Władysław Kojder

polski polityk

Władysław Kojder, pseud. Trzaska (ur. 14 kwietnia 1902 w Grzęsce, zm. 17 września 1945 w lesie łańcuckim) – polski działacz ruchu ludowego, polityk SL i PSL.

Władysław Kojder
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

14 kwietnia 1902
Grzęska, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

17 września 1945
okolice Łańcuta Polska

Wiceprezes okręgu krakowskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego
Przynależność polityczna

Polskie Stronnictwo Ludowe

Życiorys

edytuj

Syn Tomasza i Anny Piestrak. Ojciec w latach 1906–1920 był wójtem w Grzęsce. Miał sześcioro rodzeństwa[1].

Uczęszczał do szkoły powszechnej w rodzinnej wsi (czteroklasowa). Edukację kontynuował na kursach rolniczych i spółdzielczych. Absolwent uniwersytetu wiejskiego w Szycach (1927-1928) oraz szkoły rolniczej w Pilźnie (1930)[1], założyciel i wieloletni prezes Koła Młodzieży przy Małopolskim Towarzystwie Rolniczym w Grzęsce. Jeden z czołowych działaczy ZMW „Wici” na Podkarpaciu; prezes powiatowy i (1937–1939) ZMW w województwie lwowskim. W 1937 powiatowy prezes Stronnictwa Ludowego w Przeworsku; w tym roku na krótko aresztowany i osadzony w lwowskim więzieniu Brygidki za kierowanie strajkiem. Członek Rady Związku Spółdzielni Rolniczych i Zarobkowo-Gospodarczych RP we Lwowie. Inicjator budowy uniwersytetu ludowego w Gaci, organizator spółdzielni spożywców „Społem” w Grzęsce. Podczas okupacji niemieckiej działał w konspiracyjnym ruchu ludowym, m.in. przewodniczący Zarządu SL „Roch” na podokręg rzeszowski. Organizował konspiracyjny aparat partyjny oraz Bataliony Chłopskie i Ludową Straż Bezpieczeństwa. We wrześniu 1945 został wybrany na wiceprezesa krakowskiego okręgu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Wkrótce został skrytobójczo zamordowany przez funkcjonariuszy UB. Pozostawił żonę Aurelię, działaczkę ruchu ludowego, i dwoje dzieci. Jego syn Andrzej Kojder (1941-2021) był profesorem socjologii, pracował na Uniwersytecie Warszawskim.

Upamiętnienie

edytuj

Nazwisko Władysława Kojdera umieszczono w Panteonie Chłopów Polskich w sanktuarium w Kałkowie-Godowie[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b M. Bukała, Polskie Stronnictwo Ludowe w województwie rzeszowskim 1945-1947. Geneza i działalność, Rzeszów-Warszawa 2015, s. 395.
  2. Kolus 2011 ↓, s. 198.

Bibliografia

edytuj
  • Polski Słownik Biograficzny t. XIII, Wrocław-Warszawa-Kraków 1967–1968.
  • Nowa encyklopedia powszechna PWN t. 3, Warszawa 1998.
  • Marian Kolus: Miejsca upamiętniające działalność Batalionów Chłopskich w latach 1940-1945 na terenie województwa świętokrzyskiego. Kielce: 2011. ISBN 978-83-88161-39-1.