Władcy Saksonii

lista w projekcie Wikimedia

Na tej stronie znajduje się lista wszystkich władców Saksonii od 743 r.

Książęta Saksonii edytuj

  • 531 Hadugato
  • 627 Berthoald
  • 743–744 Teoderyk
  • 777–785 lub 810 Widukind
  • 785 lub 810 – po 811 Ekbert I
  • 810- 850? Wilipert

Ludolfingowie (850–961) edytuj

Billungowie (961–1106) edytuj

Supplinburgowie (1106–1127) edytuj

  • 1106–1127 Lotar III – król niemiecki (1125–1137), cesarz (1133–1137)

Welfowie (1127–1138) edytuj

Dynastia askańska (1138–1142) edytuj

Welfowie (1142–1180) edytuj

  • 1142–1180 Henryk Lew – od 1156 r. również książę Bawarii

W 1180 r. Henryk Welf został pozbawiony tronów saskiego i bawarskiego, a sama Saksonia podzielona. Tytuł książąt saskich ze wschodnią częścią dawnej Saksonii otrzymał Bernard III Askańczyk (lista władców poniżej), część zachodnia została oddana arcybiskupom Kolonii (Westfalia), a w głównej części powstało od 1235 r. księstwo Brunszwiku-Lüneburga, nadal pod rządami Welfów (por. władcy Brunszwiku i Hanoweru).

Askańczycy (1180–1356) edytuj

Po śmierci Albrechta II państwo zostało podzielone między jego dwóch synów, na:

Dalsza lista dotyczy książąt Saksonii-Wittenbergi.

Książęta Saksonii-Wittenbergi edytuj

Książęta Saksonii-Lauenburga edytuj

W 1356 r. Złota Bulla Karola IV dała sasko-wittenberskim książętom Saksonii prawo wyboru króla niemieckiego. Od tej pory władca Saksonii nosił tytuł elektora.

Elektorzy Saksonii edytuj

Askańczycy (1356–1422) edytuj

Po śmierci Albrechta III księstwo przejął margrabia Miśni (Meissen) i Turyngii.

Wettynowie (1422–1806) edytuj

Po śmierci Fryderyka II Saksonia ponownie została podzielona między synów władcy.

  • Ernest, starszy syn, otrzymał: północną Miśnię, południową Turyngię oraz Wittenbergę. Dodatkowo tytuł elektora.
  • Albert, młodszy, otrzymał: północną Turyngię i południową Miśnię.

Wettynowie – linia ernestyńska edytuj

Elektorzy w północnej Miśnii, południowej Turyngii

Wettynowie – linia albertyńska edytuj

Książęta w Turyngii i Miśnii

W 1547 r., po klęsce Jana Fryderyka Wspaniałomyślnego pod Mühlbergiem, tytuł elektora oraz Wittenberga zostały przeniesione na linię Albrechta. Linia Ernesta pozostała w Turyngii, ale z czasem rozbiła się na wiele małych księstw. Poniższa lista zawiera władców z linii Alberta w Saksonii elektorskiej; po szczegóły dot. linii Ernesta zobacz niżej sekcja: Księstwa saskie linii ernestyńskiej Wettynów

Wettynowie – linia albertyńska edytuj

W 1806 r. rozwiązano Cesarstwo Rzymskie i Saksonia stała się królestwem. Fryderyk August III rozpoczął numerację od I.

 
Herb królów Saksonii

Królowie Saksonii (1806–1918) edytuj

Wettynowie – linia albertyńska edytuj

1918 – zniesienie monarchii

Wydzielone księstwa saskie edytuj

Schemat przedstawia podziały księstw saskich, dynastii Wettynów

Księstwa saskie linii ernestyńskiej Wettynów edytuj

W Turyngii po bitwie pod Mühlbergiem i utracie Saksonii elektorskiej

1554 – podział ziem między synów elektora Jana Fryderyka Wspaniałomyślnego

Książęta Saksonii-Koburga edytuj

książęta Saksonii-Coburg-Eisenach:
  • 1566–1572 Fryderyk, syn Jana Fryderyka II
  • 1566–1633 Jan Kazimierz, syn Jana Fryderyka II, książę Saksonii-Coburg
  • 1566–1638 Jan Ernest II, syn Jana Fryderyka II, książę Saksonii-Eisenach, od 1633 także Coburg

1638 ziemie przeszły na książąt Saksonii-Weimar

Książęta Saksonii-Weimar edytuj

1640 – podział między żyjących braci. Weimar otrzymał:

  • 1640–1662 Wilhelm (syn Jana, zob. wyż.)

