Uniwersum Obecności

Uniwersum Obecności (oryg. The Conjuring Universe) – franczyza medialna oparta na serii horrorów wyprodukowanych przez New Line Cinema, the Safran Company, Atomic Monster Productions i dystrybuowanych przez Warner Bros. Pictures. Tytułem, który zapoczątkował cykl, była Obecność w reżyserii Jamesa Wana[1].

Uniwersum Obecności
The Conjuring Universe
ilustracja
Twórca

James Wan

Pierwsze dzieło

Obecność

Data powstania

2013

Właściciel

Warner Bros. Entertainment

Fabułę filmów zainspirowały sprawy opisane przez badaczy zjawisk paranormalnych Eda i Lorraine Warrenów, którzy twierdzili, że udokumentowali liczne przypadki opętań, nawiedzeń i innych przejawów działania sił nadnaturalnych[2][3][4].

Spin-offem serii jest film Michaela Chavesa Topielisko. Klątwa La Llorony - horror inspirowany meksykańską legendą o Płaczącej Kobiecie - pojawia się w nim ojciec Perez (Tony Amendola), znany z Annabelle. W filmie Wataha u drzwi pojawia się postać detektywa Clarkina (Eric Ladin), znanego z Annabelle[5].

Pierwsze osiem tytułów serii, zarobiło łącznie na świecie ponad 2,1 mld USD[6], przy łącznym budżecie wynoszącym 208 milionów dolarów, stając się jak najbardziej dochodową serią horrorów.

8 września 2023 pojawił się dziewiąty film serii, sequel Zakonnicy, w reżyserii Michaela Chavesa.

Filmy edytuj

Wydane edytuj

Tytuł Polska data premiery Reżyser Scenarzysta Producenci
Obecność 26 lipca 2013 James Wan Chad Hayes i Carey W. Hayes Tony DeRosa-Grund, Peter Safran i Rob Cowan
Annabelle 3 października 2014 John R. Leonetti Gary Dauberman Peter Safran i James Wan
Obecność 2 17 czerwca 2016 James Wan Chad Hayes, Carey W. Hayes, James Wan i David Leslie Johnson Peter Safran, Rob Cowan i James Wan
Annabelle: Narodziny zła 11 sierpnia 2017 David F. Sandberg Gary Dauberman Peter Safran i James Wan
Zakonnica 7 września 2018 Corin Hardy
Annabelle wraca do domu 26 czerwca 2019 Gary Dauberman
Obecność 3: Na rozkaz diabła 11 czerwca 2021 Michael Chaves David Leslie Johnson-McGoldrick
Zakonnica II 8 września 2023 Ian B. Goldberg, Richard Naing i Akela Cooper

Obecność (2013) edytuj

Osobny artykuł: Obecność (film).

Pierwsza część serii (pierwotnie zatytułowana The Warren Files) fabularyzuje życiorys Eda i Lorraine Warrenów, małżeństwa, które badało zjawiska paranormalne[7]. Patrick Wilson wystąpił u boku Very Farmigi w głównych rolach Eda i Lorraine. Film skupia się na sprawie Warrenów z 1971 roku, w której badali rzekomą klątwę na farmie w Harrisville w stanie Rhode Island. Obecność miała premierę 26 lipca 2013 roku i zebrała pozytywne recenzje. Zarobiła 320 milionów dolarów przy budżecie 20 mln USD, stając się jednym z najbardziej dochodowych horrorów w historii.

Anabelle (2014) edytuj

Osobny artykuł: Annabelle (film).

Spin-off, skupiający się na pochodzeniu lalki Annabelle, która została przedstawiona w Obecności, film ten został ogłoszony wkrótce po premierze Obecności, głównie ze względu na światowy sukces kasowy filmu i pozytywny odbiór tej postaci. Fabuła skupia się na Johnie i Mii Form, małżeństwie spodziewającym się dziecka, której zabytkowa lalka Annabelle zostaje opętana przez mściwego ducha po tym, jak dwóch wyznawców diabła włamuje się do ich domu i zostaje zabitych. Film wyreżyserował operator Obecności, John R. Leonetti, a wyprodukowany przez Safrana i Wana, a za scenariuszem stał Gary Dauberman. Film miał światową premierę 3 października 2014 roku i odniósł sukces komercyjny, stając się 14. najbardziej dochodowym horrorem w Ameryce Północnej[8]. Wielu krytyków uznało jednak Annabelle za film gorszy od Obecności[9].

