Władysław Kozakiewicz
Władysław Kozakiewicz (ur. 8 grudnia 1953 w Solecznikach Małych) – polsko-niemiecki[1] lekkoatleta – tyczkarz i wieloboista, a także polityk. Złoty medalista olimpijski w skoku o tyczce z Moskwy z roku 1980.
 Władysław Kozakiewicz (2016) | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Data i miejsce urodzenia |
8 grudnia 1953 | ||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Wzrost |
187 cm | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Dorobek medalowy | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| Odznaczenia | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Autor słynnego gestu Kozakiewicza pokazanego radzieckiej publiczności podczas zwycięskiego skoku na Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Moskwie w 1980 roku, który stał się powszechnie rozpoznawanym symbolem sprzeciwu wobec radzieckiego imperializmu w czasach PRL.
Życiorys
edytujDzieciństwo i młodość
edytujPochodzi z rodziny litewskich Polaków z Soleczników Małych pod Solecznikami, gdzie się urodził i spędził wczesne lata życia jako najmłodszy z trójki rodzeństwa, w rolniczej rodzinie Franciszki i Stanisława[2]. W wywiadach Kozakiewicz często uskarżał się na panującą w domu przemoc, jakiej wobec jego, rodzeństwa i matki przez całe dzieciństwo i młodość dopuszczał się skłonny do alkoholizmu i agresji ojciec[3]. Niechęć do ZSRR, w której kontekście osadzono jego późniejszy słynny gest Kozakiewicza, pojawiła się już we wczesnym dzieciństwie, którą podsyciło dokwaterowanie do jego rodzinnego domu w Solecznikach Małych żołnierzy radzieckich, z którymi razem mieszkał on i jego rodzina[3].
W 1957, gdy Władysław Kozakiewicz miał 4 lata, jego rodzina opuściła ziemie litewskie wchodzące w skład ówczesnego Związku Radzieckiego i osiedliła się w ramach repatriacji w Polsce, w Gdyni. Tam stawiał on pierwsze kroki w sporcie. Pasję do lekkoatletyki zaszczepił mu jego starszy brat, Edward, który również obrał ścieżkę kariery jako profesjonalny lekkoatleta[3].
Kariera sportowa
edytujAbsolwent Technikum Gastronomicznego, następnie poznańskiej Akademii Wychowania Fizycznego[4]. Na swoich pierwszych igrzyskach w 1976 r. w Montrealu, skacząc z kontuzją stopy, zajął w konkursie 11. miejsce. 30 lipca 1980 zdobył tytuł mistrza olimpijskiego w skoku o tyczce w Moskwie z wynikiem 5,78 m – jednocześnie ustanawiając nowy rekord świata. Pamiętany z powodu gestu, który dwukrotnie[5] wykonał w stronę gwiżdżących kibiców rosyjskich (tzw. gest Kozakiewicza). W 1980 dwukrotnie ustanawiał rekordy świata: wynikami: 5,72 i 5,78 m. W tym też roku wygrał Plebiscyt „Przeglądu Sportowego”, zostając najlepszym sportowcem roku w Polsce. Inne osiągnięcia to: Halowe Mistrzostwo Europy (1977, 1979), wicemistrzostwo Europy na otwartym stadionie (1974) i dwa brązowe medale w hali (1975, 1982). W czasie swojej kariery 8-krotnie poprawiał rekord Polski, windując go od 5,32 m w roku 1973 do 5,78 m w roku 1980. Był też 10-krotnym mistrzem kraju.
W 1985 wyjechał na stałe do Niemiec. Po otrzymaniu obywatelstwa niemieckiego kilkakrotnie wystąpił w turniejach lekkoatletycznych w barwach tego kraju. W 1986 dwukrotnie poprawiał rekord RFN doprowadzając go do poziomu 5,70 m[6][7]. Wiele lat mieszkał w Elze pod Hanowerem. Odznaczony m.in. złotym i srebrnym Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1980). Bohater książki Gest Kozakiewicza Ireneusza Pawlika (1994). Był zawodnikiem Bałtyku Gdynia.
Działalność polityczna
edytujW latach 1998–2002 był radnym Rady Miasta Gdyni, mandat zdobył z listy Akcji Wyborczej Solidarność. Był w tym czasie z ramienia gdyńskiego samorządu przewodniczącym Komisji Sportu Związku Miast Bałtyckich[8]. Nie ubiegał się o ponowny wybór. W 2011 bezskutecznie kandydował do Sejmu z pierwszego miejsca stołecznej listy Polskiego Stronnictwa Ludowego.
W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2019 bez powodzenia startował z listy Koalicji Europejskiej w okręgu dolnośląsko-opolskim, jako kandydat Platformy Obywatelskiej[9]. W wyborach parlamentarnych w tym samym roku także bezskutecznie z ramienia Koalicji Obywatelskiej kandydował do Senatu[10].
Rekord życiowy
edytuj- skok o tyczce – 5,78 m (30 lipca 1980, Moskwa) – 8. wynik w historii polskiej lekkoatletyki[11]
Życie prywatne
edytujPosiada obywatelstwo Polski oraz Niemiec, w których mieszka po przejściu na emeryturę[3]. Utrzymuje kontakty z rodzinnymi Solecznikami Małymi na terenie dzisiejszej Litwy, pierwszy raz od momentu repatriacji odwiedzając je w 1969 roku, a kolejny raz zjawiając się tam w 2019 roku[12]. Sam siebie określa mianem Wilniuka[12], a podczas wizyty w rodzinnym mieście wyraził chęć zbudowania tam domu[12].
Przypisy
edytuj- ↑ WŁADYSŁAW KOZAKIEWICZ. [dostęp 2021-07-09]. (pol.).
- ↑ Władysław Kozakiewicz. [dostęp 2021-06-20]. (pol.).
- ↑ a b c d Kozakiewicz: mamie ojciec wybił zęby po ślubie, bił ją i nas. [dostęp 2021-06-20]. (pol.).
- ↑ Kozakiewicz Władysław Biografia [online], olimpijski.pl.
- ↑ Wywiad z Władysławem Kozakiewiczem, „Gazeta Wyborcza – Duży Format”, z 28 lipca 2008.
- ↑ Janusz Waśko, Andrzej Socha: Athletics National Records Evolution 1912–2006. Zamość – Sandomierz: 2007, s. 95.
- ↑ Deutsche Rekordentwicklung im Stabhochsprung [online], leichtatletik.de [dostęp 2012-09-05] (niem.).
- ↑ Informacje na stronie internetowej Urzędu Miasta Gdyni. gdynia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]..
- ↑ Nazwiska kandydatów PO na listach KE do Parlamentu Europejskiego 2019 [online], onet.pl, 23 marca 2019 [dostęp 2019-03-23].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2019-10-14].
- ↑ Zbigniew Jonik, All-Time Lists / Tabele najlepszych w historii [online], zbjonik.republika.pl [dostęp 2014-09-05].
- ↑ a b c Mistrz olimpijski Władysław Kozakiewicz w Solecznikach: Mam ten wileński charakter. [dostęp 2021-06-20]. (pol.).