Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (łac. Universitas Studiorum Mickiewicziana Posnaniensis lub Alma Mater Posnaniensis, skr. UAM) – polski publiczny uniwersytet z siedzibą w Poznaniu, jeden z najstarszych funkcjonujących uniwersytetów w Polsce. Od 2019 jest jedną z dziesięciu polskich uczelni posiadających status uczelni badawczej[3][4].
![]() Aula uniwersytecka i Collegium Minus | |
Data założenia |
4 kwietnia 1919 |
---|---|
Typ | |
Patron | |
Państwo | |
Województwo | |
Adres |
ul. Wieniawskiego 1 |
Liczba pracowników • naukowych |
|
Liczba studentów |
29987[2] (2022) |
Rektor |
prof. dr hab. Bogumiła Kaniewska |
Członkostwo | |
Położenie na mapie Poznania ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego ![]() | |
![]() | |
Strona internetowa |
Poznański uniwersytet powstał 4 kwietnia 1919 roku dzięki staraniom członków Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk[5], lecz jego historia sięga XVII wieku i jest utożsamiana z działalnością Akademii Lubrańskiego oraz posiadającego status uniwersytetu Kolegium jezuickiego, które utworzono na mocy przywileju królewskiego Zygmunta III Wazy z 28 października 1611 roku[6]. W czasie okupacji niemieckiej studenci i wykładowcy Uniwersytetu Poznańskiego współtworzyli podziemny Uniwersytet Ziem Zachodnich z siedzibą w Warszawie[7].
Struktura uniwersytetu składa się z pięciu szkół dziedzinowych, w ramach których funkcjonuje dwadzieścia wydziałów, szkoły doktorskiej oraz czterech filii w Słubicach (współprowadzona z Europejskim Uniwersytetem Viadrina), Gnieźnie, Pile i Kaliszu[8]. Na stu dostępnych kierunkach studiów i ponad dwustu specjalnościach studiuje ponad 50 tys. studentów[4]. Uniwersytet posiada i wykorzystuje do celów naukowo-dydaktycznych szereg budynków, które są zlokalizowane na terenie Poznania, głównie w obrębie historycznego Starego Miasta, Moraska oraz Ogrodów, stanowiących trzy podstawowe kampusy. Główną biblioteką jest Biblioteka Uniwersytecka – jedna z największych bibliotek w Polsce, posiadająca w swoich zbiorach największą w Europie kolekcję masoników, w tym pierwsze wydanie tzw. Konstytucji Andersona[9][10]. W 2016 roku rozpoczęto tworzenie Muzeum Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu[potrzebny przypis].
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza jest członkiem wielu stowarzyszeń zrzeszających uniwersytety, w tym SGroup – Universities in Europe[11], Compostela Group of Universities[12] oraz EPICUR, European University Alliance[13].
Nazwa Edytuj
Pierwszą nazwą uczelni pojawiającą się w dokumentach jest Uniwersytet Polski w Poznaniu, użytą w obwieszczeniu Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej z dnia 30 stycznia 1919, powołującym z dniem 1 kwietnia 1919 Wydział Filozoficzny jako zaczątek Uniwersytetu[14]. Rozporządzeniem Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej z dnia 10 maja 1919 uczelnia otrzymała nazwę Wszechnica Piastowska[15]. Na wniosek senatu uczelni minister byłej dzielnicy pruskiej, Władysław Seyda, rozporządzeniem z dnia 10 kwietnia 1920 postanowił, że urzędowa nazwa uczelni brzmieć będzie Uniwersytet Poznański[15]. Podczas II wojny światowej, w latach 1940–1944, Uniwersytet Poznański działał w Warszawie jako tajny Uniwersytet Ziem Zachodnich[16]. 24 grudnia 1955 patronem uniwersytetu został Adam Mickiewicz – uczelnia otrzymała nazwę w brzmieniu Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu[17]. Oficjalnie stosowano jednak nazwę Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, która uchwałą senatu uczelni w dniu 25 stycznia 2010 uzupełniona została o słowa w Poznaniu[18].
Historia Edytuj
Szkoła Lubrańskiego (1519–1780) Edytuj
Początki akademickości w Poznaniu sięgają Szkoły Lubrańskiego (nazywanej także Akademią lub Collegium). Była to druga w kraju, obok krakowskiej, uczelnia o charakterze akademickim. Starania o powstanie Akademii podjął biskup poznański Jan Lubrański. 29 lipca 1519 roku biskup uzyskał przywilej królewski od króla Zygmunta Starego na powołanie akademii kształcącej na poziomie uczelni wyższej. Akademia nie miała jednak prawa nadawania stopni naukowych – w tym względzie Akademia Krakowska posiadała monopol. Szkoła Lubrańskiego nie przetrwała jednak próby czasu – zamknięto ją w 1780 roku w wyniku reform Komisji Edukacji Narodowej[potrzebny przypis].
Starania o odrodzenie akademickości (1780–1861) Edytuj
Poznaniacy protestowali przeciwko działaniom KEN pozbawiającym miasto oprócz Akademii, także Kolegium jezuickiego. W miejsce zamkniętych ośrodków otwarto sześcioklasową Szkołę Wydziałową podlegającą krakowskiej Szkole Głównej Koronnej Mieszkańcy Poznania domagali się utworzenia trzeciej w kraju Szkoły Głównej (oprócz krakowskiej jednostki Szkoła Główna działała także w Wilnie). W wyniku buntu poznaniaków otwarto tzw. szkołę narodową, czyli wojewódzką[potrzebny przypis].
