Vittorio De Sica

reżyser i aktor włoski

Vittorio De Sica (ur. 7 lipca 1901 lub 1902[1] w Sorze we Włoszech, zm. 13 listopada 1974 w Paryżu[1]) – włoski aktor, reżyser i scenarzysta[2], przedstawiciel neorealizmu włoskiego[3][4].

Vittorio De Sica
Ilustracja
Vittorio De Sica (1959)
Data i miejsce urodzenia

7 lipca 1901 lub 1902
Sora

Data i miejsce śmierci

13 listopada 1974
Paryż

Zawód

aktor, reżyser, scenarzysta

Współmałżonek

Giuditta Rissone
(1937–1954; rozwód)
María Mercader
(1968–1974; jego śmierć)

podpis
Vittorio De Sica w filmie z 1932
Gina Lollobrigida i Vittorio De Sica w filmie Chleb, miłość i fantazja z 1953

Życiorys edytuj

Vittorio De Sica był początkowo aktorem komediowym[5]. Po raz pierwszy wystąpił w niemym filmie z 1918 roku Il Processo Clémenceau[6]. Godne uwagi są jego występy w filmach Maria Cameriniego, takich jak Gli uomini che mascalzoni! (1932), Darò un milione (1935) oraz Grandi magazzini (1939). Grał w sumie w ponad stu filmach, kręconych we Włoszech i zagranicą, a otrzymane wynagrodzenia przeznaczał na produkcje reżyserowane przez siebie[7].

Jego pierwsze filmy jako reżysera (Szkarłatne róże oraz Magdaleno, dwója ze sprawowania) były komediami, w których występował również jako aktor[7]. Vittorio De Sica pracował często ze scenarzystą Cesare Zavattinim. Zrealizowali wspólnie dwadzieścia sześć filmów[8] w ciągu trzydziestu lat, począwszy od historii siedmioletniego chłopca, będącego świadkiem rozpadającego się małżeństwa jego rodziców, ukazanej w filmie Dzieci patrzą na nas[9]. Poważna tematyka dotyczyła także ich kolejnego filmu – Dzieci ulicy (1946), którego tematem jest los samotnych dzieci, o które nikt się nie troszczy[10].

Reżyser zdobył uznanie filmami, w których uwaga skupiona jest na ludziach bezbronnych i pozbawionych siły przebicia. Wśród nich znajdują się Złodzieje rowerów, które przyniosły mu międzynarodową sławę. Bohaterowie tego filmu (bezrobotny ojciec i jego dziewięcioletni syn) próbują bezskutecznie odnaleźć skradziony rower, który jest potrzebny do podjęcia pracy. Ich wysiłki budzą wiele emocji, a film uchodzi za typowy przykład kina neorealistycznego[10].

De Sica koncentrował uwagę także na innych wykluczonych osobach: starszych jak niezamożny emeryt Umberto Domenico Ferrari (bohater Umberto D.) czy prostoduszny biedak Totò, przedstawiony w komediodramacie Cud w Mediolanie[11].

Filmografia edytuj

Reżyser edytuj

Aktor edytuj

  • 1933: Un cattivo soggetto jako Willy
  • 1934: Tempo massimo jako Giacomo Bensi
  • 1940: Szkarłatne róże (Rose scarlatte) jako Alberto Verani
  • 1940: Magdaleno, dwója ze sprawowania (Maddalena, zero in condotta) jako Carlo Hartman
  • 1953: Chleb, miłość i fantazja (Pane, amore e fantasia) jako Antonio Carotenuto
  • 1954: Chleb, miłość i zazdrość (Pane, amore e gelosia) jako Antonio Carotenuto
  • 1955: Chleb, miłość i... (Pane, amore e...) jako Antonio Carotenuto
  • 1955: Pod znakiem Wenus (Il segno di Venere) jako Alessio Spano
  • 1956: To się zdarzyło w Monte Carlo jako hrabia Dino della Fiaba
  • 1957: Pożegnanie z bronią jako major Alessandro Rinaldi
  • 1957: Padri e figli jako Vincenzo Corallo
  • 1958: Anna z Brooklynu jako don Luigi
  • 1958: Chleb, miłość i...Andaluzja (Pane, amore e Andalusia) jako Antonio Carotenuto
  • 1959: Generał della Rovere (Il generale Della Rovere) jako Emanuele Bardone/Grimaldi
  • 1960: Gastone jako książę
  • 1960: Austerlitz jako papież Pius VII
  • 1961: Sąd ostateczny (Il giudizio universale) jako obrońca w postępowaniu karnym
  • 1965: The Amorous Adventures of Moll Flanders jako hrabia
  • 1968: Trzewiki rybaka jako kardynał Rinaldi
  • 1972: Snow Job jako Enrico Dolphi

Przypisy edytuj

  1. a b Pendergast i Pendergast 2000 ↓, s. 260.
  2. De Sica, Vittorio. treccani.it. [dostęp 2017-12-16]. (wł.).
  3. Vittorio De Sica, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2017-12-16] (ang.).
  4. De Sica Vittorio, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2017-12-16].
  5. Helman 2011 ↓, s. 576.
  6. Pendergast i Pendergast 2000 ↓, s. 261.
  7. a b Pendergast i Pendergast 2000 ↓, s. 263.
  8. Cesare Zavattini, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2017-12-16] (ang.).
  9. Helman 2011 ↓, s. 572.
  10. a b Helman 2011 ↓, s. 595-596.
  11. Helman 2011 ↓, s. 598-599.

Bibliografia edytuj

  • Alicja Helman: Włoski neorealizm. W: Tadeusz Lubelski, Iwona Sowińska, Rafał Syska: Kino klasyczne. Historia kina, tom 2. Kraków: Universitas, 2011, s. 565–615. ISBN 97883-242-2234-6.
  • Tom Pendergast, Sara Pendergast: International Dictionary of Film and Filmmakers. Wyd. 4. T. 2: Directors. St. James Press, 2000, s. 260–264.

Linki zewnętrzne edytuj