Władysław Kędra
Władysław Witold Kędra (ur. 16 listopada 1918 w Łodzi, zm. 26 listopada 1968 w Warszawie)[1][2] − polski pianista i pedagog muzyczny, laureat V nagrody na IV Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina (1949).
Data i miejsce urodzenia |
16 października 1918 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
26 listopada 1968 |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód | |
Wydawnictwo |
m.in. Polskie Nagrania „Muza” |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujMłodość i wojna
edytujSyn Ryszarda[3]. Edukację muzyczną rozpoczął w Łodzi, początkowo prywatnie, w 1924 został uczniem Szkoły Muzycznej Heleny Kijeńskiej. W latach 1933–1937 studiował w Konserwatorium Muzycznym Heleny Kijeńskiej-Dobkiewiczowej w klasie fortepianu prof. Antoniego Dobkiewicza. Dodatkowe nauki pobierał w Konserwatorium Paryskim i u Ignacego Jana Paderewskiego[4].
W czasie II wojny światowej dawał konspiracyjne koncerty w Warszawie, choć na stałe mieszkał w Lublinie. W 1944 uciekł z niemieckiego transportu deportacyjnego. W 1945 powrócił do Łodzi[5].
Kariera pianistyczna
edytujPo wojnie wziął udział w dwóch prestiżowych konkursach muzycznych. W 1946 został finalistą Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego w Genewie[6]. W 1949 wystąpił na Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina, gdzie zdobył V nagrodę[7]. Po konkursowych sukcesach rozpoczął międzynarodową karierę. Każdego roku dawał kilkadziesiąt koncertów w Europie i USA. W 1955 otrzymał wyróżnienie Podkomitetu Literatury i Sztuki Nagrody Państwowej za aktywne propagowanie współczesnej muzyki polskiej w kraju i za granicą[8]. W 1957 przeprowadził się do Wiednia, gdzie rozpoczął pracę pedagogiczną w Akademie für Musik und darstellende Kunst[6].
Zmarł w 1968 na chorobę nowotworową[9]. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (Aleja Zasłużonych-1-157)[10].
Repertuar i dyskografia
edytujW swoim repertuarze miał większość utworów Fryderyka Chopina, a także kompozycje m.in. Stanisława Moniuszki, Ferenca Liszta, Felixa Mendelssohna-Bartholdy'ego, Claude'a Debussy'ego, Dmitrija Szostakowicza i George'a Gershwina[9]. Nagrał wiele płyt[11]:
- Liszt, Władysław Kędra – Utwory Fortepianowe – Piano Recital, Polskie Nagrania Muza, 1962
- Władysław Kędra Plays Piano Favourites, Polskie Nagrania Muza, 1966
- Franz Liszt – Władysław Kędra – Berühmte Klavierwerke, ETERNA, 1967
- Gershwin – Władysław Kędra, Warsaw Philharmonic Orchestra, Jan Krenz – Piano Concerto In F Major / Rhapsody In Blue, Heliodor, 1967
- Franz Liszt, Władysław Kędra / Orchestra Simfonica A Filarmonicii Din Varsovia, Stanisław Wisłocki – Concert Nr. 2 Pentru Pian Și Orchestră / Rapsodia Ungară Nr. 2 · La Campanella · Parafrază De Concert Din "Rigoletto" · Vis De Iubire, Electrecord
- Fryderyk Chopin, Władysław Kędra – Dzieła Wszystkie – Complete Works, Polskie Nagrania Muza, SX 0076
- Liszt – Władysław Kędra, Filharmonia Narodowa, Jan Krenz – I Koncert Fortepianowy Es-dur, II Koncert Fortepianowy A-dur, SX 0137
- Władysław Kędra – Music of Spain, Polskie Nagrania Muza, XL0254
Filmografia
edytuj- Żelazowa Wola (1948), Przedsiębiorstwo Państwowe „Film Polski”, reż. Eugeniusz Cękalski[12]
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 lipca 1955)[3]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)[13]
Upamiętnienie
edytujW latach 1987–2006 w Akademii Muzycznej w Łodzi organizowany był Konkurs Chopinowski im. Władysława Kędry (od 2002 Ogólnopolski)[14]. Aktualnie akademia organizuje Ogólnopolski Konkurs Pianistyczny im. Władysława Kędry dla Szkół Muzycznych II stopnia[15].
Przypisy
edytuj- ↑ Władysław Kędra – ambasador Łodzi [online], Akademia Muzyczna w Łodzi [dostęp 2022-07-13] .
- ↑ Kędra Władysław, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-07-13] .
- ↑ a b M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- ↑ Dybowski 2005 ↓, s. 162.
- ↑ Dybowski 2005 ↓, s. 162–163.
- ↑ a b Dybowski 2005 ↓, s. 163.
- ↑ Wysocki 1987 ↓, s. 59.
- ↑ Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 22 lipca 1955. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-07-05].
- ↑ a b Dybowski 2005 ↓, s. 165.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: WŁADYSŁAW KĘDRA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-07] .
- ↑ Władysław Kędra – Discography. discogs.com. [dostęp 2016-04-19]. (ang.).
- ↑ Żelazowa Wola. chopin.nifc.pl. [dostęp 2016-04-19]. (pol.).
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- ↑ Ogólnopolski Konkurs Chopinowski im. Władysława Kędry. amuz.lodz.pl. [dostęp 2016-04-19]. (pol.).
- ↑ Ogólnopolski Konkurs Pianistyczny im. Władysława Kędry dla Szkół Muzycznych II stopnia. amuz.lodz.pl. [dostęp 2016-04-19]. (pol.).
Bibliografia
edytuj- Stanisław Dybowski: Laureaci Konkursów Chopinowskich w Warszawie. Warszawa: Selene, 2005, s. 162–166. ISBN 83-910515-1-X.
- Stefan Wysocki: Wokół Konkursów Chopinowskich. Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji, 1987. ISBN 83-212-0443-0.
Linki zewnętrzne
edytuj- Stanisław Dybowski, Władysław Kędra [online], Narodowy Instytut Fryderyka Chopina [dostęp 2022-07-13] .