Okres zaborów nie sprzyjał zabiegom o powrót akademickości do Poznania. Ponieważ zaborca pruski potrzebował dobrze wykształconych urzędników, postawiono na rozwój uniwersytetów w Królewcu i Frankfurcie nad Odrą. W ten sposób narzucano Polakom kulturę niemiecką oraz sprzyjano asymilacji społeczeństwa. Składane przez deputowanych polskich petycje w sprawie utworzenia uniwersytetu były odrzucane na sejmach krajowych: w 1827 wniosek złożył Hieronim Zakrzewski z powiatu śremskiego, w 1843 ziemianin Wojciech Lipski. W 1851 August Cieszkowski podjął starania w sejmie pruskim w Berlinie – nadal bezskutecznie. Hrabia wniosek ponowił kilkukrotnie, po raz ostatni w 1861 – za każdym razem otrzymując decyzję odmowną z różnych przyczyn, od stałej niechęci rządu pruskiego począwszy, a kończąc na braku zrozumienia u innych posłów konieczności walki o polska edukację[potrzebny przypis].
Jako kompromis, w odpowiedzi na konieczność kształcenia w ośrodkach niemieckich oraz brak możliwości utworzenia uniwersytetu w Poznaniu, powstał pomysł utworzenia tzw. uniwersytetu krajowego o charakterze niemiecko-polskim. Pomimo entuzjazmu jaki wzbudzał, projekt zakończył się fiaskiem. Tym samym upadły starania o odrodzenie akademickości w Poznaniu w okresie zaborów[potrzebny przypis].
Akademia Królewska (1903–1918) Edytuj
4 listopada 1903 roku powstała w Poznaniu uczelnia wyższego typu – Akademia Królewska, choć nie przyznano jej uprawnień do nadawania stopni i dyplomów naukowych. Na potrzeby jednostki wybudowano gmach dzisiejszego Collegium Minus oraz budynek obecnej Biblioteki Uniwersyteckiej UAM[potrzebny przypis].
Początki Uniwersytetu Polskiego (1919–1939) Edytuj
Akademia działała do 1918, w którym rozpoczęto przygotowania do powołania polskiego uniwersytetu. Powołano „Komisję Organizacyjną Uniwersytetu Polskiego w Poznaniu”, w skład której weszli dr Heliodor Święcicki, ks. dr Stanisław Kozierowski, dr hab. Józef Kostrzewski oraz dr hab. Michał Sobeski. Owocem prac Komisji było powołanie, dekretem Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej z dnia 30 stycznia 1919 roku, Wydziału Filozoficznego. W połowie maja 1919 roku rozpoczął działalność Wydział Prawa pod przewodnictwem prof. Antoniego Peretiatkowicza. Jesienią 1920 roku powołano Wydział Lekarski, nad którym pieczę sprawował prof. Adam Wrzosek[potrzebny przypis].
Uniwersytet sięgnął do tradycji z XIX wieku i organizował Powszechne Wykłady Uniwersyteckie. Służyły one promowaniu uczelni i nauki. Inicjatorem akcji był Józef Kostrzewski. W Poznaniu i okolicach prowadzono otwarte wykłady przez uniwersyteckich profesorów oraz specjalistów reprezentujących poszczególne dziedziny nauki.
7 maja 1919 roku Wszechnica Piastowska rozpoczęła działalność, a w czerwcu 1919 roku dokonano wyboru pierwszego senatu uniwersyteckiego. Pierwszym rektorem został „ojciec-założyciel” prof. Heliodor Święcicki, który do sprawowania tej funkcji został wybrany aż sześciokrotnie. 10 kwietnia 1920 roku zmieniono nazwę Wszechnicy na Uniwersytet Poznański[potrzebny przypis].
Uniwersytet był jednym z sześciu działających w kraju w Drugiej Rzeczypospolitej. Od początku był ośrodkiem polskiej myśli zachodniej oraz badań niemcoznawczych. Poza prężnie działającą kadrą naukową, sam Uniwersytet przeszedł zmiany strukturalne: w 1921 roku Wydział Prawa i Nauk Ekonomiczno-Politycznych zmieniono na Wydział Prawno-Ekonomiczny, 6 sierpnia 1919 roku utworzono Wydział Rolniczo-Leśny, a 25 kwietnia 1920 roku odbyło się pierwsze posiedzenie Rady Wydziału Lekarskiego[19]. W listopadzie 1925 roku przemianę przeszedł Wydział Filozoficzny – został przekształcony w Wydział Matematyczno-Przyrodniczy oraz Wydział Humanistyczny. Wydział Lekarski pozostawiono w formie niezmienionej[potrzebny przypis].
Tajny Uniwersytet Ziem Zachodnich/Uniwersytet Rzeszy w Poznaniu (1940–1945) Edytuj
W okresie II wojny światowej w Poznaniu, w miejsce Uniwersytetu Poznańskiego, otwarto Reichsuniversität Posen. Uniwersytet Rzeszy w Poznaniu nie był kontynuatorem Uniwersytetu Poznańskiego. Była to jednostka prowadzona głównie przez Niemców, której celem była likwidacja polskiej nauki i propagowanie ideologii nazistowskiej. W związku ze zdewastowaniem przez Niemców w 1939 budynków i laboratoriów badawczych oraz brakiem kadry naukowej, jednostka nie rozwijała się tak jak zakładano[potrzebny przypis].
