Uniwersytet Środkowoeuropejski

Uniwersytet Środkowoeuropejski (węg. Közép-európai Egyetem, ang. Central European University) – uczelnia niepubliczna w Budapeszcie i Wiedniu, kształcąca w kierunkach nauk społecznych i nauk humanistycznych na poziomie podyplomowym. Językiem wykładowym jest angielski. Uniwersytet posiada podwójną akredytację: amerykańską i węgierską.

Uniwersytet Środkowoeuropejski
Közép-európai Egyetem
Central European University
Ilustracja
Data założenia

1991

Typ

uniwersytet niepubliczny

Państwo

 Węgry

Adres

Nador utca 9,
1051 Budapeszt

Liczba studentów

1500

Rektor

Michael Ignatieff

Położenie na mapie Budapesztu
Mapa konturowa Budapesztu, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Uniwersytet Środkowoeuropejski”
Położenie na mapie Węgier
Mapa konturowa Węgier, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Uniwersytet Środkowoeuropejski”
Ziemia47°30′01,85″N 19°02′58,49″E/47,500514 19,049581
Strona internetowa

Historia

edytuj

Uczelnia powstała w 1991 na fali przemian demokratycznych w Europie Środkowo-Wschodniej. Ideą przewodnią sfinansowanego przez George'a Sorosa uniwersytetu było powołanie do życia instytucji naukowej, która poświęciłaby się badaniom nad wyzwaniami niesionymi przez współczesne systemy demokratyczne, upowszechnianiu fenomenu społeczeństwa otwartego, ułatwianiu współpracy międzyregionalnej oraz szkoleniu przyszłych liderów procesów demokratyzacyjnych we wszystkich regionach świata.

Wiosną 2017 premier Viktor Orbán postanowił zlikwidować uniwersytet, począwszy od 2018. Projekt złożonej przez ministerstwo edukacji ustawy miał zmusić uczelnię do uruchomienia kampusu w stanie Nowy Jork, gdzie uczelnia ma akredytację akademicką, która pozwala mu wydawać amerykańskie dyplomy, znieść możliwość swobodnego zatrudniania profesorów spoza Unii Europejskiej, zakazać węgierskim uczelniom wydawania dyplomów spoza UE[1]. Decyzję oprotestowali węgierscy studenci, europejscy politycy (m.in. prezydent Niemiec, Frank-Walter Steinmeier), przedstawiciele amerykańskiego rządu i zachodnich uczelni. Amerykański protest przeciw działaniom wymierzonym w uczelnię spowodował odwołanie ambasador Węgier w Stanach Zjednoczonych, Réki Szemerkényi[2]. W odpowiedzi na groźbę zamknięcia placówki gotowość jej przyjęcia wyraziło kilka miast, między innymi Wrocław[3]. 9 kwietnia miała miejsce demonstracja w obronie uczelni, w której wzięło udział 60–80 tysięcy ludzi[4]. Nie osiągnięto jednak kompromisu z władzami Węgier, wobec czego 3 grudnia 2018 Uniwersytet Środkowoeuropejski zapowiedział zakończenie działalności na Węgrzech i przeprowadzkę do Wiednia, gdzie powstaje jego drugi kampus. Zakończenie większej części działalności w Budapeszcie planowane jest na wrzesień 2019, przy czym studenci odbywający studia na Węgrzech będą mogli je dokończyć na miejscu[5].

Program dydaktyczny

edytuj

Metodyka nauczania odwołuje się do tradycji edukacyjnych uniwersytetów amerykańskich i europejskich. Uczelnia zachęca studentów i wykładowców do prowadzenia studiów porównawczych oraz interdyscyplinarnych. Instytucję tę wyróżnia międzynarodowy charakter: każdego roku gości ona 1500 studentów z ponad 100 krajów i około 300 wykładowców z ponad 30 państw. Większość studentów otrzymuje pełne lub częściowe pokrycie kosztów studiów i pobytu w Budapeszcie, dzięki systemowi stypendialnemu ufundowanemu przez George'a Sorosa, jednego z założycieli.

Wydziały

edytuj
  • Administracji Publicznej
  • Ekonomii i Biznesu
  • Filozofii
  • Gender Studies
  • Historii
  • Kognitywistyki
  • Matematyki Stosowanej
  • Nauk o Środowisku
  • Nauk Politycznych
  • Prawa
  • Socjologii i Antropologii Społecznej
  • Stosunków Międzynarodowych
  • Studiów o Średniowieczu
  • Studiów nad Nacjonalizmem
  • Szkoła Polityki Społecznej

Jednostki ogólnouczelniane

edytuj

Biblioteka

edytuj

Anglojęzyczne zbiory biblioteki Uniwersytetu Środkowoeuropejskiego w zakresie dziedzin humanistycznych i nauk społecznych należą do najbogatszych w tej części Europy. Znajduje się w niej ponad 250 000 jednostek bibliotecznych w różnych formatach i zapewnia ona czytelnikom dostęp do największych cyfrowych akademickich baz danych.

Archiwum

edytuj

Archiwa Społeczeństwa Otwartego (Open Society Archives) posiadają 7000 metrów bieżących dokumentów, co czyni je jednym z największych centrów badań nad problematyką polityczną, społeczną i kulturalną Europy Środkowo-Wschodniej i ZSRR z okresu przed 1989. Jedną z najcenniejszych pozycji w kolekcji archiwum jest archiwum Radia Wolna Europa oraz kolekcja literatury drugiego obiegu z krajów byłego bloku wschodniego.

Absolwenci

edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: Absolwenci Uniwersytetu Środkowoeuropejskiego.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. "Dobra zmiana" w Budapeszcie: Orban chce zamknąć Central European University [online], OKO.press, 29 marca 2017 [dostęp 2017-04-06].
  2. Michał Kokot, Viktor Orbán naraził stosunki z Donaldem Trumpem, chcąc wyświadczyć przysługę Władimirowi Putinowi [online], wyborcza.pl, 5 kwietnia 2017 [dostęp 2017-04-06].
  3. Wojciech Szymański, Uczelnia George'a Sorosa we Wrocławiu? Dutkiewicz: To symboliczny gest wsparcia [online], wyborcza.pl, 13 kwietnia 2017 [dostęp 2019-04-15].
  4. Węgry. Wielki protest w Budapeszcie. Na ulicach 60 tys. ludzi [online], wyborcza.pl, 9 kwietnia 2017 [dostęp 2017-04-10].
  5. CEU forced out of Budapest [online], ceu.edu [dostęp 2019-03-14].