Ulica Polna w Warszawie
Ulica Polna – ulica w dzielnicy Śródmieście w Warszawie.
| Śródmieście | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Ulica Polna przy ul. Waryńskiego | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość |
0,9km | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Warszawy  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 52°13′00,0″N 21°01′01,4″E/52,216667 21,017056
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
PrzebiegEdytuj
Ulica biegnie od placu Unii Lubelskiej w kierunku północnym do placu Politechniki. Spotyka i krzyżuje się z następującymi ulicami i placami:
- Marszałkowską na placu Unii Lubelskiej;
- Zoli;
- Oleandrów;
- al. Armii Ludowej (część Trasy Łazienkowskiej) i ulicą Waryńskiego na rondzie Jazdy Polskiej;
- Jaworzyńską;
- Nowowiejską na placu Politechniki.
Ze względu na przemiany w układzie urbanistycznym i komunikacyjnym tej części miasta, jakie miały miejsce po II wojnie światowej, ulica nie tworzy w tej chwili jednego ciągu. Przecina ją Trasa Łazienkowska i ulica Waryńskiego[1]. Na odcinku północnym ulica jest częściowo jednokierunkowa, ruch od skrzyżowania z ulicą Jaworzyńską jest możliwy wyłącznie w stronę ronda Jazdy Polskiej.
HistoriaEdytuj
Ulica Polna powstała jako droga biegnąca wzdłuż usypanego w 1770 wału Lubomirskiego. Wał ten został zniwelowany w 1875[2]. Wtedy też ulicę uregulowano i nadano jej obecną nazwą nawiązującą do topografii okolicy i sąsiedniego Pola Mokotowskiego[3].
Do dzisiaj jest jednak wyraźnie widoczna wyznaczona wcześniej granica ścisłej zabudowy miasta – wielkomiejskie kamienice po wschodniej stronie ulicy i swobodna, znacznie nowsza zabudowa po stronie zachodniej. W 1887 na miejscu dawnego placu ćwiczeń rosyjskiej kawalerii powstał tor wyścigów konnych, który niedługo przed II wojną światową przeniósł się na Służewiec (Tor wyścigów konnych Służewiec). Na początku XX wieku ulica w swojej wschodniej pierzei zabudowana została nowoczesnymi kamienicami; kolejne powstawały w okresie międzywojennym.
Około 1892 na działce położonej w klinie ulic Polnej i Marszałkowskiej wzniesiono zespół zabudowań fabryki dywanów Towarzystwa Akcyjnego Markus Baender i S-ka (od 1908 działającego pod nazwą Towarzystwa Akcyjnego Warszawskiej Fabryki Dywanów)[4]. W latach 1927–1929 wzniesiono tam (z wykorzystaniem części gmachu głównego fabryki) nowoczesny budynek Domu Prasy, zaprojektowany przez Maksymiliana Goldberga i Hipolita Rutkowskiego[5].
Ok. 1925 pod nr 30 wzniesiono budynek w kształcie rotundy, zaprojektowany przez Juliusza Nagórskiego, w którym mieściła się cukiernia i kawiarnia Lardellego[6].
W 1930 roku północny fragment ulicy został wyodrębniony jako ulica Noakowskiego.
W 1944 zabudowa ulicy została częściowo zniszczona.
W 1953 przy ulicy powstał bazar, na którym sprzedawano m.in. owoce, warzywa, nabiał i drób[7]. Sprzedawano tam również po wysokich cenach produkty wysokiej jakości nieosiągalne w sklepach[8]. W latach 60. na części terenu zajmowanego przez bazar wzniesiono nowy budynek Wydziału Elektroniki i Technik Informacyjnych Politechniki Warszawskiej, a pozostałą część ogrodzono, uporządkowano i ustawiono kioski dla sprzedawców[9].
W okresie powojennym dla ulicy zaszły bardzo poważne zmiany. Przebicie ulicy Waryńskiego, a później Trasy Łazienkowskiej spowodowało rozcięcie ulicy na dwie części. Wschodnia strona ulicy zachowała większość przedwojennej zabudowy. Po zachodniej stronie ulicy powstawały nowe obiekty, głównie budynki Politechniki Warszawskiej.
Ważniejsze obiektyEdytuj
- Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej m. st. Warszawy (nr 1)
- XXVII Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Czackiego (nr 5)
- Technikum Kinematograficzno-Komputerowe im. Krzysztofa Kieślowskiego (nr 7)
- Ośrodek Sportu i Rekreacji Dzielnicy Śródmieście (nr 7a)
- Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk (nr 18/20)
- Muzeum Marii Dąbrowskiej (w dawnym mieszkaniu pisarki, nr 40 m. 31)
- zabytkowa kamienica z 1900 (nr 42)
PrzypisyEdytuj
- ↑ Jerzy Kasprzycki, Korzenie miasta: warszawskie pożegnania 1, Warszawa: Wydawn. Veda, 1996, s. 209-210, ISBN 83-85584-45-5 [dostęp 2016-11-30].
- ↑ Stefan Kieniewicz: Warszawa w latach 1795–1914. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976, s. 181.
- ↑ Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011, s. 173. ISBN 978-83-62189-08-3.
- ↑ Jarosław Zieliński: Alas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 10 Mackiewicza-Mazowiecka. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2004, s. 179. ISBN 83-88372-28-9.
- ↑ Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1918-1939. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2006, s. 53. ISBN 83-60350-00-0.
- ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 655. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 50. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Olgierd Budrewicz: Olgierda Budrewicza słownik warszawski. Olszanica: Wydawnictwo BOSZ, 2011, s. 32. ISBN 978-83-7576-119-1.
- ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 50. ISBN 83-01-08836-2.