Pod koniec wojny Uniwersytet Rzeszy przestał działać.
W czasie okupacji niemieckiej wykładowcy Uniwersytetu Poznańskiego współtworzyli tzw. tajny Uniwersytet Ziem Zachodnich[7], działający w Warszawie do wybuchu powstania warszawskiego.
Uniwersytet w okresie PRL (1945–1989) Edytuj
Uniwersytet Poznański wznowił działalność w kwietniu 1945 roku. Nowe władze podjęły decyzję o dezintegracji Uniwersytetu poprzez zmiany w strukturze organizacyjnej[potrzebny przypis]:
- w styczniu 1950 roku powstała Akademia Medyczna utworzona z Wydziału Lekarskiego, Studium Stomatologicznego oraz Wydziału Farmaceutycznego, a Studium Wychowania Fizycznego przekształcono w Wyższą Szkołę Wychowania Fizycznego.
- w styczniu 1952 roku powstała Wyższa Szkoła Rolnicza z Wydziału Rolniczego, Studium Ogrodniczego oraz Wydziału Leśnego.
Poza zmianami organizacyjnymi, nastąpiły również zmiany strukturalne[potrzebny przypis]:
- we wrześniu 1951 roku wydział Matematyczno-Przyrodniczy przekształcono w Wydział Biologii i Nauk o Ziemi oraz Wydział Matematyki, Fizyki i Chemii,
- z Wydziału Humanistycznego również w 1951 wyodrębniono Wydział Filologiczny, a w 1952 Wydział Filozoficzno-Historyczny, który
- w 1976 przekształcono w Wydziały Historyczny i Nauk Społecznych,
- w 1984 utworzono Wydział Biologii i Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych, w wyniku przekształcenia Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi,
- w 1988 z Wydziału Filologicznego wydzielono Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej (wydzielenie go z Wydziału Filologicznego) oraz Wydziału Neofilologii.
31 grudnia 1955 roku zmieniono nazwę z Uniwersytetu Poznańskiego na Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, a w 1977 rozpoczęto budowę Kampusu Morasko w północnej części miasta, będącego siedzibą m.in. siedmiu wydziałów UAM[potrzebny przypis].
W 1978 zawarto umowę o współpracy naukowej ze strasburskim Université des Sciences Humaines (ob. Uniwersytet im. Marca Blocha)[potrzebny przypis].
Uniwersytet dzisiaj (od 1989) Edytuj
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu należy do czołówki polskich uniwersytetów[potrzebny przypis].
W 2016 roku Komisja Europejska przyznała Uniwersytetowi wyróżnienie „HR Excellence in Research”[20] w ramach strategii Human Resources Strategy for Researchers, która skupia się na podnoszeniu atrakcyjności warunków pracy i rozwoju kariery naukowców w krajach Unii Europejskiej.
Od czerwca 2019 roku UAM należy do europejskiego konsorcjum uniwersytetów tekst=EPICUR[21][22], który ma status uniwersytetu europejskiego w konkursie ogłoszonym przez Komisję Europejską[23]. Partnerami UAM są[potrzebny przypis]:
- Uniwersytet Strasburski (lider projektu), (Francja);
- Uniwersytet Amsterdamski (Holandia);
- Uniwersytet Albrechta i Ludwika we Fryburgu (Niemcy);
- Karlsruher Institut für Technologie (Niemcy);
- Uniwersytet w Miluzie (Francja);
- Uniwersytet Przyrodniczy w Wiedniu (Austria);
- Uniwersytet Arystotelesa w Salonikach (Grecja).
W październiku 2019 roku UAM wygrał konkurs w programie „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” organizowanym przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, co oznacza realizację dodatkowych zadań, silnie zorientowanych na rozwój badań naukowych oraz ich umiędzynarodowienie.
Uniwersytet stanowi centrum wiedzy, w którym badania i nauczanie wzajemnie się przenikają, a nauka zgłębiana jest zarówno w wymiarze międzynarodowym, jak i krajowym oraz regionalnym. Uczelnia stale aktualizuje i poszerza swoje programy badawcze i treści nauczania, kładąc szczególny nacisk na ich interdyscyplinarny charakter[potrzebny przypis].
Aktualnie na 80 kierunkach i ponad dwustu specjalnościach studiuje blisko 37 tys. studentów studiów I i II stopnia oraz jednolitych studiów magisterskich. Na studiach doktoranckich i w Szkole Doktorskiej UAM kształci się ponad 1300 doktorantów. Coraz więcej osób podejmuje studia podyplomowe i kursy dokształcające. Dyplom uczelni staje się coraz bardziej poszukiwanym atutem na rynku pracy[potrzebny przypis].
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest otwarty na wymianę akademicką, współpracę międzyuczelnianą oraz upowszechnianie nauki. UAM oferuje swoim studentom możliwość wymiany akademickiej w ramach projektu MOST[24] oraz Erasmus+[25] – w ramach tego drugiego z wymiany korzystać może także kadra naukowa i administracyjna. Mieszkańcom Poznania natomiast, jako „Uniwersytet Zaangażowany”[26] oferuje szeroki wachlarz zajęć w ramach Uniwersytetu Kolorowego[27], którego adresatami są dzieci. Istotną inicjatywą było również uruchomienie Uniwersytetu Otwartego[28].
