Vladimír Clementis
Vladimír Clementis (ur. 20 września 1902 w Tisovcu, zm. 3 grudnia 1952 w Pradze) – czechosłowacki polityk komunistyczny słowackiego pochodzenia. W latach 1948–1950 minister spraw zagranicznych Republiki Czechosłowackiej. Bohater Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej.
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
20 września 1902 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
3 grudnia 1952 |
| Minister spraw zagranicznych Republiki Czechosłowackiej | |
| Okres |
od 1948 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujW latach 1921–1925 studiował prawo na Uniwersytecie Karola w Pradze, 1924 wstąpił do KPCz, 1926–1930 był pomocnikiem adwokata, a 1931–1939 adwokatem w Bratysławie. Jednocześnie 1935–1938 był posłem do Zgromadzenia Narodowego. W 1939 udał się do Francji, a 1940–1945 przebywał w Wielkiej Brytanii, 1942 został włączony przez prezydenta Beneša w skład Czechosłowackiej Rady Narodowej na uchodźstwie (w Londynie), od kwietnia 1945 był sekretarzem ministerstwa spraw zagranicznych Czechosłowacji.
W 1939 został wykluczony z KPCz, 1945 przyjęty ponownie, 1945–1951 był posłem do Zgromadzenia Narodowego. Po nagłej śmierci ministra spraw zagranicznych Jana Masaryka w marcu 1948 został jego następcą (do marca 1950), jednocześnie 1949–1951 był członkiem KC KPCz. 3 lutego 1951 został aresztowany, następnie skazany na śmierć w procesie Rudolfa Slánský’ego i jego rzekomych wspólników w spisku przeciw władzom KPCz w listopadzie 1952 i następnie powieszony. W 1963 pośmiertnie zrehabilitowany.
W 1947 otrzymał Order Odrodzenia Polski I klasy[1].
Upamiętnienie
edytuj- W Tisovcu zachował się rodzinny dom V. Clementisa - parterowa, drewniana budowla konstrukcji zrębowej, pochodząca z końca XIX w., w znacznym stopniu zrekonstruowana. Urządzono w nim ekspozycję muzealną poświęconą życiu i działalności polityka[2].
- W 1972 w Tisovcu, na placu koło szkoły noszącej imię V. Clementisa, stanął jego pomnik[3][4].
Przypisy
edytuj- ↑ Wojciech Stela: Polskie ordery i odznaczenia (Vol. I). Warszawa: 2008, s. 47.
- ↑ Milan Gajdoš: Pamiatky na Dr. Clementisa [w:] "Krásy Slovenska" R. LIV, nr 7/1977, s. 327
- ↑ Mesto Tisovec - Kultúrne pamiatky [online], tisovec.com [dostęp 2020-09-28].
- ↑ Kultúrne pamiatky - Oficiálna stránka mesta Tisovec [online], tisovec.com [dostęp 2020-09-28].
Bibliografia
edytuj- Nikita Pietrow, Nowy ład Stalina. Sowietyzacja Europy 1945–1953, Warszawa 2015.
- Kronika XX wieku, red. Marian Michalik, Warszawa 2000.
- Vladimír Clementis, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-10-05] (ang.).
- http://www.totalita.cz/vysvetlivky/o_clementisv.php (czes.)