Ulica Wałowa w Radomiu
Ulica Wałowa w Radomiu – ulica w Radomiu wyznaczająca granicę między dzielnicami Miasto Kazimierzowskie i Śródmieście[1].
Miasto Kazimierzowskie | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Widok ulicy Wałowej od strony placu Kazimierza Wielkiego | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Długość |
ok. 550 m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Radomia ![]() | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski ![]() | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego ![]() | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![]() |
Ulica Wałowa biegnie od placu Kazimierza Wielkiego do ulicy Limanowskiego[2]. Znajduje się w ciągu drogi powiatowej nr 5339W[2]. Ulica Wałowa łączy się z ulicami: Grodzka, Krakowska, Lekarska, Mała, Podwalna[2]. Długość ulicy wynosi około 550 metrów[3].
Nazwa ulicy pochodzi od wałów miejskich – ulica położona jest przy ich pozostałościach[4]. Nazwa ulicy została wymieniona na planie Radomia z 1846[4]. W czasie II wojny światowej ulica znajdowała się w getcie radomskim[5].
Zabytki
edytuj- Rejestr zabytków
W rejestrze zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa znajdują się poniższe obiekty położone przy ulicy Wałowej[6]:
- Kolegium Pijarów (Rynek 11), XVIII–XIX w.
- nr 20 (Rynek 13) – oficyna domu przy Rynku
- Gminna ewidencja zabytków
Do Gminnej Ewidencji Zabytków Miasta Radomia, oprócz obiektów z rejestru zabytków, wpisane są też budynki[7].
- nr 1 – dom murowany, 1. poł. XIX w.
- nr 3 – dom murowany, 1. poł. XIX w.
- nr 5 – dom murowany, 1. poł. XIX w.
- nr 7 – dom murowany, 1. poł. XIX w.
- nr 16 – dom murowany, 2. poł. XIX w.
- nr 18 – dom murowany, poł. XIX w.
- nr 21 – dom murowany, ok. 1830
- nr 22 – dom murowany, poł. XIX w.
- nr 23 – dom murowany, 2. poł. XIX w.
- nr 25 – dom murowany, 2. poł. XIX w.
- nr 27 – dom murowany, 2. poł. XIX w.
- nr 28 – dom murowany, 2. poł. XIX w.
- Wałowa / Staromiejska 45 – budynek dawnego browaru, koniec XIX w.
Od strony Wałowej w ścianie budynku kolegium pijarów znajduje się fragment dawnych murów miejskich z reliktami Bramy Krakowskiej (Iłżeckiej)[5]. Pomiędzy ulicą Wałową a Grodzką znajdują się też pozostałości Zamku Królewskiego w Radomiu: dawny Dom Wielki zamku, po przebudowie w XIX w. plebania kościoła farnego (Grodzka 10) oraz Dom Starościński, wybudowany w XIX w. na fundamentach zamkowego budynku gospodarczego (Grodzka 8)[6][8].
-
Pozostałość murów miejskich i Bramy Krakowskiej
-
Zrekonstruowana baszta murów miejskich
-
Przebudowane pozostałości zamkowego „Domu Wielkiego” (obecnie plebania)
-
Odrestaurowana kamienica przy Wałowej 22
Przypisy
edytuj- ↑ Uchwała nr 330/2012 Rady Miejskiej w Radomiu z dnia 28 maja 2012 w sprawie podziału Radomia na obszary Systemu Informacji Miejskiej. Biuletyn Informacji Publicznej. Urząd Miejski w Radomiu. [dostęp 2019-10-20].
- ↑ a b c Wykaz oraz przebieg dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych na terenie Radomia. Miejski Zarząd Dróg i Komunikacji w Radomiu, 2019-04. [dostęp 2019-10-17].
- ↑ Geoportal. [dostęp 2019-10-22].
- ↑ a b Krupa 1996 ↓, s. 185.
- ↑ a b Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy miasta Radomia na lata 2017–2020 2017 ↓, s. 22.
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo mazowieckie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025 [dostęp 2019-10-16] .
- ↑ Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy miasta Radomia na lata 2017–2020 2017 ↓, s. 81–82.
- ↑ Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy miasta Radomia na lata 2017–2020 2017 ↓, s. 27, 34.
Bibliografia
edytuj- Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy miasta Radomia na lata 2017–2020. Urząd Miejski w Radomiu. [dostęp 2019-10-18].
- Mariola Krupa. Nazwy ulic i placów Radomia. „Biuletyn Kwartalny Radomskiego Towarzystwa Naukowego”. t. 31, z. 1–4, s. 176–198, 1996.