Dla wzmocnienia aspektu praktycznego kształcenia, komercjalizacji badań oraz wspierania przedsiębiorczości akademickiej uczelnia współrealizuje projekt Wielkopolskiej Platformy Innowacyjnej, powołała Uczelniane Centrum Innowacji i Transferu Technologii oraz Radę Gospodarczą przy Rektorze UAM[potrzebny przypis].
Rok akademicki 2018/2019 był rokiem jubileuszowym – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu świętował stulecie istnienia Uniwersytetu Poznańskiego, a także w wymiarze symbolicznym pięć wieków tradycji akademickiej[29][30].
W 1992 r. jako kontynuację procesu umiędzynarodowienia UAM rozpoczął współpracę z Europejskim Uniwersytetem Viadrina we Frankfurcie nad Odrą, której efektem jest utworzenie Collegium Polonicum w Słubicach. Uniwersytet podpisał umowy o współpracy m.in. z Amirkabir University of Technology w Teheranie, Uniwersytetem im. Christiana Alberta w Kilonii czy University of Law and Political Science of Bamako. Od 2012 roku UAM jest także członkiem EUPRIO[31], Stowarzyszenia Pracowników Public Relations i Komunikacji Uniwersytetów Europejskich.
W 2013 r. uczelnia została wyróżniona statuetką Dobosz Powstania Wielkopolskiego, przyznawaną przez Zarząd Główny Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919[32].
Kształcenie Edytuj
Proces kształcenia na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (UAM) odbywa się na dwudziestu dwóch wydziałach, obejmując swym zasięgiem najważniejsze dziedziny nauki: humanistyczne, społeczne, ścisłe, przyrodnicze, a także te związane ze sztuką. Studia prowadzone są w trybach: stacjonarnym i niestacjonarnym, na trzech poziomach: I, II i III stopnia.
Strategia Rozwoju UAM na lata 2020–2030 zakłada, że w przypadku studiów pierwszego stopnia UAM dążyć będzie do jak największego otwarcia na wszystkich, którzy chcą studiować, postrzegając studia jako klucz do osobistego rozwoju i do sukcesu zawodowego. Natomiast w przypadku studiów drugiego i trzeciego stopnia Uniwersytet im. Adama Mickiewicza będzie podnosić wymagania stawiane kandydatom na studia[potrzebny przypis].
Troska o najwyższą jakość procesu dydaktycznego jest fundamentalnym zadaniem UAM. Uniwersytet dba o jakość kształcenia poprzez wierność zasadzie jedności badań i kształcenia oraz stałe uatrakcyjnianie i modernizację oferty dydaktycznej w celu zapewnienia studentom i absolwentom kompetencji potrzebnych na wymagającym rynku pracy[potrzebny przypis].
Informacje dotyczące jednostek organizacyjnych, opisy efektów kształcenia możliwych do uzyskania na kierunkach/specjalnościach oraz przedmiotach, a także zasad punktacji ECTS i liczby punktów przypisanych poszczególnym przedmiotom można znaleźć w Katalogu ECTS, i na uczelnianej stronie USOSweb[potrzebny przypis].
Studenci i absolwenci zainteresowani formułą uczenia się przez całe życie mogą korzystać z licznych form kształcenia, jakie oferuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza. Wśród nich są[potrzebny przypis]:
- Studia podyplomowe, umożliwiające zdobycie dodatkowych kwalifikacji zawodowych,
- Akademia „Artes Liberales” (AAL) i Międzykierunkowe Indywidualne Studia Humanistyczne (MISH), dające okazję łączenia różnych specjalności humanistycznych,
- Uniwersyteckie Centrum Edukacji Międzynarodowej (AMU-PIE), dzięki któremu studenci mogą uczęszczać na zajęcia prowadzone w językach obcych,
- Programy MOST i LLP Erasmus, ułatwiające mobilność studentów uczelni zarówno w kraju, jak i za granicą,
- Centrum Studiów Otwartych, oferujące mieszkańcom Wielkopolski możliwość udziału w życiu akademickim i uczestnictwa w wykładach z różnych dziedzin nauki.
Z oferty kształcenia mogą korzystać również najmłodsi uczniowie szkół podstawowych korzystając z zajęć Kolorowego Uniwersytetu UAM[33] oraz osoby dorosłe nie będące absolwentami UAM w ramach oferty dydaktycznej Uniwersytetu Otwartego[34].
Na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza działają Parlament Studentów i Parlament Doktorantów. Ponadto z inicjatywy studentów, powstało na UAM Stowarzyszenie Studentów Niepełnosprawnych „Ad Astra”[potrzebny przypis].
Rankingi i statystyki Edytuj
W Rankingu Szkół Wyższych Perspektywy 2023 UAM zajął 3 miejsce wśród uniwersytetów[35]. Według Times Higher Education World University Rankings 2023 Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest szóstą uczelnią wyższą w Polsce[36].
W światowym rankingu uniwersytetów (szanghajskim) z 2023 uczelnia została sklasyfikowana na miejscach 901-1000[37]. Według webometrycznego rankingu uniwersytetów świata z lipca 2023, pokazującego zaangażowanie instytucji akademickich w Internecie, uczelnia zajmuje 3 miejsce w Polsce wśród uniwersytetów, a na świecie 589 pośród wszystkich typów uczelni[38].
