Ulica Strzelców Bytomskich w Katowicach

ulica w Katowicach

Ulica Strzelców Bytomskich w Katowicachulica w północnej części Katowic, położona na terenie dzielnicy Dąbrówka Mała, łącząca tę część miasta z Siemianowicami Śląskimi. Droga prowadzi przez historyczną osadę miasta – Czekaj. Stanowi ona fragment historycznej trasy łączącej Siemianowice z Mysłowicami. Przy niej znajdują się liczne budynki powstałe w głównej mierze na przełomie XIX i XX wieku. Ulicą kursują autobusy ZTM-u.

ulica Strzelców Bytomskich
Dąbrówka Mała
Ilustracja
ulica Strzelców Bytomskich (maj 2020 rok)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Długość

ok. 1820 m

Przebieg
0m ul. gen. Józefa Hallera
al. Niepodległości
115m ul. Żniwna
światła 155m ul. gen. Henryka Le Ronda
340m ul. Pod Młynem
490m droga dojazdowa do osiedla im. Konstantego Michalskiego
615m ul. Józefa Grzegorzka
1100m ul. Wyrobiskowa
1200m ul. Nowy Czekaj
1465m ul. Żwirowa
1820m granica miasta
ul. Mysłowicka (Siemianowice Śl.)
Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „ulica Strzelców Bytomskich”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Strzelców Bytomskich”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Strzelców Bytomskich”
Ziemia50°16′54,7″N 19°03′53,2″E/50,281861 19,064787
Kamienica mieszkalna przy ul. Strzelców Bytomskich 8
Krzyż pochodzący z 1866 w rejonie budynków nr 14 i 16
Ulica w rejonie przystanku autobusowego Pod Młynem
Ulica w rejonie skrzyżowania z ulicą Pod Młynem

Przebieg

edytuj

Ulica rozpoczyna swój bieg przy skrzyżowaniu z ulicą generała Józefa Hallera i aleją Niepodległości, obok placu Żołnierzy Września. Stamtąd droga kieruje się w stronę północno-wschodnią. Następnie krzyżuje się z ulicą Żniwną (po prawej stronie) i ulicą generała Henryka Le Ronda (po lewej stronie)[1]. Za tym skrzyżowaniem ulica skręca w kierunku północno-zachodnim. W dalszym biegu ulica Strzelców Bytomskich krzyżuje się kolejno z następującymi ulicami: Pod Młynem, Józefa Grzegorzka, Wyrobiskową, Nowy Czekaj[2] i Żwirową. Droga kończy swój bieg przy granicy z miastem Siemianowice Śląskie – jej przedłużeniem jest ulica Mysłowicka[1]. Na całej długości ulica Strzelców Bytomskich przebiega przez tereny jednej dzielnicyDąbrówka Mała[3].

Droga w śladzie obecnej ulicy Strzelców Bytomskich istniała już w XVII wieku jako szlak z Mysłowic do Siemianowic; została zaznaczona na mapie z 1746 roku, zamieszonej w wydrukowanym w Norymberdze dziele pt. Atlas Silesiae[4].

Do 1922 i w latach 1939–1945 nosiła nazwę Beuthenerstrasse, w latach 1922–1928 ul. Bytomska, 1928–1939 ul. Marszałka Piłsudskiego, 1945–1962 ul. Bytomska, od 1962 ul. Strzelców Bytomskich[5].

W 1978 roku wybudowano w rejonie ulic Józefa Grzegorzka i Strzelców Bytomskich osiedle im. księdza Konstantego Michalskiego[6]. Składa się ono z bloków mieszkalnych z tzw. wielkiej płyty[7]. Udział powierzchni zabudowanej osiedla w powierzchni całej dzielnicy wynosi 17%, średnia ważona liczby kondygnacji wynosi 4,35[8]. W 2005 roku wykonano remont ulicy na odcinku od ulicy gen. Józefa Hallera do ulicy Pod Młynem[9][10]. W 2014 roku wyburzono obiekty przy ulicy Strzelców Bytomskich 3, 5, 7 i 9 (tzw. „pańskie domki”)[11].