Obecność 2 (2016) edytuj

Osobny artykuł: Obecność 2.

Kontynuacja, Obecność 2, została zamówiona po sukcesie oryginalnego filmu i również została wyreżyserowana przez Wana[10], a Farmiga i Wilson ponownie wcielili się w swoje role[11][12][13]. Film skupiał się na sprawie poltergeista z Enfield w Londynie w 1977 roku[14]. Miał premierę 17 czerwca 2016 roku[31] i zebrał pozytywne recenzje zarówno od krytyków, jak i publiczności; niektórzy zgodzili się, że film znacznie przewyższał inne sequele horrorów, podczas gdy inni debatowali, czy film przewyższył jakością swojego poprzednika. Okazał się równie udany jak pierwszy z serii. Film stał się kolejnym dochodowym dodatkiem do serii, zarabiając 320,3 milionów dolarów na całym świecie przy budżecie 40 milionów dolarów i stając się drugim najbardziej dochodowym horrorem wszechczasów, po Egzorcyście, aż do premiery To w 2017 roku.

Anabelle: Narodziny zła (2017) edytuj

Osobny artykuł: Annabelle: Narodziny zła.

Kontynuacja Annabelle okazała się prequelem oryginalnego filmu[15][16]. Fabuła filmu skupia się na lalkarzu i jego żonie, których córka tragicznie zginęła dwanaście lat wcześniej, gdy postanawiają otworzyć swój dom dla zakonnicy i kilku dziewcząt z zamkniętego sierocińca. Opętany twór lalkarza - Annabelle skupia się na dzieciach i zamienia ich schronienie w burzę zła[17]. Reżyser Kiedy gasną światła, David F. Sandberg, zastąpił Leonettiego na stanowisku reżysera, Dauberman powrócił do pisania scenariusza, a Safran i Wan wrócili do produkcji[18]. Film miał światową premierę 11 sierpnia 2017 roku i odniósł sukces krytyczny i komercyjny, a wielu krytyków stwierdziło, że Annabelle: Narodziny zła stanowią ogromny postęp w stosunku do swojej poprzedniczki[19].

Zakonnica (2018) edytuj

Osobny artykuł: Zakonnica (film 2018).

Spin-off zatytułowany Zakonnica, w którym występuje Valak, złowroga zakonnica z Obecności 2, film ten został wyreżyserowany przez Corina Hardy'ego, a współscenarzysta Obecności 2, David Leslie Johnson, został początkowo ogłoszony jako scenarzysta, zanim został zastąpiony przez Gary’ego Daubermana i Jamesa Wana, który był także producentem wspólnie z Peter'em Safranem[20][21]. Demián Bichir i Taissa Farmiga wystąpili w głównych rolach[22][23], a Bonnie Aarons ponownie wcieliła się w rolę Valaka w filmie[24]. Fabuła podąża za księdzem i nowicjuszką, którzy badają bezbożną tajemnicę i stawiają czoła złowrogiej sile w postaci demonicznej zakonnicy[25]. Premiera filmu odbyła się 7 września 2018 roku i zarobił 365,6 miliona dolarów przy budżecie 22 milionów dolarów, stając się najbardziej dochodowym filmem w serii[26].

Anabelle wraca do domu (2019) edytuj

Osobny artykuł: Annabelle wraca do domu.

W trzeciej części serii Annabelle, Anabelle wraca do domu[27], scenarzystą i reżyserem w swoim debiucie został Gary Dauberman. Film ten opiera się na opowiadaniu napisanym przez Daubermana i Jamesa Wana[28]. Współproducentami projektu byli James Wan i Peter Safran[29].

Akcja Annabelle wraca do domu rozgrywa się po Annabelle i Obecności i skupia się na lalce po tym, jak była trzymana w szklanym pudełku w muzeum Warrenów. Wilson i Farmiga ponownie wcielili się w Eda i Lorraine Warrenów, obok Mckenny Grace jako Judy Warren i Madison Iseman jako nastoletniej opiekunki Judy[30][31][32][33][34][28]. Film miał premierę 26 czerwca 2019 roku.

Obecność 3: Na rozkaz diabła (2021) edytuj

Po premierze Obecności 2 Wan ujawnił, że nie wróci, aby reżyserować kolejną część serii ze względu na konflikty w harmonogramie, ale wyraził zainteresowanie, gdyby inni filmowcy reżyserowali więcej filmów z serii „Obecność[35][36][37]. Wan powiedział, że akcja kolejnego filmu z tej serii będzie miała miejsce w latach 80.[38] i mówił o pomysłach na filmy eksplorujące likantropię, wzywając Amerykańskiego wilkołaka w Londynie i Psa Baskerville'ów jako inspirację[39]. Safran stwierdził, że następny film nie będzie filmem o nawiedzonym domu[40]. David Leslie Johnson-McGoldrick został zatrudniony do napisania scenariusza[41].