Struktura Edytuj
Zmiany strukturalne po 1989 roku[potrzebny przypis]:
- w 1993 r. utworzono Wydział Matematyki i Informatyki oraz Wydział Fizyki, w miejsce Wydziału Matematyki i Fizyki, Wydział Studiów Edukacyjnych w wyniku przekształcenia Instytutu Pedagogiki, istniejącego w ramach Wydziału Nauk Społecznych,
- w 1998 r. powstał Wydział Teologiczny,
- w 2002 r. utworzono Wydział Pedagogiczno-Artystyczny w Kaliszu w wyniku przekształcenia tamtejszego Instytutu Pedagogiczno-Artystycznego,
- w 2008 r. utworzono Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa w wyniku przekształcenia Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa, istniejącego w ramach Wydziału Nauk Społecznych,
- w 2012 r. utworzono Wydział Anglistyki w wyniku przekształcenia Instytutu Filologii Angielskiej, istniejącego w ramach Wydziału Neofilologii,
- w 2019 r. dokonano podziału na szkoły dziedzinowe oraz wyodrębniono nowe wydziały: Wydział Archeologii, Wydział Antropologii i Kulturoznawstwa, Wydział Filozoficzny, Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej, Wydział Historii, Wydział Nauk o Sztuce, Wydział Psychologii i Kognitywistyki oraz Wydział Socjologii.
- w 2023 r. z Wydziału Neofilologii został wyodrębniony Instytut Etnolingwistyki, który został przekształcony w samodzielny Wydział[39].
Szkoły dziedzinowe i wydziały Edytuj
Szkoły i wydziały[40]
Szkoła Nauk o Języku i Literaturze UAM:
- Wydział Anglistyki
- Wydział Etnolingwistyki
- Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej
- Wydział Neofilologii
Szkoła Nauk Humanistycznych UAM:
- Wydział Antropologii i Kulturoznawstwa
- Wydział Archeologii
- Wydział Filozoficzny
- Wydział Historii
- Wydział Nauk o Sztuce
- Wydział Teologiczny
Szkoła Nauk Społecznych UAM:
- Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej
- Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa
- Wydział Prawa i Administracji
- Wydział Psychologii i Kognitywistyki
- Wydział Socjologii
- Wydział Studiów Edukacyjnych
Szkoła Nauk Ścisłych UAM:
Szkoła Nauk Przyrodniczych UAM:
Szkoła Doktorska UAM.
Ponadto UAM sprawuje opiekę naukowo-dydaktyczną nad Nauczycielskimi Kolegiami Języków Obcych w Gorzowie Wielkopolskim, Kaliszu, Lesznie, Wrześni oraz w Złotowie[potrzebny przypis].
Filie Edytuj
- Collegium Polonicum w Słubicach
- Instytut Kultury Europejskiej w Gnieźnie
- Nadnotecki Instytut UAM w Pile
- Wydział Pedagogiczno-Artystyczny w Kaliszu[40]
Jednostki ogólnouczelniane Edytuj
- Archiwum UAM – powstało 7 października 1957 jako jednostka ogólnouczelniana, w celu gromadzenia, przechowywania i udostępniania dokumentów wytworzonych przez uczelnię. Od 1977 roku do końca lat 80. za prowadzenie sekretariatu odpowiedzialny był Instytut Historii UAM, następnie była to jednostka międzywydziałowa, od lat 90. ponownie ogólnouczelniana. W przeszłości jednostką kierowali: kierownik (1957–1958), a następnie jako kurator Zdzisław Grot (1958–1969), Jerzy Marczewski (1958–1964) Franciszek Paprocki (1965–1969 i 1973–1978), Maria Banasiewicz (1969–1973), kurator Irena Radtke (1978–1988), Anna Ryfa (1980–1988), Ilona Czamańska (1988–1989) i Grzegorz Łukomski (1991–2005). Obecnym (od 2005) kierownikiem jest Anna Domalanus[potrzebny przypis].
