Unia szwedzko-norweska

Unia szwedzko-norweska, oficjalna nazwa połączonego państwa: Zjednoczone Królestwa Szwecji i Norwegii (szw. Förenade konungarikena Sverige och Norge) – istniejąca formalnie od 14 stycznia 1814 do 7 czerwca 1905 unia personalna pomiędzy Królestwem Szwecji i Królestwem Norwegii. Kraje te były połączone osobą monarchy. Pierwszym wspólnym królem Szwecji i Norwegii był Karol XIII. Jako że król rezydował w Sztokholmie, był w Norwegii reprezentowany przez wicekróla, którym zostawał zawsze następca obydwu tronów (urząd istniał w latach 1814–1891).

Zjednoczone Królestwa Szwecji i Norwegii
Förenade konungarikena Sverige och Norge
De forenede Kongeriger Norge og Sverige
1814–1905
Flaga
Herb Unii szwedzko-norweskiej
Flaga Herb
Położenie Unii szwedzko-norweskiej
Język urzędowy

szwedzki i Riksmål/Nynorsk

Stolica

Sztokholm i Christiana

Ustrój polityczny

monarchia konstytucyjna[1]

Typ państwa

królestwo, unia personalna

Pierwszy król

Karol XIII

Ostatni król

Oskar II

Powierzchnia
 • całkowita


774 184 km²

Liczba ludności (1905)
 • całkowita 
 • gęstość zaludnienia


7 560 000[2]
9 osób/km²

Waluta

Riksdaler (Szwecja)
Korona norweska (Norwegia)

Traktat kiloński
Wybór Karola XIII na króla Norwegii

14 stycznia 1814
4 listopada 1814

Data likwidacji

26 października 1905

Szwecja i Norwegia były już wcześniej w uniach personalnych, np. w unii kalmarskiej. Po jej rozpadzie Norwegia stała się częścią Danii.

Norwegia nie od razu zgodziła się z postanowieniami traktatu kilońskiego i wybrała własnego króla – Chrystiana Fryderyka, ogłaszając przy tym powstanie suwerennego Królestwa Norwegii. Szwecja zajęła jednak kraj i doprowadziła tym samym do zawarcia unii.

Akt unii edytuj

Akt unii wszedł w życie w obu krajach w różnych terminach. W Norwegii był częścią prawa konstytucyjnego Rigsakten, a w Szwecji – serią przywilejów będących ponad regularnym prawem, zwaną Riksakten. Kongres wiedeński nie miał zdania w sprawie unii szwedzko-norweskiej.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Independence and union with Sweden in 1814 [online], www.royalcourt.no [dostęp 2023-12-10] (ang.).
  2. W tym 5 260 000 w Szwecji i 2 300 000 w Norwegii.