Obecność: Na rozkaz diabła wyreżyserował Michael Chaves, po wcześniejszym reżyserowaniu Topielska. Klątwy La Llorony, z Jamesem Wanem w roli producenta. Wilson i Farmiga ponownie wcielili się w Eda i Lorraine Warrenów, a fabuła obracała się wokół prawdziwej sprawy „Devil Made Me Do It”, była to rozprawa prawna, w której oskarżony twierdził, że został opętany w trakcie przestępstw, o które jest oskarżony[42][43]. Premiera filmu była początkowo planowana na 11 września 2020 roku[44][45], po czym została przesunięta na 4 czerwca 2021 r. z powodu pandemii COVID-19[46]. Film został jednak wydany przez Warner Bros. Pictures i New Line Cinema w Wielkiej Brytanii 26 maja 2021 roku, następnie w Stanach Zjednoczonych 4 czerwca, gdzie film miał również miesięczną jednoczesną premierę w usłudze transmisji strumieniowej HBO Max. W Polsce film miał premierę 11 czerwca 2021.

Zakonnica II (2023) edytuj

Osobny artykuł: Zakonnica II.

Przed premierą Zakonnicy James Wan omówił możliwość kontynuacji i jej fabuły: „Wiem, dokąd potencjalnie, jeśli Zakonnica się powiedzie, może doprowadzić Zakonnica II i jaki to ma związek z historią Lorraine, którą ustaliliśmy w pierwszych dwóch Obecnościach i sprawić, żeby wszystko zatoczyło koło”[47]. W kwietniu 2019 roku Peter Safran powiedział, że trwają prace nad kontynuacją, stwierdzając, że dla filmu zaplanowano „naprawdę zabawną” fabułę[48][49]. Później w tym samym miesiącu Akela Cooper podpisała kontrakt z projektem jako scenarzysta filmu, a Safran i Wan zostali producentami[50]. Bonnie Aarons wyraziła zainteresowanie ponownym wcieleniem się w rolę tytułowego demona w sequelu[51]. W lutym 2022 roku Taissa Farmiga oświadczyła, że rozmawiała z Warner Bros. Pictures w sprawie ponownego wcielenia się w swoją rolę z pierwszego filmu, stwierdzając jednocześnie, że ograniczenia nałożone na przemysł filmowy w wyniku COVID-19 opóźniły projekt[52].Warner Bros. oficjalnie ogłosili film w kwietniu jako część nadchodzącej oferty na CinemaCon 2022[53][54]. Michael Chaves został potwierdzony na stanowisko reżysera[55]. Wstępne zdjęcia rozpoczęły się 29 kwietnia 2022 roku[56][57], kiedy Bonnie Aarons ponownie wcieliła się w rolę Valaka[58]. We wrześniu 2022 r. ujawniono, że Ian Goldberg i Richard Naing wnieśli swój wkład w powstanie scenariusza jako współautorzy najnowszego projektu. Storm Reid dołączyła do obsady w głównej roli w filmie. Główne zdjęcia rozpoczęły się 6 października 2022 roku, a zakończyły jeszcze w tym samym roku. Taissa Farmiga i Jonas Bloquet ponownie wcielili się w role siostry Irene i Maurice’a „Frenchie” Theriault, a do obsady dołączyli Anna Popplewell i Katelyn Rose Downey[59].

Zakonnica II miała premierę 8 września 2023 roku.

Przyszłość edytuj

Tytuł Polska data premiery Reżyser Scenarzysta Producenci Status
Obecność 4 BRAK DANYCH David Lesile Johnson-McGoldrick Peter Safran i James Wan W rozwoju

Obecność 4 (TBA) edytuj

W październiku 2022 roku ujawniono, że kontynuacja Obecność: Na rozkaz diabła jest w fazie rozwoju. David Leslie Johnson-McGoldrick napisze scenariusz, a James Wan i Peter Safran powrócą jako producenci[60][61]. Wan potwierdził później, że Wilson i Farmiga powrócą do swoich ról[62]. W kwietniu 2023 roku podczas CinemaConu ujawniono tytuł filmu[63][64]. We wrześniu 2023 roku Michael Chaves oświadczył, że prace nad scenariuszem trwają, stwierdzając, że projekt ma być postrzegany jako „finał” historii z serii, które miały miejsce wcześniej[65].

