Wikipedia

Vengeur (1928)

Vengeur (Q137) – francuski oceaniczny okręt podwodny z okresu międzywojennego i II wojny światowej, jedna z 31 jednostek typu Redoutable. Okręt został zwodowany 1 września 1928 roku w stoczni Arsenal de Cherbourg, a do służby w Marine nationale wszedł w grudniu 1931 roku. Jednostka pełniła służbę na Morzu Śródziemnym, a od zawarcia zawieszenia broni między Francją a Niemcami znajdowała się pod kontrolą rządu Vichy. 27 listopada 1942 roku „Vengeur” został samozatopiony w Tulonie.

Vengeur (Q137)
Ilustracja
Jednostka bliźniacza „Vengeura” – „Ajax”
Klasa

okręt podwodny

Typ

Redoutable

Projekt

M5

Historia
Stocznia

Arsenal de Cherbourg

Położenie stępki

1925

Wodowanie

1 września 1928

 Marine nationale
Wejście do służby

grudzień 1931

Zatopiony

27 listopada 1942

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność
• na powierzchni
• w zanurzeniu


1570 ton
2084 t

Długość

92,3 m

Szerokość

8,2 m

Zanurzenie

4,7 m

Zanurzenie testowe

80 m

Rodzaj kadłuba

dwukadłubowy

Napęd
2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 6000 KM
2 silniki elektryczne o łącznej mocy 2000 KM
2 śruby
Prędkość
• na powierzchni
• w zanurzeniu


17 węzłów
10 w.

Zasięg

powierzchnia: 10 000 Mm przy 10 w.
zanurzenie: 100 Mm przy 5 w.

Uzbrojenie
1 działo kal. 100 mm, 2 wkm kal. 13,2 mm, 13 torped
Wyrzutnie torpedowe

7 × 550 mm
2 × 550/400 mm

Załoga

61

Multimedia w Wikimedia Commons

Projekt i budowa edytuj

„Vengeur” zamówiony został na podstawie programu rozbudowy floty francuskiej z 1924 roku[1][2]. Projekt (o sygnaturze M5[2]) był ulepszeniem pierwszych powojennych francuskich oceanicznych okrętów podwodnych – typu Requin[1]. Poprawie uległa krytykowana w poprzednim typie zbyt mała prędkość osiągana na powierzchni oraz manewrowość[1][3]. Posiadał duży zasięg i silne uzbrojenie; wadą była ciasnota wnętrza, która powodowała trudności w dostępie do zapasów prowiantu i amunicji[3]. Konstruktorem okrętu był inż. Jean-Jacques Roquebert[3].

„Vengeur” zbudowany został w Arsenale w Cherbourgu[4][5]. Stępkę okrętu położono w 1925 roku[5][a], został zwodowany 1 września 1928 roku[4][6], a do służby w Marine nationale przyjęto go w grudniu 1931 roku[2][5]. Jednostka otrzymała numer burtowy Q137[2].

Dane taktyczno–techniczne edytuj

„Vengeur” był dużym, oceanicznym okrętem podwodnym o konstrukcji dwukadłubowej[1][3]. Długość całkowita wynosiła 92,3 metra (92 metry między pionami), szerokość 8,2 metra i zanurzenie 4,7 metra[4][7]. Wyporność standardowa w położeniu nawodnym wynosiła 1384 tony (normalna 1570 ton), a w zanurzeniu 2084 tony[4][6][b]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa silniki wysokoprężne Sulzer o łącznej mocy 6000 koni mechanicznych (KM)[4][11][c]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne o łącznej mocy 2000 KM[3][4][d]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 17 węzłów na powierzchni i 10 węzłów w zanurzeniu (na próbach okręt osiągnął 19 węzłów)[4][9][e]. Zasięg wynosił 10 000 Mm przy prędkości 10 węzłów w położeniu nawodnym (lub 4000 Mm przy prędkości 17 węzłów) oraz 100 Mm przy prędkości 5 węzłów pod wodą[1][5]. Zbiorniki paliwa mieściły 95 ton oleju napędowego[2][4]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 80 metrów, zaś czas zanurzenia 45-50 sekund[1][3]. Autonomiczność okrętu wynosiła 30 dób[2][10].

Okręt wyposażony był w siedem wyrzutni torped kalibru 550 mm: cztery na dziobie i jeden potrójny zewnętrzny aparat torpedowy. Prócz tego za kioskiem znajdował się jeden podwójny dwukalibrowy (550 lub 400 mm) aparat torpedowy[2][3]. Na pokładzie było miejsce na 13 torped, w tym 11 kalibru 550 mm i dwie kalibru 400 mm[2][3]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiło działo pokładowe kal. 100 mm L/45 M1925 oraz zdwojone stanowisko wielkokalibrowych karabinów maszynowych Hotchkiss kalibru 13,2 mm L/76[2][3][f].

Załoga okrętu składała się z 4 oficerów oraz 57 podoficerów i marynarzy[4][5][g].

