Władysław Emanuel Lubomirski

przyrodnik, działacz filantropijny, konchiolog

Książę Władysław Jan Emanuel Lubomirski herbu Szreniawa bez Krzyża (ur. 19 czerwca 1824 we Stanisławowie; zm. 24 lutego 1882 w Warszawie) – przyrodnik, działacz filantropijny, konchiolog, ogłosił szereg prac naukowych z tego zakresu, naczelnik cywilny województwa mohylewskiego w czasie powstania styczniowego[1].

Władysław Jan Emanuel Lubomirski
Ilustracja
odbitka albumowa z 1881
Herb
Szreniawa bez Krzyża
Rodzina

Lubomirscy herbu Szreniawa bez Krzyża

Data urodzenia

19 czerwca 1824

Data i miejsce śmierci

24 lutego 1882
Warszawa

Ojciec

Eugeniusz Lubomirski

Matka

Maria Czacka

Życiorys edytuj

Władysław Emanuel był synem księcia Eugeniusza Lubomirskiego (1789–1834) i Marii Czackiej. Miał trzech braci Eugeniusza Adolfa (* 1825) i Jana Tadeusza (* 1826) oraz Stefan Lubomirski. Pierwsze nauki pobierał w szkole Wawrzyńca Czekanowskiego w Krzemieńcu. Potem uczył się w liceach w Kijowie i w Carskim Siole koło Petersburga. Po zakończeniu nauki pracował jako urzędnik państwowy i zajmował się zarządzaniem swego majątku.

W latach 1858–1863 pełnił godność marszałka szlachty powiatu orszańskiego. Podczas powstania styczniowego był komisarzem wojewódzkim, za co został zesłany w głąb Rosji. Po powrocie z zesłania zamieszkał w Warszawie. Był człowiekiem nauki. Już w Stanisławowie założył ogród botaniczny i zgromadził cenną bibliotekę botaniczną. Mieszkając w Warszawie skatalogował i oznaczył zbiór mięczaków znajdujący się w Gabinecie Zoologicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Opublikował dwie prace poświęcone lądowym ślimakom Ameryki Południowej.

W ciągu 15 lat pobytu w Warszawie zgromadził bogatą kolekcję konchiologiczną. Zbiór ten ofiarował Państwowemu Muzeum Przyrodniczemu. Książę Władysław Emanuel Lubomirski zmarł 24 lutego 1882 roku. Jego grób znajduje się na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Wywód przodków edytuj

4. Franciszek Ksawery Lubomirskii      
    2. Eugeniusz Lubomirski
5. Teofila Rzewuska        
      1. Władysław Emanuel Lubomirski
6. Tadeusz Czacki    
    3. Maria Czacka    
7. Barbara Dembińska      
 

Bibliografia edytuj

  • Krystyna Kowalska, Lubomirski Władysław Emanuel (1824–1882) [w:] Polski Słownik Biograficzny, Kraków 1973, T. XVIII. z. 1, s. 63–65.

Przypisy edytuj

  1. Organizacja władz powstańczych w roku 1863 [Spis obejmuje Komitet Centralny oraz naczelników wojennych i cywilnych powiatów z województw: mazowieckiego, podlaskiego, lubelskiego, sandomierskiego, krakowskiego, kaliskiego, płockiego, augustowskiego, wileńskiego, kowieńskiego, grodzieńskiego, mińskiego, mohylewskiego, witebskiego, kijowskiego, wołyńskiego, podolskiego oraz z Galicji, Wielkopolski i Prus Zachodnich. AGAD, nr zespołu 245, s. 15.