Inne potencjalne projekty edytuj

W czerwcu 2017 roku producent Peter Safran oświadczył, że chociaż studio nie będzie zawierać postaci z innych samodzielnych oryginalnych dzieł, w fazie rozwoju są różne projekty[66]. Później powtórzył, że powstaną tylko przyszłe projekty, które będą miały bezpośredni związek z Warrenami i innymi wydanymi filmami z serii[67]; stwierdzając, że będą one nadal tworzone „tak długo, jak [będziemy] mieli do opowiedzenia oryginalne historie”[68][69]. Do maja 2021 roku powiedział, że na różnych etapach rozwoju jest wiele przyszłych projektów, a Patrick Wilson i Vera Farmiga zamierzają ponownie wcielić się w swoje role. Safran stwierdził: „[Oni] są tak wyjątkowymi aktorami i tak pięknie przedstawiają Eda i Lorraine, że bardzo chcielibyśmy nadal kręcić z nimi te filmy. Ed i Lorraine badali sprawy przez 50 lat, więc mamy kolejne 40 lat z Patrickiem i Vera, zanim skończą nam się pomysły"[70].

Po premierze Annabelle wraca do domu w czerwcu 2019 roku, Gary Dauberman przyznał, że istnieje możliwość nakręcenia czwartego filmu o Annabelle, stwierdzając jednocześnie, że istnieje potencjał na kilka spin-off'ów, skupiających się również wokół innych przeklętych artefaktów i ich istot. Reżyser ujawnił, że pewne osoby otrzymały szczegółowe historie, które napisał podczas produkcji Annabelle wraca do domu. Opracowana wspólnie z Wanem, stwierdził, że przyszłość serii będzie dotyczyć różnych podgatunków horroru; stwierdzając, że horror psychologiczny skupiony wokół Panny Młodej i horror slasher skupiony wokół Samuraja to przykłady opcji, które omawiano w celu rozwoju[71].

W czerwcu 2021 roku po premierze Obecność: Na rozkaz diabła Michael Chaves ujawnił, że pierwotnie film miał być bezpośrednio powiązany z kolejnym spin-offem. Skupiający się wokół demonicznej postaci wyciętej z trzeciego części Obecności, zwanej Zaginionym Demonem. Chaves stwierdził, że jednostka ta byłaby godna uwagi, ponieważ została w całości oparta na opisach prawdziwych świadków. Chociaż z ostatecznej wersji usunięto pełne ujawnienie postaci, a także wątek poboczny, w którym okultystka Isla współpracowała z demonem, reżyser zauważył, że to ta sama istota, która dręczy Davida w łóżku wodnym i ostatecznie wchodzi do jego ciała. Wyraził nadzieję, że pewnego dnia projekt dostanie zielone światło[72][73][74]. Chaves skomentował, że James Wan ma kilka spraw Warrena w zanadrzu i „wiele rzeczy… do odkrycia”. Producent przyznał, że zna różne projekty, nad którymi trwają prace, jednocześnie wyrażając jako fan swoje podekscytowanie możliwością zobaczenia, co zostanie wydane jako pierwsze[75].

W sierpniu 2023 roku reżyser powiedział, że istnieje potencjał dla dodatkowych projektów z udziałem Zakonnicy, mających na celu zbadanie ram czasowych od lat pięćdziesiątych do sześćdziesiątych XX wieku[76]. We wrześniu tego samego roku oświadczył, że jako fan serii chciałby zobaczyć projekt, w którym różne demoniczne istoty z każdej części antagonizują Warrenów[65].

Anulowany spin-off The Crooked Man edytuj

W maju 2017 roku Safran powiedział, że postać Crooked Mana z Obecności 2 była rozważana przez studio do filmu fabularnego[77]. W czerwcu tego samego roku oficjalnie trwały prace nad spin-offem zatytułowanym The Crooked Man, którego scenarzystą był Mike Van Waes, opartym na oryginalnej historii Wana; Wan i Safran mieli wyprodukować film. Choć znajdowali się na wczesnym etapie rozwoju, producenci stwierdzili, że podgatunkiem horroru będzie „mroczna bajka”. Do września 2018 roku Safran stwierdził, że prace nad scenariuszem trwają i że studio chce poczekać, aż będzie mieć wersję roboczą, która im się spodoba, zanim rozpocznie się dalsza produkcja. Producent powtórzył to, co stwierdził Wan, potwierdzając, że zamierzeniem jest, aby każda część serii miała swój własny styl[78]. Później stwierdził, że chociaż The Crooked Man miał być kolejnym filmem po Obecności 2, projekt został opóźniony na rzecz przyspieszonej produkcji Zakonnicy ze względu na reakcję publiczności na tę postać[68][69]. W listopadzie 2022 roku Wan ogłosił, że poza jego kontrolą w tamtym czasie projekt nie posuwał się do przodu, wyrażając jednocześnie nadzieję na potencjalną przyszłą wersję[79][80].