Służba edytuj

W momencie wybuchu II wojny światowej okręt pełnił służbę na Morzu Śródziemnym w składzie 7. dywizjonu 1. Flotylli okrętów podwodnych w Tulonie[12]. Dowódcą jednostki był w tym okresie kpt. mar. H.J.M. Digard[12]. Po wybuchu wojny „Vengeur” trafił do stoczni na remont, który zakończył się 2 lutego 1940 roku[12]. W czerwcu 1940 roku jednostka nadal należała do 7. dywizjonu okrętów podwodnych, stacjonując w Bizercie[13]. Okręt uczestniczył w tym miesiącu w patrolowaniu środkowej części Morza Śródziemnego[14]. Po zawarciu zawieszenia broni między Francją a Niemcami „Vengeur” znalazł się pod kontrolą rządu Vichy. 11 października 1940 roku okręt opuścił Tulon i pokonując Cieśninę Gibraltarską dopłynął do Casablanki[15]. W styczniu 1942 roku „Vengeur” stacjonował w bazie Diego Suarez na Madagaskarze, którą opuścił 22 marca udając się do Sajgonu[16]. 27 listopada 1942 roku, podczas ataku Niemców na Tulon, jednostka została samozatopiona[3][7].

Uwagi edytuj

  1. ↑ Navypedia podaje, że rozpoczęcie budowy okrętu nastąpiło w 1924 roku[2].
  2. ↑ Jane's Fighting Ships 1934 podaje wyporność 1644/2080 ton[8], zaś J. Lipiński, Jane's Fighting Ships 1940 i Jane’s Fighting Ships of World War II – 1384/2080 ton[7][9][10].
  3. ↑ P.E. Fontenoy podaje, że okręt posiadał cztery silniki Diesla[3], zaś według Jane's Fighting Ships 1934 i Jane's Fighting Ships 1940 okręt posiadał dodatkowo pomocniczy silnik Diesla o mocy 750 KM[8][9].
  4. ↑ J. Labayle-Couhat podaje, że łączna moc silników elektrycznych wynosiła 1000 KM[11].
  5. ↑ Jane's Fighting Ships 1934 podaje, że prędkość na powierzchni wynosiła 18 węzłów[8], zaś według J. Lipińskiego okręt osiągał na powierzchni 19,5 węzła[7].
  6. ↑ Jane's Fighting Ships 1934, Jane's Fighting Ships 1940 i Jane’s Fighting Ships of World War II podają, że okręt był uzbrojony w działo kal. 100 mm, jedno działko plot. kal. 37 mm i jeden karabin maszynowy[8][9][10].
  7. ↑ Według Jane's Fighting Ships 1940 i Jane’s Fighting Ships of World War II załoga okrętu liczyła 67 osób[9][10].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e f Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: 1980, s. 274.
  2. ↑ a b c d e f g h i j Ivan Gogin: REDOUTABLE submarines (1931-1939). Navypedia. [dostęp 2017-03-30]. (ang.).
  3. ↑ a b c d e f g h i j k Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara: 2007, s. 187.
  4. ↑ a b c d e f g h i Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: 1980, s. 273.
  5. ↑ a b c d e Jean Labayle-Couhat: French warships of World War II. London: 1971, s. 76.
  6. ↑ a b Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara: 2007, s. 186.
  7. ↑ a b c d Jerzy Lipiński: Druga wojna światowa na morzu. Warszawa: Wydawnictwo Lampart, 1999, s. 539.
  8. ↑ a b c d Oscar Parkes (red.): Jane’s Fighting Ships 1934. London: 1934, s. 199.
  9. ↑ a b c d e Francis E. McMurtrie (red.): Jane’s Fighting Ships 1940. London: 1941, s. 192.
  10. ↑ a b c d Antony Preston (red.): Jane’s Fighting Ships of World War II. London: Studio Editions, 1989, s. 131.
  11. ↑ a b Jean Labayle-Couhat: French warships of World War II. London: 1971, s. 75.
  12. ↑ a b c Don Kindell: FRENCH, POLISH, GERMAN NAVIES, also US SHIPS IN EUROPE, SEPTEMBER 1939. Naval History Homepage. [dostęp 2017-03-30]. (ang.).
  13. ↑ Don Kindell: FRENCH NAVY SHIPS, JUNE 1940. Naval History Homepage. [dostęp 2017-04-01]. (ang.).
  14. ↑ Don Kindell: NAVAL EVENTS, JUNE 1940 (Part 2 of 4) Saturday 8th – Friday 14th. Naval History Homepage. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  15. ↑ Don Kindell: NAVAL EVENTS, OCTOBER 1940 (Part 2 of 2) Tuesday 15th - Thursday 31st. Naval History Homepage. [dostęp 2017-04-01]. (ang.).
  16. ↑ Don Kindell: NAVAL EVENTS, JANUARY 1942 (Part 2 of 2) (in outline only) Thursday 15th – Saturday 31st. Naval History Homepage. [dostęp 2017-04-01]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
  • Ivan Gogin: REDOUTABLE submarines (1931-1939). Navypedia. [dostęp 2017-03-30]. (ang.).
  • Don Kindell: BRITISH and OTHER NAVIES DAY-BY-DAY. Naval History Homepage. [dostęp 2017-03-30]. (ang.).
  • Jean Labayle-Couhat: French warships of World War II. London: Ian Allan Ltd., 1971. ISBN 0-7110-0153-7. (ang.).
  • Jerzy Lipiński: Druga wojna światowa na morzu. Warszawa: Wydawnictwo Lampart, 1999. ISBN 83-902554-7-2.
  • Francis E. McMurtrie (red.): Jane’s Fighting Ships 1940. London: Sampson Low, Marston & Co., 1941. (ang.).
  • Oscar Parkes (red.): Jane’s Fighting Ships 1934. London: Sampson Low, Marston & Co., 1934. (ang.).
  • Antony Preston (red.): Jane’s Fighting Ships of World War II. London: Studio Editions, 1989. ISBN 1-85170-194-X. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Vengeur_(1928)&oldid=71727471”