Włócznik

Włócznik
	Xiphias gladius
	Linnaeus, 1758
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	okoniokształtne
Podrząd	makrelowce
Rodzina	włócznikowate
Rodzaj	Xiphias; Linnaeus, 1758
Gatunek	włócznik
Synonimy
	Phaethonichthys tuberculatus Nichols, 1923; Stromateus imperator Cabrera, Pérez & Haenseler, 1887; Tetrapterus imperator Bloch & Schneider, 1801; Xiphasia gladius Linnaeus, 1758; Xiphias estara Phillipps, 1932; Xiphias gladius estara Phillipps, 1932; Xiphias imperator Bloch & Schneider, 1801; Xiphias kleinii Suckow, 1799; Xiphias rondeletti Leach, 1818; Xiphias thermaicus Serbetis, 1951;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Włócznik^[3], miecznik^[4] (Xiphias gladius), określany też nazwami: „ryba-miecz”^[3] i „mieczoryb”^[3] – gatunek ryby okoniokształtnej z rodziny włócznikowatych^[3] (Xiphiidae), będący jej jedynym żyjącym przedstawicielem (rodzina obejmuje jeszcze wymarły rodzaj Protosphyraena).

Szkielet włócznika

Zasięg występowaniaEdytuj

Morza i oceany strefy tropikalnej i umiarkowanej, wody pelagialne, z dala od brzegów. Czasami spotykany w zachodniej części Bałtyku.

Cechy charakterystyczneEdytuj

Duża, drapieżna ryba o torpedowatym kształcie ciała. Górna szczęka przekształcona w długi wyrostek w kształcie miecza stanowiący 1/3 długości ciała ryby. Płetwa ogonowa rozwidlona w kształcie półksiężyca. Brak płetw brzusznych, a u dorosłych osobników również zębów i łusek. Największe włóczniki osiągają ponad 4 m długości przy ciężarze ponad 500 kg. Na skutek intensywnych połowów średnie rozmiary tych ryb znacznie się zmniejszyły.

Tryb życiaEdytuj

Włóczniki są bardzo dobrymi pływakami. Na krótkich odcinkach osiągają prędkość 100 km/h. Zdolność taką zawdzięczają nietypowej budowie głowy, która w połączeniu z wystającym mieczem zmniejsza opór ciała ryby. Wraz z marlinami i tuńczykami należą do najszybszych ryb. Żywią się rybami.

Znaczenie gospodarczeEdytuj

Włóczniki są cenionymi rybami konsumpcyjnymi.

Zobacz teżEdytuj

Ryby – wykaz rodzin

PrzypisyEdytuj

↑ Xiphias gladius, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ Xiphias gladius, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d „Ryba-miecz, wg Nusbauma, lub mieczoryb, włócznik – nazwy nadane przez Nowickiego, przyjęte przez Siedleckiego (przyp. tłum.)” [w:] G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970, s. 414.
↑ Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973

BibliografiaEdytuj

Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.

Linki zewnętrzneEdytuj

Xiphias gladius. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org [dostęp 3 lipca 2011]

[itis-1] Xiphias gladius, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[iucn-2] Xiphias gladius, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).

[Nikolski-3] „Ryba-miecz, wg Nusbauma, lub mieczoryb, włócznik – nazwy nadane przez Nowickiego, przyjęte przez Siedleckiego (przyp. tłum.)” [w:] G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970, s. 414.

[KRR-4] Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973

[3]

[4]

[1]

[2]