Ulica Obozowa w Warszawie
Ulica Obozowa – ulica w dzielnicy Wola w Warszawie.
| Młynów, Młynów, Koło | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Ulica Obozowa, po prawej I kolonia TOR | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość |
2500 m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Warszawy  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 52°14′50,2″N 20°57′16,0″E/52,247278 20,954444
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Historia
edytujW czasach Królestwa Polskiego prowadziła do obozu artylerii pieszej, a w późniejszym okresie do obozu wojska rosyjskiego[1].
Ulica powstała najprawdopodobniej pod koniec XIX wieku. Przez długie lata, była mało znacząca, jej obecny skraj wyznaczał granicę miasta. W trakcie stopniowej rozbudowy Koła i Moczydła, jej znaczenie rosło. 14 grudnia 1931 r. w ulicę Obozową wjechał pierwszy wóz tramwajowy o oznaczeniu linii 16. Połączył on Młynów z placem Zbawiciela.
W okresie międzywojennym Towarzystwo Osiedli Robotniczych (TOR) wybudowano przy Obozowej na Kole osiedle mieszkaniowe imienia Stefana Żeromskiego. Zostało zaprojektowane przez Romana Piotrowskiego, Zdzisława Szulca, Kazimierza Lichtensteina i Aleksandra Brzozowskiego, według wytycznych Karty Ateńskiej[2][3]. To nowoczesne jak na tamte czasy osiedle składało się z 19 wielomieszkaniowych, dwupiętrowych domów, wzniesionych po obu stronach ulicy. Domy I kolonii TOR od nr 62 do 80 są to tzw. korytarzowce (mające po 9 mieszkań na każdym piętrze), a II kolonii TOR od nr 67 do 85 tzw. klatkowce (mające po 4 mieszkania na każdym piętrze, każdej klatki schodowej). Każde mieszkanie zostało wyposażone w instalację wodną i gazową, w.c., piec kaflowy do ogrzewania, kuchnię węglową oraz gazową i pomieszczenie piwniczne do przechowywania węgla opałowego, ziemniaków, itp. Każda klatka schodowa miała dostęp do łaźni, pralni i suszarni bielizny. Osiedle miało ponadto swoje przedszkole, salę teatralną i bibliotekę w budynku przy ul. Obozowej 85, swoją szkołę podstawową przy ulicy Ożarowskiej, a także sklepy spożywcze, aptekę i księgarnię znajdujące się na parterach niektórych budynków frontowych. Pomiędzy budynkami nr. 81 i 83 wybudowanych było kilka garaży. Każdy kompleks 10 domów był ogrodzony i zamykany na noc.[4]
We wrześniu 1939 niemiecka bomba została zrzucona na budynek pod nr 76. Zburzyła część domu i zabiła kilkunastu mieszkańców. Po wojnie, w 1949, na ścianie budynku wmurowano tablicę pamiątkową[5].
Po II wojnie światowej budynki oświatowe osiedla TOR zostały zaadaptowane na Dom Kultury (od 2015 r. będący częścią Wolskiego Centrum Kultury)[6].
W latach 50. XX wieku na Kole rozpoczął się szybki rozwój budownictwa mieszkaniowego oraz jemu towarzyszącego. Wówczas, na skraju lasku, przy ulicy Dobrogniewa; zbudowano Dzielnicowy Dom Kultury, był on prowadzony przez pana Roykiewicza. Działały zespoły i pracownie: tańca folklorystycznego prowadzony przez primabalerinę Marię Skorupczynę, turystyki rowerowej, modelarnia lotnicza, modelarnia szkutnicza oraz pracownia plastyczna. W 1952, przy ulicy Obozowej 60 oddano do użytku szkołę T.P.D. (Towarzystwa Przyjaciół Dzieci) Podstawową i Liceum Pedagogiczne imienia Filipiny Płaskowickiej.
Ważniejsze obiekty
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011, s. 170. ISBN 978-83-62189-08-3.
- ↑ Jerzy Kasprzycki: Korzenie miasta. Tom V Żoliborz i Wola. Warszawa: Wydawnictwo Veda, 2004, s. 248. ISBN 83-85584-61-7.
- ↑ Ulica Obozowa na Kole i osiedle TOR [online], Muzeum Warszawy, 24 kwietnia 2020 [dostęp 2022-05-09] (pol.).
- ↑ W zdrowym domu zdrowy lud. Osiedle TOR na Kole [online], tubylotustalo.pl [dostęp 2022-05-09].
- ↑ Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 206. ISBN 83-912463-4-5.
- ↑ Dom Społeczny Obozowa 85 [online], WCK [dostęp 2022-05-09] (pol.).