Ulica Jana III Sobieskiego w Warszawie

ulica w Warszawie

Ulica Jana III Sobieskiego – ulica w dzielnicy Mokotów w Warszawie, część Traktu Królewskiego.

Ulica Jana III Sobieskiego w Warszawie
Stegny, Sielce, Sadyba
Ilustracja
Ulica Jana III Sobieskiego na wysokości ul. van Beethovena, widok w kierunku północnym (2019)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Długość

4,25 km

Przebieg
światła 0 al. Rzeczypospolitej, ↔ al. Wilanowska
550 ul. Goplańska
światła 735 ← ul. Nałęczowska, → ul. Śródziemnomorska
1305 ul. Truskawiecka
światła 1585 ul. św. Bonifacego
2070 ul. Czarnomorska
2070 ul. Czarnomorska
światła 2425 ← ul. Bolesława Limanowskiego, → ul. Mangalia
światła 2750 al. Wincentego Witosa, ← al. gen. Władysława Sikorskiego
światła 2965 ul. Ludwika Idzikowskiego
3440 ul. Ludwiga van Beethovena
3560 ul. Władysława Hańczy
3790 ul. Franciszka Kostrzewskiego
4200 ul. Aleksandra Gierymskiego
światła 4255 ul. Belwederska, ← ul. Chełmska, ← ul. Dolna
Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Ulica Jana III Sobieskiego w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Ulica Jana III Sobieskiego w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ulica Jana III Sobieskiego w Warszawie”
Ziemia52°11′07,5″N 21°03′07,1″E/52,185417 21,051972

Historia

edytuj
 
Ulica na wysokości ul. Truskawieckiej, widok w stronę Śródmieścia. Lata 60.

Droga, znajdująca się do 1916 roku w całości poza granicami Warszawy, nazywana była dawniej Drogą Królewską lub Szosą Wilanowską i stanowiła główny trakt łączący Warszawę z Wilanowem[1].

15 maja 1914 oddano do użytku linię wąskotorowej kolei wilanowskiej po wschodniej stronie drogi na odcinku pomiędzy Drogą Książęcą[a] a Bernardyńską Wodą[2].

W 1919 roku ulicy nadano obecną nazwę upamiętniającą króla Jana III Sobieskiego[1].

19 lipca 1957 zamknięto ruch pociągów na przebiegającej wzdłuż ulicy linii kolei wilanowskiej, zaś tory rozebrano. Obsługę połączeń do Wilanowa przejęła linia tramwajowa przebiegająca na równoległym ciągu ulic Czerniakowskiej, Powsińskiej i Wierniczej[3].

Ulica biegła do wczesnych lat 60. XX wieku przez pola i łąki praktycznie na całej swojej długości. Wyjątkiem była zabudowa w okolicy ulicy Chełmskiej oraz budynki osiedla Sadyba, które rozrosło się w latach dwudziestolecia międzywojennego. Ulica była jednojezdniową aleją obsadzoną topolami[4]. Stała się ważną arterią w latach 70. XX wieku po zbudowaniu osiedla Stegny, które wymusiło poszerzenie ulicy[4].

W lipcu 1975 oddano do użytku przebudowany dwujezdniowy odcinek ulicy z 3 pasami w każdym kierunku od ul. Chełmskiej do al. Wilanowskiej[5]. W 1976 nad przebudowaną ulicą przerzucono cztery kładki w pobliżu skrzyżowań z ulicami Franciszka Kostrzewskiego, Czarnomorską i Truskawiecką oraz naprzeciwko Instytutu Psychiatrii i Neurologii[6].

W czasie prac archeologicznych prowadzonych w latach 1976–1978 u zbiegu ulicy i al. Wilanowskiej natrafiono na relikty osady istniejącej tam od przełomu XI i XII do XIII wieku. Odkryto wtedy 40 obiektów, m.in. chaty z paleniskami i zabudowania gospodarcze[7].

W sierpniu 2022 rozpoczęto prace przy budowie linii tramwajowej wzdłuż ulicy na odcinku pomiędzy ulicami Chełmską a Ludwiga van Beethovena[8], zaś w lutym 2023 na pozostałym odcinku ulicy pomiędzy ulicą Ludwiga van Beethovena a aleją Wilanowską[9]. W październiku 2023 rozpoczęto budowę odgałęzienia linii wzdłuż ulicy św. Bonifacego[10]. Linię tramwajową do Miasteczka Wilanów oddano do użytku w październiku 2024[11].

Ważniejsze obiekty

edytuj
  1. Drodze Książęcej w 1916 roku nadano nazwę ulica Chełmska.

Przypisy

edytuj
  1. a b Stanisław Herbst (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1975, s. 600.
  2. Bogdan Pokropiński: Kolej wilanowska. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2017, s. 64. ISBN 978-83-206-1405-3.
  3. Bogdan Pokropiński: Kolej grójecka. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2017, s. 72. ISBN 978-83-206-1466-4.
  4. a b Michał Wojtczuk. Zniknie symbol gierkowskiego nowoczesnego miasta. „Gazeta Stołeczna”, s. 5, 11 lipca 2023. 
  5. Krzysztof Jabłoński i in.: Warszawa: portret miasta. Warszawa: Arkady, 1984, s. strony nienumerowane (Kronika odbudowy, budowy i rozbudowy 1945−1982). ISBN 83-213-2993-4.
  6. Marian Gajewski: Urządzenia komunalne Warszawy. Zarys historyczny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1979, s. 282. ISBN 83-06-00089-7.
  7. Agata Wójcik. Badania archeologiczne w Warszawie. „Stolica”, s. 47, styczeń-luty 2016. 
  8. Warszawa: Startuje budowa tramwaju do Wilanowa. Bez tramwajów na Puławskiej. transport-publiczny.pl, 2022-08-25. [dostęp 2023-10-25]. (pol.).
  9. Warszawa: Tramwaj do Wilanowa. Budowa obejmie całą długość trasy. transport-publiczny.pl, 2023-01-31. [dostęp 2023-10-25]. (pol.).
  10. Warszawa: Rusza budowa tramwaju na Stegny. transport-publiczny.pl, 2023-10-04. [dostęp 2023-10-25]. (pol.).
  11. Tramwajem do Wilanowa. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. 29 października 2024. [dostęp 2024-10-30].
  12. Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1965−1989. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2005, s. 75. ISBN 83-908950-7-2.
  13. Warszawa przejmuje osiedle po radzieckich dyplomatach. I wie już co zrobi w słynnym "Szpiegowie". 2022-03-01. [dostęp 2022-03-01].
  14. Marcin Kołodziejczyk: Warszawa w niedobudowie. 2012-07-10. [dostęp 2014-04-13].

Linki zewnętrzne

edytuj