Powiązania z innymi filmami edytuj

Wataha u drzwi (2016) edytuj

Osobny artykuł: Wataha u drzwi.

W maju 2015 roku John R. Leonetti został reżyserem filmu Wataha u drzwi dla New Line Cinema, z Garym Daubermanem jako scenarzystą i Peterem Safranem jako producentem. Film nie jest wstępem do Uniwersum Obecności, jednak występuje w nim Eric Ladin, który ponownie wciela się w rolę detektywa Clarkina z filmu Leonettiego - Annabelle z 2014 roku. Wataha u drzwi są luźno oparte na morderstwach rodziny Mansonów w 1969 r. [98]

Topielisko. Klątwa La Llorony (2019) edytuj

W październiku 2017 roku Wan był producentem horroru wyreżyserowanego przez Michaela Chavesa, z Lindą Cardellini w roli głównej, zatytułowanego wówczas The Children[81]. Film został później zmieniony na Klątwę La Llorony[82] (na niektórych rynkach międzynarodowych znany również jako Klątwa Płaczącej Kobiety)[83]. W Polsce film ten dostał nazwę Topielisko. Klątwa La Llorony[84]. Chociaż film nie jest częścią Uniwersum Obecności, występuje w nim Tony Amendola, który ponownie wciela się w rolę ojca Pereza z Annabelle[85]. Postać daje wskazówki rodzinie dręczonej przez tytułowego ducha i wiąże nawiedzenie ze swoimi doświadczeniami z demoniczną istotą przyczepioną do lalki[86].

Telewizja edytuj

W maju 2021 roku Peter Safran powiedział, że trwają prace nad serialem telewizyjnym, którego akcja rozgrywa się w Uniwersum Obecności. Producent stwierdził, że mają „kilka dłuższych historii, które lepiej byłoby opowiedzieć w ośmiu odcinkach lub ośmiu godzinach”, niż w dwugodzinnym filmie. Safran przyznał, że od jakiegoś czasu toczą się dyskusje na temat rozszerzenia serii na programy telewizyjne, wraz z uruchomieniem HBO Max, który zapewni Warner Bros. Entertainment dystrybutora wszelkich potencjalnych seriali[70].

W kwietniu 2023 roku ogłoszono, że serial telewizyjny jest w fazie rozwoju. Jego akcja miałaby się rozgrywać po wydarzeniach z filmów, a na producentów wykonawczych wybrano Jamesa Wana i Petera Safrana. Projekt miał być wspólną produkcją New Line Television, Warner Bros. Television Studios, Atomic Monster, the Safran Company i Max Originals i był opracowywany do wydania za pośrednictwem streamingu wyłącznie w Warner Bros. Discovery's Max[87][88][89].

Komiksy edytuj

W kwietniu 2021 roku została zapowiedziana miniseria komiksowa The Conjuring: The Lover, będąca prequelem Obecności 3[90] Pierwszy numer z pięciu miał swoją premierę 1 czerwca[91].

