Wikipedia

Ulica Franciszkańska w Katowicach

ulica w Katowicach

Ulica Franciszkańska w Katowicach – ulica w katowickiej dzielnicy Ligota-Panewniki. Rozpoczyna swój bieg od skrzyżowania z ulicą Panewnicką. Następnie krzyżuje się z ul. Grunwaldzką, ul. Stefana Żeromskiego, ul. Smolną, ul. Piotrowicką i ul. Zagroda. Kończy swój bieg przy skrzyżowaniu z ul. Emerytalną obok placu ojca Justyna Widucha. Swoją nazwę wzięła od panewnickiego Klasztoru Franciszkanów, do którego prowadzi.

ulica Franciszkańska
Ligota-Panewniki
Ilustracja
ulica Franciszkańska
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Długość

732 m[1]

Przebieg
0m ul. Panewnicka
ul. Kłodnicka
305m ul. Grunwaldzka
380m ul. Stefana Żeromskiego
450m ul. Smolna
światła 520m ← ul. Piotrowicka →
590m ul. Zagroda
645m do ul. ojca Karola Bika
690m plac ojca Justyna Widucha
732m ul. Emerytalna
Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „ulica Franciszkańska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Franciszkańska”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Franciszkańska”
Ziemia50°13′40,5″N 18°58′16,9″E/50,227915 18,971350
Multimedia w Wikimedia Commons
Znak uliczny.

Historia edytuj

W drugiej połowie XIX wieku przy ulicy, obok dzisiejszej stacji kolejowej Katowice Ligota, wzniesiono domy wypoczynkowe i sale teatralne, przygotowane do występów[2]. Pod numerem 27 w latach międzywojennych funkcjonował urząd pocztowo-telekomunikacyjny Katowice 6[3], a pod numerem 25 – Apteka Świętej Jadwigi[4]. W dwudziestoleciu międzywojennym droga także nazywała się ul. Franciszkańska[5][6]; w latach 1939–1945 Zeisig Straße[7][8] (ein Zeisig – czyżyk). Do 1991 w Miejskim Domu Kultury przy ul. Franciszkańskiej 33 swoją siedzibę miał Teatr GuGalander.

Obiekty zabytkowe edytuj

Przy ulicy Franciszkańskiej znajdują się następujące historyczne obiekty[9]:

  • dawny budynek dworcowy (ul. Franciszkańska 1); wzniesiony na początku XX wieku; początkowo znajdowały się w nim kasy biletowe, hotel i przechowalnia bagażu; przebudowany w latach siedemdziesiątych XX wieku[10];
  • kamienica mieszkalna (ul. Franciszkańska 1a), wybudowana na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych XX wieku w stylu modernistycznym[11];
  • kamienica mieszkalna – dawny kompleks „Leśny Zamek” (niem. Wald Schloss[12][13])/dawna restauracja dworcowa (ul. Franciszkańska 2), wzniesiona na przełomie XIX i XX wieku w stylu modernistycznym, później przebudowana[11];
  • willa w ogrodzie (ul. Franciszkańska 2a), wybudowana w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[11];
  • modernistyczna willa w ogrodzie (ul. Franciszkańska 4)[11], wzniesiona w latach trzydziestych XX wieku, objęta ochroną konserwatorską[11];
  • dwa akademiki (ul. Franciszkańska 8, 10), wybudowane w latach pięćdziesiątych XX wieku w stylu socrealistycznym[11];
  • dwa bloki mieszkalne (ul. Franciszkańska 12–16, 22–26), wzniesione w latach pięćdziesiątych XX wieku w stylu socrealizmu[11];
  • dawny budynek stacyjny (ul. Franciszkańska 13a) i dawny obiekt do obsługi pasażerów (ul. Franciszkańska 13); wzniesione w drugiej połowie lat pięćdziesiątych XIX wieku[14], przebudowane na początku XX wieku[11];
  • kamienica mieszkalna w ogrodzie (ul. Franciszkańska 19), wybudowana na początku XX wieku[11];
  • dawny pensjonat – obecnie budynek biurowy (ul. Franciszkańska 25/27), wzniesiony na przełomie XIX i XX wieku w stylu historyzmu[11];
  • siedziba Miejskiego Domu Kultury „Ligota” w Katowicach (ul. Franciszkańska 33), wybudowana na przełomie XIX i XX wieku w stylu historyzmu i secesji, przebudowana w latach dziewięćdziesiątych XX wieku[11];
  • kamienica mieszczańska w ogrodzie (ul. Franciszkańska 45), wzniesiona w latach trzydziestych XX wieku; objęta ochroną konserwatorską, ochronie podlegają: skala i forma historyczna, dach płaski, cechy stylowe i detale architektoniczne, ryzality, balkony, historyczna kolorystyka, kształt, wielkość, rozmieszczenie otworów okiennych i drzwiowych, kształt i podziały stolarki okiennej i drzwiowej, proste formy balustrad i ogrodzeń, starodrzew w ogrodzie; działka, na której znajduje się budynek, posiada niską intensywność zabudowy, z wysokim udziałem powierzchni biologicznie czynnej;
  • zabytkowe budynki – domy w ogrodach (ul. Franciszkańska 48, 49, 51, 53, 55, 63, 67); objęte ochroną konserwatorską, ochronie podlegają: skala i forma historyczna, geometria dachu, cechy stylowe i detale architektoniczne, historyczna kolorystyka, kształt, wielkość, rozmieszczenie otworów okiennych i drzwiowych, kształt i podziały stolarki okiennej i drzwiowej, starodrzew w ogrodach.