Z badań przeprowadzonych w 2007 roku na zlecenie Urzędu Miasta Katowice wynika, że na ulicy natężenie ruchu w godzinie popołudniowego szczytu wynosi 937 pojazdów (84,6% to samochody osobowe, 9,2% to samochody dostawcze, 1,4% – autobusy)[8]. Ulicą kursują linie autobusowe Zarządu Transportu Metropolitalnego – wzdłuż ulicy zlokalizowane są następujące przystanki: Dąbrówka Mała Kościół, Dąbrówka Mała Pod Młynem, Dąbrówka Mała Spółdzielnia i Dąbrówka Mała Żwirowa[12].

W 2024 wybudowano rondo na skrzyżowaniu ul. Strzelców Bytomskich i ul. Pod Młynem[13].

Obiekty zabytkowe

edytuj

Przy ul. Strzelców Bytomskich znajdują się następujące historyczne obiekty[14]:

  • dom nr 2 Zgromadzenia Sióstr św. Jadwigi od Niepokalanej Dziewicy Bogarodzicy Maryi (Jadwiżanki; ul. Strzelców Bytomskich 1); dwupiętrowy, dziewięcioosiowy; pochodzący z początku XX w., przebudowany do obecnej formy w 1936 roku (w stylu funkcjonalizmu); w 2017 roku zmodernizowano elewację budynku;
  • kamienice mieszkalne (ul. Strzelców Bytomskich 2, 20), wzniesione w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu;
  • narożna trzypiętrowa kamienica mieszkalna (ul. Strzelców Bytomskich 4, 4a), pochodząca z lat dwudziestych XX wieku, posiada cechy stylu modernizmu;
  • kamienica mieszkalna (ul. Strzelców Bytomskich 8, róg z ul. Żniwną) z początku XX wieku, wybudowano ją w stylu modernistyczno-secesyjnym; posiada parter, trzy piętra i poddasze, na elewacji frontowej znajduje się dziewięć osi, na osi centralnej – brama wejściowa;
  • kamienice mieszkalne (ul. Strzelców Bytomskich 10, 12), wybudowane na początku XX wieku w stylu historyzmu;
  • narożna kamienica mieszkalna (ul. Strzelców Bytomskich 11), wzniesiona na początku XX wieku w stylu historyzmu ceglanego prostego;
  • kamienice mieszkalne (ul. Strzelców Bytomskich 13, 15), wybudowane w latach dwudziestych XX wieku w stylu modernizmu;
  • kamienica mieszkalna (ul. Strzelców Bytomskich 14), pochodząca z przełomu XIX i XX wieku, posiada cechy stylu historyzmu;
  • krzyż kamienny z figurą Matki Boskiej i Ukrzyżowanego (w rejonie kamienic pod numerami 14 i 16), ufundowany w roku 1866;
  • kamienica mieszkalna z lat dwudziestych XX wieku (ul. Strzelców Bytomskich 17), wybudowana w stylu modernizmu/secesji;
  • dom mieszkalny (ul. Strzelców Bytomskich 18), wzniesiony w drugiej połowie XIX wieku w stylu historyzmu/klasycyzmu;
  • tradycyjny dom mieszkalny (ul. Strzelców Bytomskich 20a, ul. Pod Młynem 2), wzniesiony w drugiej połowie XIX wieku;
  • dom w ogrodzie (ul. Strzelców Bytomskich 22), pochodzący z końca XIX wieku, styl architektoniczny jest zatarty,
  • budynek mieszkalny (ul. Strzelców Bytomskich 31); jednopiętrowy, siedmioosiowy, wzniesiony w stylu historyzmu ceglanego; swoją siedzibę ma w nim kancelaria adwokacka;
  • dawna zagroda (ul. Strzelców Bytomskich 47a), pochodząca z XIX wieku, wybudowana w stylu tradycji budownictwa ludowego;
  • dom mieszkalny z lat trzydziestych XX wieku (ul. Strzelców Bytomskich 51), posiadający skromne cechy funkcjonalizmu;
  • dom mieszkalny (ul. Strzelców Bytomskich 53), wzniesiony na początku XX wieku w stylu historyzmu ceglanego prostego;
  • willa mieszkalna w ogrodzie (ul. Strzelców Bytomskich 60), pochodząca z lat dwudziestych XX wieku, posiada cechy stylu historyzmu ceglanego prostego;
  • dom wolnostojący w ogrodzie (ul. Strzelców Bytomskich 62);
  • familok z pierwszej ćwierci XX wieku (ul. Strzelców Bytomskich 65), wzniesiony w stylu historyzmu ceglanego prostego;
  • willa w ogrodzie (ul. Strzelców Bytomskich 66), wybudowane w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu;
  • wille w ogrodach (ul. Strzelców Bytomskich 69, 71), wybudowane w latach trzydziestych XX wieku, posiadają skromne cechy funkcjonalizmu;
  • familok w ogrodzie (ul. Strzelców Bytomskich 78), pochodzący z lat dwudziestych XX wieku, posiada skromne cechy stylu modernistycznego;
  • przydrożna murowana kapliczka (rejon skrzyżowania z ul. Żwirową), wzniesiona w pierwszej połowie XX wieku;
  • dom wolnostojący w ogrodzie (ul. Strzelców Bytomskich 80);
  • familok z końca XIX wieku (ul. Strzelców Bytomskich 89), wybudowany w stylu historyzmu ceglanego prostego.

