Władysław Maliniak
Władysław Maliniak (ur. 7 listopada 1885 w Warszawie, zm. w 1941) – polski prawnik, profesor nauk prawnych, specjalista w zakresie prawa konstytucyjnego.
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
7 listopada 1885 |
| Data śmierci |
1941 |
| profesor nauk prawnych | |
| Specjalność: prawo konstytucyjne | |
| Alma Mater | |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
| Wydział |
Prawa i Nauk Ekonomiczno-Społecznych |
| Stanowisko |
dziekan (1931–1935) |
| Okres zatrudn. |
około 1922 – około 1939 |
Życiorys edytuj
Był synem Artura i Ewy z domu Maliniak. Ukończył warszawską Szkołę Handlową Zgromadzenia Kupców, następnie studiował na uczelniach zagranicznych, ukończył studia na wydziale prawa uniwersytetu w Zurychu. W młodości należał do Związku Młodzieży Socjalistycznej i PPS[1][2].
W latach 1915–1918 był wykładowcą filozofii i encyklopedii prawa na Wydziale Humanistycznym Towarzystwa Kursów Naukowych w Warszawie[3] oraz nauczycielem historii w Gimnazjum Mariana Rychłowskiego w Warszawie[4]. W czasie I wojny światowej był członkiem Centralnego Komitetu Obywatelskiego w Warszawie[1].
Po podpisaniu Aktu 5 listopada w 1916 roku przez przedstawicieli cesarzy Niemiec i Austro-Węgier został członkiem Komisji Konstytucyjno-Sejmowej utworzonej w styczniu 1917 roku przy Tymczasowej Radzie Stanu; zadaniem tej komisji było opracowanie projektu konstytucji przyszłego Królestwa Polskiego. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 roku Maliniak brał udział w pracach nad jej konstytucją, w działającym z inicjatywy premiera Jędrzeja Moraczewskiego Biurze Konstytucyjnym przy Prezydium Rady Ministrów i w powołanej przez premiera Ignacego Paderewskiego komisji eksperckiej „Ankiety dla oceny projektów konstytucji” (tzw. „ankiety Bobrzyńskiego”). Prace te jednak nie miały wpływu na proces uchwalenia konstytucji marcowej w 1921 roku[2].
W 1920 roku Maliniak ochotniczo wstąpił do Wojska Polskiego i wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej[1][2].
Po wojnie rozpoczął pracę w Wolnej Wszechnicy Polskiej. Wykładał historię ustroju Polski, filozofię prawa oraz prawo konstytucyjne. Kilkakrotnie, w tym w latach 1931–1935 pełnił we Wszechnicy funkcję dziekana Wydziału Prawa i Nauk Ekonomiczno-Społecznych. Wśród jego wychowanków był m.in. Tomasz Piskorski.
Był gorliwym piłsudczykiem. W połowie lat 20. związał się ze środowiskiem, które w 1926 roku powołało Partię Pracy, do której również należał.
Wiele jego prac ukazywało się w „Epoce” (dzienniku będącym organem prasowym Partii Pracy), „Głosie Prawdy”, rządowej „Gazecie Polskiej”, „Drodze”, „Gazecie Sądowej” i „Ruchu Prawniczym i Ekonomicznym”[2].
W 1941 roku został zamordowany przez Niemców.
Ważniejsze prace edytuj
- Przyczynek do teorii publicznych praw podmiotowych (1917)
- Demokratyzm a parlamentaryzm (1919)
- Prawo konstytucyjne (1927)
- Wybory a zasady (1928)
- Konieczność zmiany konstytucji marcowej (1930)[5]
- Fetyszyzm prawniczy w koncepcjach konstytucyjnych (1935)
- Józef Piłsudski jako polityk romantyczny (1935)
- Zagadnienie podziału władz w prawie państwowym nowoczesnym (1936)
- Walka klas a rzeczywistość (1937)[6]
W 2012 roku wydano wybór jego pism pt. Przeciwko fetyszyzmowi konstytucyjnemu w serii Biblioteka Klasyki Polskiej Myśli Politycznej (wybór, wstęp i opracowanie Adam Danek, Ośrodek Myśli Politycznej, Wydział Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ, Kraków 2012).
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Maliniak Władysław, [w:] Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 459.
- ↑ a b c d Klasycy myśli politycznej – Władysław Maliniak (1885–1941) [online], Ośrodek Myśli Politycznej [dostęp 2016-11-13].
- ↑ Dziesięciolecie Wolnej Wszechnicy Polskiej TKN: sprawozdanie z działalności Towarzystwa Kursów Naukowych 1906–1916, opracowali Ryszard Błędowski, Stanisław Orłowski, Henryk Mościcki, Warszawa 1917, s. 129 (wersja elektroniczna w Podkarpackiej Bibliotece Cyfrowej)
- ↑ Jan Świątecki, Szkoła Mariana Rychłowskiego 1905–1919, „Stolica: Warszawski Tygodnik Ilustrowany”, 39 (39), 23 września 1984, s. 11 [zarchiwizowane z adresu 2013-02-01].
- ↑ Władysław Maliniak, Konieczność zmiany konstytucji marcowej [online], Odb.: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny. 1930, z. 2., polona.pl [dostęp 2020-03-10].
- ↑ Władysław Maliniak, Walka klas a rzeczywistość [online], polona.pl [dostęp 2020-03-10].
Linki zewnętrzne edytuj
- Prace Władysława Maliniaka w serwisie Polona