Opis edytuj

Ulica jest drogą publiczną klasy lokalnej[9]. Posiada długość 732 m i powierzchnię 3887 m²[1]. Pod nią zlokalizowany jest kanał zbiorczy do odprowadzania ścieków Ø 500/400 mm[9].

Przy ulicy Franciszkańskiej swoją siedzibę mają[15]: Kościół Wolnych Chrześcijan (ul. Franciszkańska 19)[16], Miejski Dom Kultury „Ligota” (ul. Franciszkańska 33)[16], przedsiębiorstwa handlowo-usługowe, niepubliczny zakład opieki zdrowotnej, redakcja czasopisma „Łaska i Pokój”, domy studenckie Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach (ul. Franciszkańska 8, 10), Miejska Biblioteka Publiczna w Katowicach – Filia nr 5 (Młodzieżowa), Miejska Biblioteka Publiczna w Katowicach – Filia nr 7.

Ulicą kursują autobusy na zlecenie Zarządu Transportu Metropolitalnego (ZTM)[17].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-18]. (pol.).
  2. ↑ Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna „Artur”, 1996, s. 145. ISBN 83-905115-0-9.
  3. ↑ Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 47. ISBN 978-83-7729-021-7.
  4. ↑ Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 73. ISBN 978-83-7729-021-7.
  5. ↑ Plan miasta Wielkich Katowic i okolic www.mapywig.org [dostęp 2011-07-18]
  6. ↑ Andrzej Złoty: Ligota, Murcki... i inne szkice historyczne. Katowice: Bractwo Gospodarcze Związku Górnośląskiego, 2008, s. 16. ISBN 978-83-7593-014-6.
  7. ↑ Andrzej Złoty: Ligota, Murcki... i inne szkice historyczne. Katowice: Bractwo Gospodarcze Związku Górnośląskiego, 2008. ISBN 978-83-7593-014-6.
  8. ↑ Mapa Ligoty z czasów II wojny światowej www.ligota.info [dostęp 2011-07-18]
  9. ↑ a b c Urząd Miasta Katowice: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w obszarze fragmentu terenu górniczego Katowickiego Holdingu Węglowego S.A. KWK „Wujek”. obejmującego obszar położony w rejonie ulic: Panewnickiej - Piotrowickiej w dzielnicy Ligota w Katowicach. www.bip.katowice.eu. [dostęp 2011-07-18]. (pol.).
  10. ↑ Andrzej Złoty: Ligota, Murcki... i inne szkice historyczne. Katowice: Bractwo Gospodarcze Związku Górnośląskiego, 2008, s. 32. ISBN 978-83-7593-014-6.
  11. ↑ a b c d e f g h i j k Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-18]. (pol.).
  12. ↑ Historia. ligota.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-16)]. (pol.) www.ligota.info [dostęp 2011-07-18]
  13. ↑ Lech Szaraniec o historii katowickiej Ligoty. Cz. 1 (pol.) www.katowice.naszemiasto.pl [dostęp 2011-07-18]
  14. ↑ Andrzej Złoty: Ligota, Murcki... i inne szkice historyczne. Katowice: Bractwo Gospodarcze Związku Górnośląskiego, 2008, s. 30. ISBN 978-83-7593-014-6.
  15. ↑ Spis firm na ulicy Franciszkańska w mieście Katowice. www.katalog.pf.pl. [dostęp 2011-07-18]. (pol.).
  16. ↑ a b Urząd Miasta Katowice: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Cz. 1, Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-18]. (pol.).
  17. ↑ Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia: Mapa połączeń publicznego transportu zbiorowego ZTM. noweinfogzm.metropoliagzm.pl, 2023-06-09. [dostęp 2024-03-03]. (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna „Artur”, 1996. ISBN 83-905115-0-9.
  • Katowice - Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ulica_Franciszkańska_w_Katowicach&oldid=73410100”