Instytucje

edytuj

Przy ul. Strzelców Bytomskich swoją siedzibę mają m.in. następujące instytucje:

Przypisy

edytuj
  1. a b Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2021-11-01]. (pol.).
  2. Uchwała Rady Miasra w sprawie nadania nazwy ulicy położonej na terenie miasta Katowice 'Nowy Czekaj'. bip.um.katowice.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-09)]. katowice.eu [dostęp 2014-04-12]
  3. Urząd Miasta Katowice: Miejski System Zarządzania-Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. emapa.katowice.eu. [dostęp 2021-11-07]. (pol.).
  4. Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996, s. 16, 17. ISBN 83-905115-0-9.
  5. Michał Bulsa, Dąbrówka Mała. Dzieje dzielnicy Katowic, Katowice 2023, ISBN 978-83-64356-57-5, s. 350.
  6. Raport o stanie miasta Katowice. [dostęp 2010-03-27].
  7. Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996, s. 173, 174. ISBN 83-905115-0-9.
  8. a b c Urząd Miasta Katowice: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Cz. 1, Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
  9. Urząd Miasta Katowice: Remont ul. Strzelców Bytomskich na odc. od ul. Hallera do ul. Le Ronda. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
  10. Urząd Miasta Katowice: Remont ul. Strzelców Bytomskich na odc. od Al. Niepodległości do ul. Pod Młynem. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
  11. Michał Bulsa, Barbara Szmatloch, Katowice, których nie ma, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2019, s. 130, ISBN 978-83-7729-502-1.
  12. Zarząd Transportu Metropolitalnego: Rozkład jazdy ZTM. rj.metropoliaztm.pl. [dostęp 2021-11-07]. (pol.).
  13. Nowe rondo w w Dąbrówce Małej. Szykują się korki (pol.) katowice24.info [dostęp 2024-08-15]
  14. Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
  15. Filia nr 20 [online], Miejska Biblioteka Publiczna w Katowicach [dostęp 2021-11-07] (pol.).
  16. Kontakt - Hutniczo-Górnicza Spółdzielnia Mieszkaniowa, „Hutniczo-Górnicza Spółdzielnia Mieszkaniowa” [dostęp 2021-11-07] (pol.).
  17. Urząd Miasta Katowice: Wykonanie remontu elewacji budynku przy ul. Strzelców Bytomskich 33 w Katowicach. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
  18. Urząd Miasta Katowice: Wykonanie remontu elewacji budynku przy ul. Strzelców Bytomskich 33 w Katowicach. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
  19. Rejon Katowice » Polski Związek Działkowców Okręg Śląski [online], Polski Związek Działkowców Okręg Śląski, 23 października 2019 [dostęp 2021-11-07] (pol.).