1662 – podział między synów Wilhelma

Saksonia-Weimar
  • 1662–1683 Jan Ernest II (syn Wilhelma)
  • 1683–1728 Wilhelm Ernest (syn Jana Ernesta II) (Weimar)
  • 1683–1707 Jan Ernest III (syn Jana Ernesta II) (Kappellendorf)
  • 1707–1748 Ernest August I (syn Jana Ernesta III) od 1707 Kappellendorf; od 1728 także Weimar; od 1741 także Eisenach
Saksonia-Weimar i Saksonia-Eisenach
  • 1748–1758 Ernest August II Konstantyn (syn Ernesta Augusta I)
  • 1758–1809 Karol August (syn) od 1809 połączenie dwóch księstw w jedno
Saksonia-Weimar-Eisenach
Wielkie Księstwo Saksonii-Weimar-Eisenach

1918 – obalenie monarchii

Saksonia-Eisenach
  • 1662–1668 Adolf Wilhelm (syn Wilhelma)
  • 1668–1671 Wilhelm August (syn Adolfa Wilhelma); Eisenach do Markfuhl
Saksonia-Jena
  • 1662–1678 Bernard II (syn Wilhelma)
  • 1678–1690 Jan Wilhelm III (syn Bernarda II); Jena do Eisenach
Saksonia-Markfuhl
  • 1662–1686 Jan Jerzy I (syn Wilhelma) od 1671 także Eisenach
  • 1686–1698 Jan Jerzy II (syn Jana Jerzego I)
  • 1698–1729 Jan Wilhelm (syn Jana Jerzego I) od 1690 Jena
  • 1729–1741 Wilhelm Henryk (syn Jana Wilhelma) Eisenach do Weimaru

Książęta Saksonii-Gothy (1640–1672) edytuj

Książęta Saksonii-Gothy-Altenburga edytuj
dalsza lista książąt Saksonii-Gothy-Altenburga:
  • 1691–1693 regencja: Bernard I (książę Saksonii-Meiningen) i Henryk (książę Saksonii-Römhild)
  • 1693–1732 Fryderyk II, syn Fryderyka I
  • 1732–1772 Fryderyk III, syn Fryderyka II
  • 1772–1804 Ernest II, syn Fryderyka III
  • 1804–1822 August, syn Ernesta II.
  • 1822–1825 Fryderyk IV, syn Ernesta II.

po bezpotomnej śmierci Fryderyka IV nowy podział ziem między książąt, spadkobierców Ernesta I Pobożnego.

Książęta Saksonii-Coburga-Gothy edytuj
  • 1826–1844 Ernest I (poprzednio od 1806 książę von Saksonii-Coburg-Saalfeld)
  • 1844–1893 Ernest II (syn)
  • 1893–1900 Alfred (bratanek)
  • 1900–1918 Karol Edward (bratanek, usunięty, zm. 1954)

od 1918 republika (Coburg przyłączył się do Bawarii, Gotha pozostała w Turyngii).

Książęta Saksonii-Saalfeld (od 1735 Saksonii-Coburg-Saalfeld) edytuj
od 1826 książę Saksonii-Coburga-Gothy (patrz wyżej)
Książęta Saksonii-Hildburghausen edytuj
Książęta Saksonii-Meiningen edytuj

w 1826 książęta Saksonii-Meiningen przejęli władzę nad księstwem Saksonii-Hildburghausen i odtąd tytułowali się von Sachsen-Meiningen und Hildburghausen

Książęta Saksonii-Meiningen i Hildburghausen edytuj

1918 – obalenie monarchii

Książęta Saksonii-Altenburg (1602–1673, 1826–1918) edytuj

Starsza linia:
Nowa linia:

1918 – obalenie monarchii.

Księstwa saskie z linii albertyńskiej Wettynów edytuj

Książęta Saksonii-Weissenfels-Kwerfurt edytuj

Książęta Saksonii-Weissenfels-Barby
  • 1680–1728 Henryk (syn Augusta ks. Saksonii-Weissenfels)
  • 1728–1739 Jerzy Albrecht (syn)
Książęta Saksonii-Weissenfels-Dahme
  • 1711–1715 Fryderyk (syn Augusta ks. Saksonii-Weissenfels)

Książęta Saksonii-Merseburg edytuj

Książęta Saksonii-Merseburg-Zörbig
  • 1691–1715 August (syn Chrystiana I)
Książęta Saksonii-Merseburg-Lauchstädt
  • 1684–1690 Filip (syn Chrystiana I)
Książęta Saksonii-Merseburg-Spremberg
  • 1694–1738 Henryk (syn Chrystiana I)

Książęta Saksonii-Zeitz edytuj

  • 1656–1681 Maurycy (syn Jana Jerzego I)
  • 1681–1718 Maurycy Wilhelm (syn)
Książęta Saksonii-Zeitz-Pagau-Neustadt
  • 1699–1713 Fryderyk Henryk (syn Maurycego)
  • 1713–1722 Maurycy Adolf (syn, abdykował, zmarł 1759)

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj