Wąsy (metalurgia)
Wąsy metaliczne – włosowate struktury powstające na powierzchniach niektórych metali i ich stopów. Powstawać mogą m.in. na cynie i jej niektórych stopach, cynku, kadmie, indzie, antymonie i srebrze[1]. Powstawanie wąsów powodować może powstawanie zwarć w układach elektronicznych. Znanych jest wiele przykładów uszkodzeń sprzętu spowodowanego tym zjawiskiem, w tym satelitów, rakiet, samolotów, instalacji przemysłowych, sprzętu medycznego i in.[2]
Wąsy cynowe edytuj
Pierwsze doniesienia literaturowe nt. wąsów cynowych pochodzą z lat 40. i 50. XX w. Mechanizm ich powstawania nie jest znany[1].
Parametry[1]:
- długość: do 10 mm (typowo <1 mm)
- średnica: 6 nm do 10 μm (typowo ok. 1 μm).
Wzrost wąsów cynowych następuje szczególnie szybko w warunkach panujących w przestrzeni kosmicznej[3]. Zjawisko to nie występuje w przypadku lutowania stopami cyny zawierającymi ołów. Z powodu nakazu wycofania ołowiu z produktów elektronicznych w Unii Europejskiej wprowadzone zostało lutowanie bezołowiowe, w którym wąsy cynowe stanowią problem[4][5].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Basic Information Regarding Tin Whiskers [online], NASA [dostęp 2018-11-28] (ang.).
- ↑ Whisker Failures [online], NASA [dostęp 2018-11-28] (ang.).
- ↑ Tin whisker [online], ESA, 1 listopada 2017 [dostęp 2018-11-28].
- ↑ Ivan Amato, Tin whiskers: the next Y2K problem [online], fortune.com, 10 stycznia 2005 [dostęp 2018-11-28] (ang.).
- ↑ Jordan Robertson, Tiny 'tin whiskers' imperil electronics [online], usatoday.com, 2007 [dostęp 2018-11-28] (ang.).