- Biblioteka Uniwersytecka
- Wielkopolskie Centrum Zaawansowanych Technologii
- Centrum Zarządzania Infrastrukturą i Projektami Informatycznymi
- Ogród Botaniczny
- Uczelniane Centrum Innowacji i Transferu Technologii UAM
- Wydawnictwo Naukowe UAM
- Studium Językowe
- Studium WF i Sportu
Jednostki wspólne i międzyuczelniane Edytuj
- Polsko-Niemiecki Instytut Badawczy w Collegium Polonicum
- Centrum NanoBioMedyczne
- Międzyuniwersyteckie Centrum Informatyzacji (MUCI)[potrzebny przypis]
Zamiejscowe jednostki organizacyjne Edytuj
- Stacja Ekologiczna w Jeziorach
- Stacja Monitoringu Środowiska Przyrodniczego w Białej Górze
- Stacja Geoekologiczna w Storkowie
- Stacja Polarna „Petuniabukta”
- Stacja Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego „Poznań-Morasko”[potrzebny przypis]
Centra Uniwersyteckie[41] Edytuj
- Centrum Badań im. Edyty Stein
- Centrum Badań Metropolitalnych
- Centrum Badań Migracyjnych
- Centrum Badań nad Partycypacją Kobiet w Przestrzeni Publicznej
- Centrum Humanistyki Otwartej
- Centrum Integracji Europejskiej
- Centrum Sztucznej Inteligencji[42]
- Centrum Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego
- Laboratorium 14C AMS
- Polski Instytut Archeologiczny w Atenach
Władze uczelni Edytuj
W kadencji 2020–2024:
Rektorskie[43] | Kanclerskie |
---|---|
rektor: prof. dr hab. Bogumiła Kaniewska | kanclerz: dr Marcin Wysocki |
prorektor ds. cyfryzacji i współpracy z gospodarką (dyrektor Szkoły Nauk Ścisłych): prof. dr hab. Michał Banaszak |
zastępca kanclerza – kwestor: Agnieszka Palacz |
prorektor ds. nauki (dyrektor Szkoły Nauk o Języku i Literaturze): prof. dr hab. Katarzyna Dziubalska-Kołaczyk |
zastępca kanclerza ds. logistyczno-administracyjnych: Maria Buzińska |
prorektor ds. relacji z otoczeniem społecznym (dyrektor Szkoły Nauk Społecznych): prof. dr hab. Zbyszko Melosik |
zastępca kanclerza ds. logistyczno-administracyjnych: Maria Buzińska |
prorektor ds. kadr i rozwoju: prof. dr hab. Tadeusz Wallas |
zastępca kanclerza ds. inwestycji infrastrukturalnych: Włodzimierz Płotkowiak |
prorektor ds. współpracy międzynarodowej (dyrektor Szkoły Nauk Humanistycznych): dr hab. Rafał Witkowski |
zastępca kanclerza ds. obsługi eksploatacyjnej: Marek Sobczak |
prorektor ds. projektów badawczych i doktorantów (dyrektor Szkoły Nauk Przyrodniczych i Szkoły Doktorskiej): prof. dr hab. Przemysław Wojtaszek |
|
prorektor ds. studenckich i kształcenia: prof. dr hab. Joanna Wójcik |
Rektorzy[potrzebny przypis] Edytuj
- 1919–1923: Heliodor Święcicki (1854–1923) – lekarz i społecznik, rektor Uniwersytetu Poznańskiego
- 1923–1924: Zygmunt Lisowski (1880–1955) – prawnik, rektor Uniwersytetu Poznańskiego
- 1924–1925: Stanisław Dobrzycki (1875–1931) – slawista, językoznawca, rektor Uniwersytetu Poznańskiego
- 1925–1926: Ludwik Sitowski (1880–1947) – zoolog, rektor Uniwersytetu Poznańskiego
- 1926–1928: Jan Gabriel Grochmalicki (1883–1936) – zoolog, rektor Uniwersytetu Poznańskiego
- 1928–1929: Edward Lubicz–Niezabitowski (1875–1946) – lekarz, zoolog, rektor Uniwersytetu Poznańskiego
- 1929–1931: Stanisław Wincenty Kasznica (1874–1958) – prawnik, rektor Uniwersytetu Poznańskiego
- 1931–1932: Jan Sajdak (1882–1967) – filolog klasyczny, rektor Uniwersytetu Poznańskiego
- 1932–1933: Stanisław Pawłowski (1882–1940) – geograf, rektor Uniwersytetu Poznańskiego
- 1933–1936: Stanisław Runge (1888–1953) – lekarz weterynarii, rektor Uniwersytetu Poznańskiego
- 1936–1939: Antoni Peretiatkowicz (1884–1956) – prawnik, rektor Uniwersytetu Poznańskiego
- 1939: Bronisław Niklewski (1879–1961) – fizjolog roślin, rektor Uniwersytetu Poznańskiego
- 1941–1943: Ludwik Jaxa-Bykowski (1881–1948) – pedagog, dydaktyk nauk przyrodniczych, rektor tajnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich
- 1943–1945: Roman Pollak (1886–1972) – historyk literatury polskiej, rektor tajnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich
- 1945–1946: Stefan Tytus Dąbrowski (1877–1947) – lekarz, fizjolog, rektor Uniwersytetu Poznańskiego
- 1946–1948: Stefan Błachowski (1889–1962) – psycholog, rektor Uniwersytetu Poznańskiego
- 1948–1952: Kazimierz Ajdukiewicz (1890–1963) – filozof, logik, rektor Uniwersytetu Poznańskiego
- 1952–1956: Jerzy Suszko (1889–1972) – chemik, rektor Uniwersytetu Poznańskiego
- 1956–1962: Alfons Klafkowski (1912–1992) – prawnik, rektor UAM
- 1962–1965: Gerard Labuda (1916–2010) – historyk, rektor UAM
- 1965–1972: Czesław Łuczak (1922–2002) – historyk, rektor UAM
- 1972–1981: Benon Miśkiewicz (1930–2008) – historyk, rektor UAM
- 1981–1982: Janusz Ziółkowski (1924–2000) – ekonomista, socjolog, rektor UAM
- 1982–1984: Zbigniew Radwański (1924–2012) – prawnik, rektor UAM
- 1984–1985: Franciszek Kaczmarek (1928–2015) – fizyk, matematyk, rektor UAM
- 1985–1988: Jacek Fisiak (1936-2019) – filolog, anglista, rektor UAM
