Ulica Agrykola w Warszawie

	Ulica Agrykola w Warszawie
	Ulica Agrykola w Warszawie
	Ujazdów
	; Ulica Agrykola na wysokości pomnika króla Jana III Sobieskiego
Państwo	Polska
Miejscowość	Warszawa
Długość	860 m
	Przebieg
	Położenie na mapie Warszawy Ulica Agrykola w Warszawie
	Położenie na mapie Polski Ulica Agrykola w Warszawie
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Ulica Agrykola w Warszawie
	52°13′04,0″N 21°01′59,0″E/52,217778 21,033056
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ulica Agrykola – ulica warszawskiego Ujazdowa, biegnąca od ulicy Myśliwieckiej do Alej Ujazdowskich.

Latarnie gazowe przy ulicy

NazwaEdytuj

Nazwa ulicy pochodzi od nazwiska podpułkownika Karola Ludwika Agricoli, który kierował pracami przy jej budowie, i przyjęła się pod koniec XIX wieku. Przejściowo, w okresie 1901–1916 ulica nosiła miano Ułańskiej. Obecnie za oficjalną uznawana jest nazwa Agrykola^[2], chociaż na tablicach MSI występuje wersja Karola Ludwika Agricoli.

OpisEdytuj

Ulica została wytyczona w latach 1778–1779 jako nowa droga dojazdowa do Łazienek Królewskich, rozciągających się po obu jej stronach. Pierwotnie zaczynała swój bieg od ul. Czerniakowskiej, jednak w okresie powojennym ten odcinek ulicy przemianowano na ul. Szwoleżerów.

W ramach budowy wzniesiono w ciągu ulicy kamienny most, przedłużony w roku 1788 o dwa przęsła. Tuż przy moście znajduje się pomnik Jana III Sobieskiego, ustawiony tu w roku 1788, w 105. rocznicę odsieczy wiedeńskiej, z fundacji króla Stanisława Augusta. Autor pomnika, Franciszek Pinck, ukazał władcę w zbroi i hełmie z pióropuszem, siedzącego na koniu, który tratuje dwóch leżących Turków^[3].

W roku 1819 u zbiegu z Al. Ujazdowskimi powstał Ogród Botaniczny.

Po roku 1907 w górnym odcinku ulicy zainstalowano działające do dziś latarnie gazowe.

W 1945 w burzowcu znajdującym się pod ulicą znaleziono zwłoki 42 osób, które zginęły tam w 1944 w czasie powstania warszawskiego^[4].

Nachylenie ulicy sprawiało, że przez wiele lat po zakończeniu wojny służyła ona mieszkańcom Warszawy za naturalny tor saneczkowy^[5].

Ulica do dziś zachowała swój parkowo-krajobrazowy charakter. Fragment ulicy stanowi południową granicę parku Agrykola^[6].

Ważniejsze obiektyEdytuj

Ermitaż
Łazienki Królewskie
Pomnik Jana III Sobieskiego
Ogród Botaniczny
Tablica pamiątkowa Tchorka (lata 50. XX wieku, na skwerze Stefana Kisielewskiego „Kisiela”)
Tablica upamiętniająca ustawienie w 1856 pierwszych w Warszawie latarni gazowych wmurowana w 2006 (u zbiegu z Alejami Ujazdowskimi)^[7]
Pomnik Wojciecha Korfantego (u zbiegu z Alejami Ujazdowskimi)

Inne informacjeEdytuj

Do nazwy ulicy i miejsca spotkań podchorążych w okresie powstanie listopadowe w 1830 roku, koło pomnika Jana III Sobieskiego, nawiązywała nazwa działającej w latach 1941–1944 tajnej Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty Armii Krajowej^[8].

PrzypisyEdytuj

↑ Mapa Warszawy, mapa.um.warszawa.pl [dostęp 2020-11-23] .
↑ Katalog ulic i placów m.st. Warszawy. Zarządzenie nr 3800/2013 Prezydenta m.st. Warszawy w sprawie wprowadzenia „Katalogu ulic i placów m.st. Warszawy” oraz zasad zapisu nazw obiektów miejskich, 2013-01-25. [dostęp 2013-03-03].
↑ Irena Grzesiuk-Olszewska: Warszawska rzeźba pomnikowa. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003, s. 38. ISBN 83-88973-59-2.
↑ Marian Gajewski: Urządzenia komunalne Warszawy. Zarys historyczny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1979, s. 112,458. ISBN 83-06-00089-7.
↑ Zygmunt Stępiński. Spacer aleją Na Skarpie. „Kronika Warszawy”. 1 (41), s. 156, 1980.
↑ Park Agrykola „Łazienki Północne”. W: Urząd m.st. Warsawy [on-line]. zielona.um.warszawa.pl. [dostęp 2019-06-05].
↑ Robert Miękus (red.): Gazownia Warszawska. 150 lat. Warszawa: Dział Marketingu Gazowni Warszawskiej, 2006, s. 97.
↑ Grzegorz Nowik, Straż nad Wisłą (trzy tomy); Wydawnictwo Rytm, 2002, ISBN 83-88794-55-8

BibliografiaEdytuj

Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 18. ISBN 83-01-08836-2.
Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy, tom 1. Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, 1995, s. 21. ISBN 83-902793-5-5.

[1] Mapa Warszawy, mapa.um.warszawa.pl [dostęp 2020-11-23] .

[2] Katalog ulic i placów m.st. Warszawy. Zarządzenie nr 3800/2013 Prezydenta m.st. Warszawy w sprawie wprowadzenia „Katalogu ulic i placów m.st. Warszawy” oraz zasad zapisu nazw obiektów miejskich, 2013-01-25. [dostęp 2013-03-03].

[3] Irena Grzesiuk-Olszewska: Warszawska rzeźba pomnikowa. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003, s. 38. ISBN 83-88973-59-2.

[4] Marian Gajewski: Urządzenia komunalne Warszawy. Zarys historyczny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1979, s. 112,458. ISBN 83-06-00089-7.

[5] Zygmunt Stępiński. Spacer aleją Na Skarpie. „Kronika Warszawy”. 1 (41), s. 156, 1980.

[6] Park Agrykola „Łazienki Północne”. W: Urząd m.st. Warsawy [on-line]. zielona.um.warszawa.pl. [dostęp 2019-06-05].

[7] Robert Miękus (red.): Gazownia Warszawska. 150 lat. Warszawa: Dział Marketingu Gazowni Warszawskiej, 2006, s. 97.

[8] Grzegorz Nowik, Straż nad Wisłą (trzy tomy); Wydawnictwo Rytm, 2002, ISBN 83-88794-55-8

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]