Przypisy edytuj

  1. The Conjuring Universe, Rotten Tomatoes
  2. Paranormal Investigator Dies at 92, Bloomberg
  3. The 'True' Story Behind 'the Conjuring', USA Today
  4. Uwierzyć w ducha, Wprost
  5. https://surgeonsofhorror.com/2017/08/15/how-annabelle-and-the-conjuring-universe-is-connected-to-the-manson-family-murders/
  6. The Conjuring Movies at the Box Office, Box Office Mojo
  7. EvanDickson, Vera Farmiga And Patrick Wilson In Talks To Do Some ‘Conjuring’ For James Wan [online], Bloody Disgusting!, 21 stycznia 2012 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  8. The Deadline Team, Warner Bros Scheduling Spree Continues With ‘The Conjuring 2’, ‘Mean Moms’, 2 Others [online], Deadline, 26 lutego 2014 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  9. 'Annabelle': Horror prequel scares up lackluster reviews [online], Los Angeles Times, 3 października 2014 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  10. New Line Already Developing Sequel to James Wan's 'The Conjuring' | FirstShowing.net [online], www.firstshowing.net, 17 lipca 2013 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  11. Brad Miska, [Comic-Con ’13] Vera Farmiga and Patrick Wilson Already Signed For ‘The Conjuring’ Sequel! #SDCC [online], Bloody Disgusting!, 20 lipca 2013 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  12. Mike Fleming jr., James Wan Back At New Line For ‘The Conjuring 2’ And Overall Producing Deal [online], Deadline, 21 października 2014 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  13. Silas Lesnick, The Conjuring 2 Filming Begins! [online], ComingSoon.net - Movie Trailers, TV & Streaming News, and More, 22 września 2015 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  14. Britt HayesBritt Hayes, 'The Conjuring 2' Gets Rewrite From 'Walking Dead' Writer [online], ScreenCrush, 7 stycznia 2015 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  15. Jacob Hall, 'Annabelle 2' Is On The Way, So Burn Your Doll Collection Now [online], /Film, 19 października 2015 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  16. John Hazelton2016-06-30T18:33:00+01:00, New Line's 'Annabelle 2' starts shooting [online], Screen [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  17. Max Evry, Annabelle 2 Cast Adds Miranda Otto and Stephanie Sigman [online], ComingSoon.net - Movie Trailers, TV & Streaming News, and More, 22 czerwca 2016 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  18. Dave McNary, ‘Annabelle 2’ Draws ‘Lights Out’ Director David Sandberg [online], Variety, 22 marca 2016 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  19. Annabelle 2 currently has 100% on Rotten Tomatoes [online], The Independent, 6 lipca 2017 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  20. Borys Kit, ‘Conjuring 2’ Spinoff ‘The Nun’ in the Works (Exclusive) [online], The Hollywood Reporter, 15 czerwca 2016 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  21. Mike Fleming jr., Corin Hardy Takes Vow To Helm ‘The Nun’, New Line’s ‘Conjuring’ Spinoff [online], Deadline, 3 lutego 2017 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  22. Dave McNary, Demian Bichir to Star in ‘Conjuring 2’ Spinoff ‘The Nun’ [online], Variety, 5 kwietnia 2017 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  23. Mike Fleming jr., Taissa Farmiga Set For New Line’s ‘The Nun’; Spinoff of Sister Vera’s ‘The Conjuring’ [online], Deadline, 24 kwietnia 2017 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  24. Dave McNary, Bonnie Aarons to Return as the Demon Sister in ‘The Nun’ [online], Variety, 27 kwietnia 2017 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  25. Sean K. Cureton, The Conjuring: Nun Spinoff Begins Filming This Week [online], ScreenRant, 1 maja 2017 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  26. Beatrice Verhoeven, 'Conjuring' Spinoff 'The Nun' Pushed Back From Summer Release Date [online], TheWrap, 14 lutego 2018 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  27. Sandy Schaefer, New Conjuring Film, Just Mercy & More Set Release Dates [online], ScreenRant, 20 kwietnia 2018 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  28. a b Evil Comes Home as Production Begins on the Next Terrifying Chapter in New Line Cinema’s Annabelle Series [online], www.businesswire.com, 17 października 2018 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  29. Borys Kit, ‘Annabelle: Creation’ Sequel in the Works With Gary Dauberman Directing (Exclusive) [online], The Hollywood Reporter, 27 kwietnia 2018 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  30. Christopher Marc, James Wan's 'Annabelle 3' Eyeing October Production Start In Los Angeles [online], TheGWW.com, 2 sierpnia 2018 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  31. Eric Eisenberg, Annabelle 3 Is Set During A Surprising Point On The Conjuring Timeline [online], CINEMABLEND, 11 września 2018 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  32. James Wan says third 'Annabelle' film is 'basically "A Night at the Museum," with Annabelle!' [online], EW.com [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  33. Christopher Marc, 'Annabelle 3' Hires 'The Curse of La Llorona' Cinematographer Michael Burgress [online], TheGWW.com, 5 września 2018 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  34. PTI, Mckenna Grace to star in ‘Annabelle 3’, „The Hindu”, 1 października 2018, ISSN 0971-751X [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  35. Steve Weintraub, James Wan on Conjuring 2, Fast and Furious and Superheroes [online], Collider, 11 czerwca 2016 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  36. Dave McNary, ‘Conjuring 2’ Director James Wan: ‘There Could Be Many More Movies’ [online], Variety, 8 czerwca 2016 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  37. James Wan may not have the time to direct 'The Conjuring 3' [online], EW.com [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  38. Chris Tilly, James Wan Already Has an Idea For The Conjuring 3 [online], IGN, 15 czerwca 2016 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  39. Eric Eisenberg, Could The Conjuring 3 Be About Werewolves? Here's What James Wan Thinks [online], CINEMABLEND, 12 czerwca 2016 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  40. John Squires, Producer Says ‘The Conjuring 3’ Will Be a Very Different Film [online], Bloody Disgusting!, 30 maja 2017 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  41. Anita Busch, ‘The Conjuring 3’ Is Summoned By New Line; David Leslie Johnson Hired To Script [online], Deadline, 26 czerwca 2017 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  42. Kylie Hemmert, James Wan Confirms The Conjuring 3 Plot Details [online], ComingSoon.net - Movie Trailers, TV & Streaming News, and More, 18 grudnia 2018 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  43. Borys Kit, ‘The Conjuring 3’ Finds Director With ‘Curse of La Llorona’ Filmmaker (Exclusive) [online], The Hollywood Reporter, 3 października 2018 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  44. Eric Eisenberg, Conjuring 3 Is Moving Forward, Has A Script [online], CINEMABLEND, 10 września 2018 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  45. Kylie Hemmert, WB Sets Horror Movie Release Dates for September 2020, '21 & '22 [online], ComingSoon.net - Movie Trailers, TV & Streaming News, and More, 4 października 2018 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  46. Rebecca Rubin, Christopher Nolan’s ‘Tenet’ Delays August Release [online], Variety, 20 lipca 2020 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  47. Timothy Lammers, The Nun: James Wan Talks Sequel and Conjuring Ties [online], ScreenRant, 12 sierpnia 2017 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  48. Sandy Schaefer, The Nun 2 Already Has a 'Really Fun' Story, Will Probably Happen [online], ScreenRant, 10 kwietnia 2019 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  49. 'Conjuring' producer talks 'The Nun' sequel: 'We have a really fun storyline' [online], EW.com [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  50. Dino-Ray Ramos, ‘The Nun’ Sequel Sets ‘Luke Cage’s Akela Cooper As Screenwriter [online], Deadline, 15 kwietnia 2019 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  51. Ryan Scott, The Nun 2 Star Teases Valak's Return to The Conjuring Universe: I Light a Candle Every Day [online], MovieWeb, 21 kwietnia 2021 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  52. Brian Davids, Taissa Farmiga on ‘The Gilded Age’ and ‘The Nun’ Sequel Talks [online], The Hollywood Reporter, 26 lutego 2022 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  53. John Squires, ‘The Nun 2’ Confirmed for Upcoming Warner Bros. Slate [online], Bloody Disgusting!, 26 kwietnia 2022 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  54. The Nun 2 Featured in WB's CinemaCon Sizzle Reel as Next Film in The Conjuring Franchise [online], Horror [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  55. Brad Miska, ‘The Nun 2’ – New Line Prays for a Director and Gets Michael Chaves! [Exclusive] [online], Bloody Disgusting!, 27 kwietnia 2022 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  56. The Nun 2 Confirms Production Start and Director [online], comicbook.com [dostęp 2023-11-01].
  57. Hilary Remley, ‘Nun 2’ In Production With ‘Conjuring: The Devil Made Me Do It’ Director Michael Chaves [online], Collider, 29 kwietnia 2022 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  58. John Squires, ‘The Nun 2’ – Bonnie Aarons is Back in the Habit for Upcoming Sequel [online], Bloody Disgusting!, 29 kwietnia 2022 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  59. Borys Kit, Storm Reid Nabs Leading Role in New Line’s ‘The Nun 2’ (Exclusive) [online], The Hollywood Reporter, 23 września 2022 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  60. Borys Kit, ‘The Conjuring 4’ in the Works at New Line with ‘Aquaman and the Lost Kingdom’ Writer (Exclusive) [online], The Hollywood Reporter, 21 października 2022 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  61. Matt Grobar, ‘The Conjuring 4’: David Leslie Johnson-McGoldrick To Return To Horror Franchise As Scribe For Latest Installment [online], Deadline, 21 października 2022 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  62. Instagram [online], www.instagram.com [dostęp 2023-11-01].
