Ulica Królewska w Krakowie
Ulica Królewska – ulica w Krakowie, zaczyna się przy Placu Inwalidów i ciągnie się do ulicy Kazimierza Wielkiego. Jej kontynuacją jest ulica Podchorążych na północny zachód i ulica Karmelicka na południowy wschód.
Krowodrza | |
![]() Widok od okolic skrzyżowania z ulicą Stanisława Konarskiego w kierunku zachodnim. Po prawej stronie osiedle urzędników Generalnego Gubernatorstwa, w głębi Biprostal. | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Długość |
1,3 km |
Przebieg | |
Położenie na mapie Krakowa ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego ![]() | |
50,072144°N 19,918732°E/50,072144 19,918732 |
Ulicą przebiega torowisko tramwajowe. Kursują nią następujące linie tramwajowe: 4, 8, 13, 14, 24, 44 i 64 (nocna) oraz autobusowe 102 i 664 (nocna), zatrzymujące się na przystankach: Plac Inwalidów, Urzędnicza, Biprostal, Uniwersytet Pedagogiczny (w kierunku Bronowic)[1].
Historia edytuj
Ulica wytyczana była etapami. Pierwsze projekty powstały w 1913 po rozebraniu wału fortyfikacyjnego (w rejonie obecnej al. A. Mickiewicza). W 1924 zrealizowano krótki odcinek do ul. Pomorskiej, nazywany ul. J. Wybickiego. Stopniowo przedłużana, w 1935 sięgnęła do ul. S. Konarskiego. W czasie II wojny światowej Niemcy dokończyli (przerwane wybuchem wojny) prace nad wielką magistralą wiodącą z centrum Krakowa na zachód, m.in. przedłużając Królewską do ul. Podchorążych. Zabudowa w systemie blokowym, zrealizowana przez Niemców zgodnie z zasadą Licht und Luft (światło i powietrze), miała stworzyć zaplecze mieszkaniowe dla osadników niemieckich. W 1941 przeprowadzono linię tramwajową, a w latach 1954–1969 wzdłuż ul. Królewskiej i Podchorążych powstała nowa zabudowa mieszkaniowa wraz z infrastrukturą dla ok. 40 tys. mieszkańców. Wzniesiono trzy szkoły podstawowe, dwa licea i dwa przedszkola. Lokale w części parterowej przeznaczono na cele handlowo-usługowe, zbudowano też kilka wolno stojących pawilonów.
W czasie okupacji ulica nosiła nazwę – Reichstrasse, od 1946 – ul. 18 Stycznia, w 1991 przemianowana na ul. Królewską (nazwę tę nosiła w latach 1912–1925 sąsiednia ul. Lea).
Zabudowa edytuj
Pod numerem 1 mieści się Dom Śląski
Pod numerem 4 mieściła się siedziba części Służby Bezpieczeństwa Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej / Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Krakowie co było wynikiem przeniesienia po przemianowaniu aparatu bezpieczeństwa publicznego na Służbę Bezpieczeństwa siedziby Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego z położonego nieopodal (w ramach tego samego kompleksu budynków) placu Inwalidów (wówczas placu Wolności) 3.
Pod numerem 57 znajduje się budynek Biprostalu.
Galeria edytuj
-
Osiedle urzędników Generalnego Gubernatorstwa
-
ul. Królewska 1 (ul. Pomorska 2–4)
Dom Śląski (proj. Józef Rybicki, 1932–1937) -
ul. Królewska 9
Kamienica (proj. Otto Ippoldt, 1935) -
ul. Królewska 11
Kamienica -
ul. Królewska 13
Blok mieszkalny -
ul. Królewska 25
Blok mieszkalny -
ul. Królewska 31
Blok mieszkalny -
ul. Królewska 57
Biprostal
Przypisy edytuj
- ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2015-10-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-03)].