- 1988–1990: Bogdan Marciniec (ur. 1941) – chemik, rektor UAM
- 1990–1996: Jerzy Fedorowski (ur. 1934) – geolog, rektor UAM
- 1996–2002: Stefan Jurga (1946–2022) – fizyk, rektor UAM
- 2002–2008: Stanisław Lorenc (1943–2020) – geolog, rektor UAM
- 2008–2016: Bronisław Marciniak (ur. 1950) – chemik, rektor UAM
- 2016–2020: Andrzej Lesicki (ur. 1950) – biolog, rektor UAM
- od 2020: Bogumiła Kaniewska (ur. 1964) – literaturoznawczyni i polonistka, rektor UAM
Wykładowcy Edytuj
Studenci i absolwenci Edytuj
Ludzie nauki i kultury[potrzebny przypis] Edytuj
- Filip Bajon
- prof. Monika Gruchmanowa
- prof. Stefan Jurga
- Renata Borowska-Juszczyńska
- Jan A.P. Kaczmarek
- prof. Hanna Kóčka-Krenz
- Grażyna Kulczyk
- prof. Andrzej Legocki
- prof. Bronisław Marciniak
- Wojciech Nentwig
- prof. Irena Obuchowska
- Sławomir Pietras
- Lech Raczak
- Marian Rejewski (absolwent Uniwersytetu Poznańskiego)
- Jerzy Różycki (absolwent Uniwersytetu Poznańskiego)
- Jadwiga Sobieska
- Stefan Stuligrosz
- prof. Zofia Trojanowiczowa
- Henryk Zygalski (absolwent Uniwersytetu Poznańskiego)
Laureaci Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej[44] Edytuj
- prof. Józef Barnaś
- prof. Tomasz Goslar
- prof. Mariusz Jaskólski
- prof. Włodzimierz J. Krzyżosiak
- prof. Tomasz Łuczak
- prof. Bogdan Marciniec
- prof. Jacek Radwan
- prof. Jerzy Strzelczyk
- prof. Andrzej Wiśniewski
Literaci[potrzebny przypis] Edytuj
- Stanisław Barańczak
- Piotr Bojarski
- Franciszek Fenikowski (absolwent Uniwersytetu Poznańskiego)
- Joanna Jodełka
- Piotr Michałowski (poeta)
- Egon Naganowski (absolwent Uniwersytetu Poznańskiego)
- Włodzimierz Odojewski (absolwent Uniwersytetu Poznańskiego)
- Leszek Prorok (absolwent Uniwersytetu Poznańskiego)
- Wincenty Różański
Politycy[potrzebny przypis] Edytuj
- Julia Przyłębska
- Jan Nowak-Jeziorański
- Wojciech Szczęsny Kaczmarek
- Stefan Korboński
- Benon Miśkiewicz
- Jadwiga Rotnicka
- Krzysztof Skubiszewski (absolwent Uniwersytetu Poznańskiego)
- Andrzej Stelmachowski
- Hanna Suchocka
- Marek Woźniak
Dziennikarze[potrzebny przypis] Edytuj
Kampusy Edytuj
W północnej części miasta, w dzielnicy Morasko powstał kampus uniwersytecki, na terenie którego znajdują się nowe budynki wydziałowe. Obecnie swoją siedzibę mają tam: Wydział Fizyki, Wydział Biologii, Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych, Wydział Matematyki i Informatyki, Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa, Wydział Chemii, Wydział Historii, Wydział Archeologii oraz Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej[potrzebny przypis].
W skład Kampusu Śródmiejskiego wchodzą: Wydział Neofilologii, Wydział Anglistyki, Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej, Wydział Prawa i Administracji, Wydział Nauk o Sztuce oraz Wydział Teologiczny[potrzebny przypis].
W Kampusie Ogrody zlokalizowane są: Wydział Studiów Edukacyjnych, Wydział Antropologii i Kulturoznawstwa, Wydział Filozoficzny, Wydział Socjologii oraz Wydział Psychologii i Kognitywistyki[45].
Galeria Edytuj
Zobacz też Edytuj
- Akademia Lubrańskiego
- Akademia Królewska w Poznaniu
- Reichsuniversität Posen
- Medal Homini Vere Academico
- Doktorzy honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza
- Stowarzyszenie Absolwentów Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Muzeum Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza
- ławeczka Heliodora Święcickiego w Poznaniu
- lapidarium UAM w Poznaniu
- Życie Uniwersyteckie
Przypisy Edytuj
- ↑ a b Stan zatrudnienia i liczba studiujących w Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, bip.amu.edu.pl [dostęp 2022-10-03] (pol.).
- ↑ Szkolnictwo wyższe w roku akademickim 2022/2023 (wyniki wstępne), Główny Urząd Statystyczny [dostęp 2023-09-28] .
- ↑ Resort nauki ogłosił listę 10 uczelni badawczych, Nauka w Polsce [dostęp 2020-07-07] (pol.).
- ↑ a b Administrator strony UAM , O Uniwersytecie – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, amu.edu.pl [dostęp 2020-07-07] (pol.).
- ↑ Historia – Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk [dostęp 2020-07-07] (pol.).
- ↑ Administrator strony UAM , Historia – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, amu.edu.pl [dostęp 2020-07-07] (pol.).
- ↑ a b Grzegorz Łukomski , Tajny Uniwersytet Ziem Zachodnich 1940–1945, 2018 [dostęp 2018-12-19] .
- ↑ Administrator strony UAM , Wydziały UAM – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, amu.edu.pl [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Administrator strony UAM , Największy w Europie zbiór masoników – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, amu.edu.pl [dostęp 2020-07-07] (pol.).
- ↑ Europe’s largest collection of Masonic prints in Polish city of Poznań, www.thefirstnews.com [dostęp 2020-07-07] (ang.).
