Viera Kraicová
Viera Kraicová (ur. 5 lipca 1920 w Modrej, zm. 29 kwietnia 2012 w Bratysławie) – słowacka malarka, ilustratorka i rysowniczka.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość |
słowacka |
| Alma Mater |
Słowacki Uniwersytet Techniczny w Bratysławie Akademia Sztuk Pięknych w Pradze |
| Dziedzina sztuki |
malarstwo, ilustracja, rysunek |
| Nagrody | |
|
nagroda Ľudovíta Fulli | |
Życiorys edytuj
Urodziła się 5 lipca 1920 roku w Modrej[1]. W latach 1940–1944[2] studiowała na Słowackim Uniwersytecie Technicznym w Bratysławie na wydziale rysunku i malarstwa m.in. u Jána Mudrocha i Martina Benki[3]. Następnie w latach 1945–1950[2] uczęszczała na zajęcia w Akademii Sztuk Pięknych w Pradze w pracowniach Jána Želibskiego i Karola Minářa[2][3]. Przez trzy lata asystowała Želibskiemu w Wyższej Szkole Sztuk Pięknych w Bratysławie, po czym od 1955 roku pracowała jako niezależna artystka[2][3]. W 1959 roku, wraz z Tamarą Klimovą, Jarmilą Čihánkovą i O. Bartošíkovą współzałożyła grupę artystyczną Skupina 4, której droga twórcza prowadziła od malarstwa realistycznego do twórczości niefiguratywnej na granicy abstrakcji[2].
Kraicová była najbardziej spontaniczną słowacką malarką drugiej połowy XX w., polegając w pełni na instynkcie[2]. Kształty pojawiające się w jej pracach były często pochodną zabawy kolorem[3]. Jak sama twierdziła, „obraz sam się musi namalować... wypłynąć na powierzchnię jak wody podziemne“[2]. Poszukując własnej drogi malarskiej w latach 50., inspirowała się Paulem Klee i Joanem Miró[2].
Swe ilustracje, które najczęściej wykonywała akwarelą, wypełniała onirycznymi pejzażami i mocno stylizowanymi postaciami o efemerycznych kształtach[3]. Łączyła lekkość z powagą[3] oraz inspirowała się dziecięcymi rysunkami, sztuką naiwną i ludową[2]. Często ilustrowała tomiki poetyckie[3]. Do książek, które zilustrowała, należą: Babunia Boženy Němcovej (1965), Sedmikráska Márii Rázusovej-Martákovej (1966), Metamorfozy Owidiusza (1969), Čakanka Ľudmili Podjavorinskiej i Kniha rozprávok Milana Rúfusa (1974)[4].
Sporadycznie projektowała także mozaiki w przestrzeniach publicznych. Jej prace można zobaczyć m.in. w szpitalach w Koszycach (1964) i Bratysławie (1972) i w hotelu Gerlach w Popradzie (1967)[4].
W latach 1967, 1971 i 1973 wzięła udział w Biennale Ilustracji Bratysława[3]. Książki z jej ilustracjami czterokrotnie zdobyły tytuł Československé najkrajšie knihy (pol. „najpiękniejsze książki Czechosłowacji”)[3]. W 1968 roku została wyróżniona nagrodą Cypriána Majerníka, a w 1987 roku nagrodą Ľudovíta Fulli[4]. W 1988 roku otrzymała tytuł honorowy zaslúžilá umelkyňa[4].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Viera Kraicová [online], Web umenia [dostęp 2021-03-25] (słow.).
- ↑ a b c d e f g h i Viera Kraicová, [w:] Zsófia Kiss-szemán, Viera Obuchová, Peter Paško, Galéria Nedbalka. Slovenské moderné umenie, 2012, s. 165, ISBN 978-80-970531-2-3 [dostęp 2021-03-25] (słow.).
- ↑ a b c d e f g h i Viera Kraicová, Eva Cíferská (red.), Knižnica – Bibiana [dostęp 2021-03-25] (słow.).
- ↑ a b c d e Zomrela výtvarníčka Viera Kraicová [online], SME, 30 kwietnia 2012 [dostęp 2021-03-25] (słow.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Galeria prac Kraicovej w zbiorach słowackich muzeów i galerii na stronie prowadzonej przez Słowacką Galerię Narodową