Vedrana Rudan
Vedrana Rudan (ur. 1949 w Opatii) – chorwacka pisarka i dziennikarka.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
1949 |
|---|---|
| Narodowość |
chorwacka |
| Dziedzina sztuki | |
Życiorys edytuj
Przed wojną na Bałkanach i rozpadem Jugosławii pracowała w radiu. W 1991 została dziennikarskim wolnym strzelcem, obecnie publikuje felietony w tygodniku „Nacional”[1]. Jej powieść Ucho, gardło, nóż (wydana w 2002) wywołała w Chorwacji skandal. Narratorką i główną postacią książki jest 50-letnia kobieta, która w swym – przesyconym wulgaryzmami i sarkastycznym humorem – monologu rysuje gorzki obraz otaczającej ją rzeczywistości. Tonka Babić nie oszczędza nikogo i niczego, równie ostro traktuje przeszłość i teraźniejszość[2]. Najważniejszą warstwę książki stanowi jednak próba odpowiedzi na pytanie o pozycję kobiety we współczesnym świecie[3]. Tekst jest chętnie wystawiany na scenach teatralnych[4], w Polsce monodram oparty na powieści Rudan zrealizowała Krystyna Janda i od 2005 roku gra go nieprzerwanie na scenie Teatru Polonia[5]. Bohaterką jej następnej powieści, Miłości od ostatniego wejrzenia jest z kolei kobieta żyjąca w przemocowym związku. Na jej podstawie Iwona Kempa wyreżyserowała spektakl w warszawskim Teatrze Dramatycznym[4].
Jej książki są niezwykle popularne w krajach byłej Jugosławii, w tym także w Serbii[6]. W Polsce dotychczas ukazało się pięć książek Chorwatki.
Polskie przekłady edytuj
- Ucho, gardło, nóż (Uho, grlo, nož) tłum. Grzegorz Brzozowicz, Janusz Granat, Władysław Szablewski, wyd. Drzewo Babel 2004
- Miłość od ostatniego wejrzenia (Ljubav na posljednji pogled), tłum. Marta Dobrowolska-Kierył, wyd. Drzewo Babel 2005
- Murzyni we Florencji (Crnci u Firenci), tłum. Marta Dobrowolska-Kierył, wyd. Drzewo Babel 2010
- Oby cię matka urodziła (Dabogda te majka rodila), tłum. Marta Dobrowolska-Kierył, wyd. Drzewo Babel 2016
- Taniec wokół słońca. Autobiografia (Ples oko Sunca), tłum. Marta Dobrowolska-Kierył, wyd. Drzewo Babel 2021
Przypisy edytuj
- ↑ An Interview with Vedrana Rudan [online], Dalkey Archive Press [dostęp 2020-05-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-22] (ang.).
- ↑ Josh Lacey, Review: Night by Vedrana Rudan, „The Guardian”, 11 grudnia 2004, ISSN 0261-3077 [dostęp 2020-05-14] (ang.).
- ↑ Koniec Europy mężczyzn"- Vedrana Rudan i Krystyna Janda przed premierą " Ucho, gardło nóz". [online], Krystyna Janda [dostęp 2020-05-14] (pol.).
- ↑ a b Wojciech Majcherek, "Miłość od ostatniego wejrzenia", czyli precz z facetami [online], Onet Kultura, 10 listopada 2018 [dostęp 2020-05-14] (pol.).
- ↑ UCHO, GARDŁO, NÓŻ - spektakl Teatr Polonia, Warszawa [online], teatrpolonia.pl [dostęp 2020-05-14].
- ↑ Lamija Begagić, Rudan, Vedrana [online], www.iliteratura.cz [dostęp 2020-05-14] (cz.).