  63. John Squires, ‘The Conjuring: Last Rites’ – Official Title Revealed for the Upcoming Fourth Movie [online], Bloody Disgusting!, 25 kwietnia 2023 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  64. Samantha Coley, 'The Conjuring 4' Scares Up an Official Title at CinemaCon [online], Collider, 25 kwietnia 2023 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  65. a b Jacob Hall, The Nun 2 Director Michael Chaves Says Yeah, You Should Be Looking For Conjuring Clues [Exclusive Interview] [online], /Film, 8 września 2023 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  66. JimmyO, Producer Peter Safran talks Annabelle: Creation and The Conjuring universe! [online], JoBlo, 1 czerwca 2017 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  67. Eric Eisenberg, How The Conjuring Universe Will Treat New Series Moving Forward [online], CINEMABLEND, 5 września 2018 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  68. a b Zena Dixon, ANNABELLE COMES HOME Set Visit: Producer Peter Safran on the Fascination for the CONJURING Universe [online], Dread Central, 16 kwietnia 2019 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  69. a b Christina Radish, Annabelle Comes Home Producer on the Conjuring Universe's Future [online], Collider, 11 kwietnia 2019 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  70. a b 'The Conjuring' horror franchise could expand with TV spin-offs on HBO Max [online], Yahoo News, 25 maja 2021 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  71. 'Annabelle 4': The Bride and the Samurai May Star in Sequels, Director Says [online], Inverse, 27 czerwca 2019 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  72. Chris Evangelista, 'The Conjuring: The Devil Made Me Do It' Originally Set Up Another Spin-Off Film – Here's Why Director Michael Chaves Cut It [online], /Film, 7 czerwca 2021 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  73. The Conjuring: The Devil Made Me Do It Director Reveals the Demon Cut From the Film [online], Horror [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  74. Lindsey DeRoche, The Conjuring 3’s Lost Demon Explained (& Why He Was Cut) [online], ScreenRant, 3 października 2021 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  75. 'Conjuring 3' director talks future of franchise [online], EW.com [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  76. Maca Reynolds, The Nun 2 Director Teases Valak's Building its Own Universe [online], MovieWeb, 5 sierpnia 2023 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  77. John Squires, ‘The Conjuring’ Universe Producer Talks Potential Crooked Man Spinoff [online], Bloody Disgusting!, 31 maja 2017 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  78. Eric Eisenberg, The Latest On The Crooked Man Movie And How It Fits In The Conjuring Universe [online], CINEMABLEND, 11 września 2018 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  79. Instagram [online], www.instagram.com [dostęp 2023-11-01].
  80. Grant Hermanns, The Conjuring Crooked Man Spinoff Scrapped, Says James Wan [online], ScreenRant, 5 listopada 2022 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  81. Jonathan Barkan, Linda Cardellini to Take on The Children in James Wan-Produced Feature [online], Dread Central, 9 października 2017 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  82. Dino-Ray Ramos, ‘The Curse Of La Llorona’ Terrifies ScareDiego With First Look, ‘It: Chapter 2’ & ‘The Nun’ Debut Unnerving New Footage – Comic-Con [online], Deadline, 19 lipca 2018 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  83. THE CURSE OF THE WEEPING WOMAN | Teaser Trailer | 2018 [HD]. [dostęp 2023-11-01].
  84. Bartosz Kęprowski, Topielisko. Klątwa La Llorony - tytułowa zjawa w całej okazałości na nowym plakacie filmu! [online], Movies Room, 21 lutego 2019 [dostęp 2023-11-01] (pol.).
  85. Scott Mendelson, Who Gets To Decide If 'Curse Of La Llorona' Is Part Of The 'Conjuring' Universe? [online], Forbes [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  86. Meagan Navarro, [Review] ‘The Curse of La Llorona’ Scares Up Its Own Space in ‘The Conjuring’ Universe [online], Bloody Disgusting!, 18 kwietnia 2019 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  87. Rick Porter, ‘The Conjuring’ TV Series in the Works at Max [online], The Hollywood Reporter, 12 kwietnia 2023 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  88. Katie Campione, ‘The Conjuring’ Drama Series From Peter Safran & James Wan In Development At Max [online], Deadline, 12 kwietnia 2023 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  89. BreAnna Bell, ‘The Conjuring’ TV Series in Development at HBO Max [online], Variety, 12 kwietnia 2023 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  90. The Conjuring: The Lover Entertainment Weekly
  91. The Conjuring: The Lover new release date DC Comics

Linki zewnętrzne edytuj