Ursus C-45
Ursus C-45 – ciągnik rolniczy produkowany w latach 1947–1954 przez Zakłady Mechaniczne Ursus w Czechowicach (obecnie warszawska dzielnica Ursus).
 Ursus C-45 w Muzeum Historii Ursusa | |
| Inne nazwy |
Ursus LB-45 |
|---|---|
| Producent | |
| Zaprezentowany |
1 maja 1947 |
| Okres produkcji | |
| Miejsce produkcji | |
| Następca | |
| Dane techniczne | |
| Silniki |
Bulldog C-45, 1-cyl., 33 kW, (45 KM) |
| Skrzynia biegów |
3/1 |
| Napęd |
2WD |
| Długość |
3430 mm |
| Szerokość |
1800 mm |
| Wysokość |
2260 mm |
| Rozstaw osi |
2035 mm |
| Masa własna |
3380 kg |
Historia modelu edytuj
Na początku 1946 roku podjęto decyzję o rozpoczęciu produkcji w Polsce ciągników rolniczych. Ze względu na konieczność szybkiego wdrożenia do produkcji tego typu pojazdu, zdecydowano o skopiowaniu konstrukcji niemieckiego ciągnika Lanz Bulldog D9506, którego wiele egzemplarzy zostało w granicach Polski, pozostawionych przez Niemców po II wojnie światowej. Jego zaletami była stosunkowo duża moc przy prostej budowie i obsłudze. Prace nad dokumentacją techniczną prowadzone były pod kierunkiem inż. Edwarda Habicha i ukończone zostały w lipcu 1946 roku. Na przełomie lutego i marca 1947 roku rozpoczęto prace nad prototypem ciągnika pod oznaczeniem LB-45, który zaprezentowany został publicznie 1 maja 1947 roku podczas pochodu pierwszomajowego w Warszawie. Produkcję seryjną ciągników już pod oznaczeniem C-45 uruchomiono we wrześniu 1947 roku. Do końca tego roku zbudowano 130 sztuk, zaś w I kwartale 1948 r. – 227, a w kwietniu 1948 r. – 103 egzemplarze. Na początku lat. 50 XX produkowano po kilka tysięcy egzemplarzy rocznie.
Do napędu Ursusa C-45 zastosowany został 1-cylindrowy dwusuwowy silnik średnioprężny typu C-45 o pojemności skokowej 10 300 cm³ i mocy maksymalnej 33 kW (45 KM), zblokowany z 3-biegową skrzynią biegów. Cylinder umieszczony był poziomo. Uruchamianie silnika odbywało się przez podgrzewanie znajdującej się z przodu gruszki żarowej ręczną lampą lutowniczą. Po podgrzaniu należało wyjąć koło kierownicy wraz z kolumną i wsunąć w jedno z bocznych kół zamachowych. Następnie, przez przekręcenie kierownicy, można było uruchomić silnik. Wymagało to sporej siły fizycznej i wprawy.
Ciągnik ten produkowany był początkowo tylko w wersji na kołach stalowych, później na ogumionych. W trakcie produkcji poddawany był stopniowej modernizacji. Ciągnik C-45 o numerze seryjnym 00001 został w lipcu 1947 r. przekazany do PGR w Pyrzycach. Używany był do orek na glebach ciężkich i gliniastych; bez remontu kapitalnego pracował 12 000 godzin.
W wyniku modernizacji starzejącego się modelu C-45 powstał ciągnik Ursus C-451. Ciągniki C-45 i C-451 były eksportowane do Brazylii, Chin i Korei w liczbie około 6000 sztuk.
Dane techniczne edytuj
- typ silnika – Bulldog C-45
- rodzaj silnika – dwusuwowy, średnioprężny, jednocylindrowy, chłodzony cieczą
- pojemność silnika – 10 300 cm³
- znamionowa moc silnika – 33 kW (45 KM) przy 650 obr./min
- liczba obr./min przy normalnym obciążeniu – 630
- najmniejsza liczba obr./min podczas pracy luzem – 350
- układ cylindra – poziomy
- stopień sprężania – 4,75
- średnica cylindra – 225 mm
- skok tłoka – 260 mm
- paliwo zasadnicze – ciężkie oleje naftowe (olej gazowy itp.)
- jednostkowe zużycie paliwa przy normalnym obciążeniu – 280 g/(KM×godz)
- sprzęgło – dwutarczowe, suche
- skrzynia biegów – trzybiegowa z przyspieszaczem (wersja z kołami ogumionymi)
- liczba biegów do jazdy w przód:
- 3 (wersja z kołami żelaznymi)
- 6 (wersja z kołami ogumionymi)
- liczba biegów wstecznych:
- 1 (wersja z kołami żelaznymi)
- 2 (wersja z kołami ogumionymi)
- prędkość jazdy:
- 3,5–6,2 km/h (wersja z kołami żelaznymi) – I bieg – 3,5 km/h; II bieg – 4,7 km/h; III bieg – 6,2 km/h; wsteczny – 4,4 km/h
- 3,3–16,7 km/h (wersja z kołami ogumionymi) – I bieg – 3,3 km/h; II bieg – 4,4 km/h; III bieg – 5,8 km/h; IV bieg – 9,4 km/h; V bieg – 12,6 km/h; VI bieg – 16,7 km/h; wsteczny – 4,1 km/h; wsteczny przyspieszony – 11,9 km/h
- siła uciągu:
- wymiary: koła stalowe / ogumione:
- długość – 3542 / 3522 mm
- szerokość – 1675 / 1835 mm
- wysokość – 2300 / 2190 mm
- rozstaw osi – 2035 / 2035 mm
- rozstaw kół przednich – 1370 / 1420 mm
- rozstaw kół tylnych – 1370 / 1505 mm
- prześwit w najniższym punkcie podwozia – 330 / 220 mm
- wysokość osadzenia zaczepów:
- hak pociągowy – 870/800/675 / 820/750/625
- zaczep rolniczy – 440 / 385
- najmniejszy promień skrętu – 4,4 / 4,5 m
- Obciążenie osi w gotowości do pracy ciągnika: koła stalowe / ogumione:
- oś przednia – 1340 / 1400 kg
- oś tylna – 2290 / 2260 kg
- razem – 3630 / 3660 kg
- maksymalna siła uciągu bez uwzględnienia poślizgu w kG – 1750 (koła stalowe); 2200 (koła ogumione)
Bibliografia edytuj
- Traktor Ursus C-45, oprac. Konstanty Chorzewski przy współudziale J. Zagrajka i E. Zgódki, wyd. 3 popr. i uzup, Warszawa 1954.
- Andrzej Zieliński: Polskie Konstrukcje Motoryzacyjne 1947-1960. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2006, s. 179–183. ISBN 978-83-206-1541-8.
- J. Domżalski, Zawsze na wysokich obrotach, [w:] Ursus, pod red. A. Orłowskiego, Warszawa 1978, s. 31.
Linki zewnętrzne edytuj
- Historia firmy Ursus [dostęp 2014-01-13]