnią perską[2].

Ud
al-ud
Ilustracja
Klasyfikacja naukowa
321.321-6

Chordofon złożony

Klasyfikacja popularna
instrument strunowy
Podobne instrumenty

lutnia, biwa

Wywodzi się z okolic Morza Śródziemnego i Bliskiego Wschodu. W krajach arabskich ud jest bardzo popularny[3].

Jest instrumentem bez progów. Współczesne instrumenty posiadają zazwyczaj 5 strun podwójnych oraz dodatkową strunę basową. Do gry na udzie używa się elastycznego plektronu (arab. risza, tur. mızrap) o długości około 10–15 cm. Tradycyjnie był wykonywany z orlego pióra, obecnie jednak używa się w tym celu głównie znacznie tańszych plektronów plastikowych[3].

Muzycy grający na udzie

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ud, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-03-17].
  2. Andrzej Chodkiewicz, Encyklopedia muzyki, Warszawa: Wydawn. Naukowe PWN, 1995, s. 31, ISBN 83-01-11390-1, OCLC 34128613 [dostęp 2022-10-18].
  3. a b Johnny Farraj, Inside Arabic music : Arabic maqam performance and theory in the 20th century, New York, NY 2019, s. 16-19, ISBN 978-0-19-065835-9, OCLC 1043956637 [dostęp 2022-10-18].
  4. Achref Chargui, président des JMC 2018 : « la musique existe pour qu’on soit tous ensemble » [online], Music In Africa, 5 października 2018 [dostęp 2022-10-18] (ang.).
  5. Ouest-France, Les musiques du monde à l'école Sainte-Anne [online], Ouest-France.fr, 7 lutego 2015 [dostęp 2022-10-18] (fr.).
  6. y, Anouar Brahem – Blue Maqams – ECM Records [online], Era Jazzu, 5 czerwca 2022 [dostęp 2022-10-18] (pol.).
  7. Daily Sabah, Jazz, electric oud to echo in Istanbul with Tunisian Dhafer Youssef [online], Daily Sabah, 8 czerwca 2022 [dostęp 2022-10-18] (ang.).
  8. 52. BFM - Musica Antiqua Europae Orientalis [online], Filharmonia Pomorska im. Ignacego Jana Paderewskiego w Bydgoszczy [dostęp 2022-10-18] (pol.).
  9. Trapezfik zagra w Bogocie [online], poznan.wyborcza.pl, 21 czerwca 2004 [dostęp 2022-10-18].