- ↑ List of Members. SGroup. [dostęp 2021-08-23]. (ang.).
- ↑ Member universities. Compostela Group of Universities. [dostęp 2021-08-23]. (ang.).
- ↑ University partners. EPICUR. [dostęp 2021-08-23]. (ang.).
- ↑ Obwieszczenie Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej z dnia 30 stycznia 1919 roku powołujące Wydział Filozoficzny jako zaczątek Uniwersytetu Polskiego w Poznaniu z dniem 1 kwietnia 1919 roku.
- ↑ a b Rozporządzenie o zmianie nazwy uniwersytetu w Poznaniu z dnia 10 kwietnia 1920 r. (Dziennik Urzędowy Ministerstwa byłej Dzielnicy Pruskiej z dnia 26 maja 2019 r., nr 24, poz. 219).
- ↑ Grzegorz Łukomski , Tajny Uniwersytet Ziem Zachodnich 1940–1945, 2018 [dostęp 2018-11-21] .
- ↑ Uchwała nr 1037 Rady Ministrów z dnia 31 grudnia 1955 r. w sprawie nadania Uniwersytetowi Poznańskiemu nazwy „Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu”.
- ↑ § 2 ust. 1 uchwały nr 125/2010 Senatu Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu z dnia 25 stycznia 2010 r. o zmianie uchwały Senatu UAM nr 59/2006 z dnia 19 czerwca 2006 r. w sprawie statutu Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
- ↑ Grzegorz Łukomski , Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Pięć wieków tradycji., amu.edu.pl [dostęp 2018-12-19] .
- ↑ Administrator strony UAM , HR Excellence in Research – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, amu.edu.pl [dostęp 2018-12-19] (pol.).
- ↑ Administrator strony UAM , UAM w konsorcjum EPICUR ubiega się o status Uniwersytetu Europejskiego – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, amu.edu.pl [dostęp 2019-10-07] (pol.).
- ↑ UAM w konsorcjum EPICUR ubiega się o status Uniwersytetu Europejskiego, Nauka w Polsce [dostęp 2019-10-10] (pol.).
- ↑ Uniwersytety Europejskie to ponadnarodowe sojusze instytucji szkolnictwa wyższego z całej UE, które podzielają długoterminową strategię i promują europejskie wartości i tożsamość. Idea ich utworzenia ma na celu znaczne zwiększenie mobilności studentów i pracowników oraz wspieranie jakości, integracji i konkurencyjności europejskiego szkolnictwa wyższego.
- ↑ Strona główna, most.amu.edu.pl [dostęp 2018-12-19] .
- ↑ Erasmus+ – Strona główna, erasmus.amu.edu.pl [dostęp 2018-12-19] .
- ↑ Administrator strony UAM , Relacje z otoczeniem – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, amu.edu.pl [dostęp 2018-12-19] (pol.).
- ↑ Kolorowy Uniwersytet, kolorowyuniwersytet.amu.edu.pl [dostęp 2018-12-19] .
- ↑ Rafał Piechocki (PrometSoft), Aktualności Uniwersytetu Otwartego UAM – Uniwersytet Otwarty UAM, uo.amu.edu.pl [dostęp 2018-12-19] (pol.).
- ↑ Administrator strony UAM , Inauguracja na cztery berła – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, amu.edu.pl [dostęp 2019-10-07] (pol.).
- ↑ Administrator strony UAM , 100 lat Uniwersytetu Poznańskiego – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, amu.edu.pl [dostęp 2019-10-07] (pol.).
- ↑ Euprio subscription, Communicators network higher education, EUPRIO [dostęp 2018-12-19] [zarchiwizowane z adresu 2018-12-19] (ang.).
- ↑ Dobosz – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
- ↑ Strona główna, Kolorowy Uniwersytet – UAM Poznań [dostęp 2021-12-17] (pol.).
- ↑ Rafał Piechocki (PrometSoft), Oferta kursów – Uniwersytet Otwarty UAM, uo.amu.edu.pl [dostęp 2021-12-17] (pol.).
- ↑ Ranking Uniwersytetów 2023 .
- ↑ World University Rankings, „Times Higher Education (THE)”, 2022 [dostęp 2022-06-24] (ang.).
- ↑ 2023 Academic Ranking of World Universities, www.shanghairanking.com [dostęp 2023-08-29] [zarchiwizowane z adresu 2023-08-29] .
- ↑ Poland | Ranking Web of Universities, webometrics.info [dostęp 2023-08-29] .
- ↑ Prof. UAM Piotr Nowak. Pomysł zrodził się w instytucie. [dostęp 2023-09-25].
- ↑ a b Wydziały Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. [dostęp 2019-10-01].
- ↑ Administrator strony UAM , Centra badawcze i ośrodki uniwersyteckie – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, amu.edu.pl [dostęp 2021-12-17] (pol.).
- ↑ Centrum Sztucznej Inteligencji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Centrum Sztucznej Inteligencji UAM, 1 stycznia 2022 [dostęp 2023-08-22] (pol.).
- ↑ Władze UAM. [dostęp 2020-09-01].
- ↑ Laureaci Nagrody FNP, Fundacja na rzecz Nauki Polskiej [dostęp 2022-06-24] (pol.).
- ↑ Administrator strony UAM , Kampusy – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, amu.edu.pl [dostęp 2020-02-28] (pol.).