Władysław Markiewicz-Dowbor
Władysław Wincenty Markiewicz[a] (ur. 15 grudnia 1883 w Łomży, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – pułkownik lekarz Wojska Polskiego, doktor medycyny, chirurg, ofiara zbrodni katyńskiej.
pułkownik lekarz | |
Pełne imię i nazwisko |
Władysław Wincenty Markiewicz |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
15 grudnia 1883 |
Data i miejsce śmierci |
wiosna 1940 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1917–1938 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
szef sanitarny |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodził się 15 grudnia 1883 w Łomży, ówczesnej stolicy guberni łomżyńskiej, w rodzinie Wiktora i Stanisławy z Michałowskich[3][2]. W latach 1896–1898 uczęszczał do gimnazjum w Łomży, a w latach 1898–1904 do gimnazjum w Symferopolu[4]. Absolwent Uniwersytetu Charkowskiego. W 1910 uzyskał dyplom lekarski[5][6][7]. Pracował w szpitalu „Sawicz” w Wilnie[8].
14 lipca?/27 lipca 1914 został powołany do armii rosyjskiej i wyznaczony na stanowisko młodszego ordynatora 1 szpitala polowego 28 Dywizji Piechoty, w randze tytularnego radcy[9]. 20 lutego 1915 został starszym lekarzem 28 Brygady Artylerii, 56 Brygady Parkowej Artylerii i taborów 28 Dywizji Piechoty[10]. 25 stycznia 1918 w Charkowie został zwolniony z wojska, symulując chorobę[10].
12 maja 1919 jako ochotnik wstąpił do Armii Polskiej we Francji i został lekarzem II batalionu w 5 pułku strzelców polskich w randze kapitana[11]. Od 23 maja tego roku był naczelnym lekarzem 1 pułku artylerii ciężkiej, który po scaleniu z Wojskiem Polskim został przemianowany na 13 pułk artylerii ciężkiej[12]. 27 sierpnia 1919 został mianowany majorem[13]. 30 października 1919 został zatwierdzony w stopniu majora, nadanym mu w byłej armii gen. Hallera[14]. 6 sierpnia 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora, w Korpusie Lekarskim, w grupie oficerów byłej armii gen. Hallera[15]. 11 lutego 1921 został szefem sanitarnym 13 Dywizji Piechoty[16]. 20 maja 1921 został przeniesiony do Centralnej Szkoły Kawalerii w Grudziądzu na stanowisku starszego lekarza szkoły, pozostając jednocześnie oficerem nadetatowym 8 batalionu sanitarnego w Toruniu[17][18][19]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 22. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, grupa lekarzy[20]. 31 marca 1924 prezydent RP nadał mu stopień podpułkownika ze starszeństwem z dnia 1 lipca 1923 i 9. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, grupa lekarzy[21]. Od 1 października do 5 listopada 1928 pełnił służbę w sezonowym Szpitalu Wojskowym w Ciechocinku na stanowisku ordynatora[16]. W listopadzie 1928 ogłoszono jego przeniesienie z Centrum Wyszkolenia Kawalerii do Szpitala Obszaru Warownego „Wilno” w Wilnie na stanowisko komendanta[22]. 12 marca 1933 został awansowany do stopnia pułkownikia ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1933 i 1. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, w grupie lekarzy. 31 stycznia 1934 został przeniesiony z korpusu oficerów sanitarnych, grupa lekarzy do korpusu oficerów sanitarnych[23]. 7 kwietnia 1934 został wyznaczony na stanowisko szefa sanitarnego Korpusu Ochrony Pogranicza[16][24]. Swoje obowiązki wykonywał w Dowództwie KOP w Warszawie przy ulicy 6 Sierpnia 35. Z dniem 31 maja 1938 został przeniesiony w stan spoczynku[16][2]. Mieszkał w Warszawie przy ulicy Mianowskiego 3 m. 2.
Był żonaty z Adalteską z Majewskich, dzieci nie miał[3].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 – po agresji ZSRR na Polskę – dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie jenieckim w Starobielsku[2]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i potajemnie pogrzebany w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[2], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[25]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 2193[2].
Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP, Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został pośmiertnie mianowany na stopień generała brygady[26][27]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[28][29].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 11 listopada 1937 „za zasługi w służbie ochrony pogranicza”[30]
- Krzyż Walecznych dwukrotnie[6] (nr 19188 po raz pierwszy w 1921[31][32])
- Złoty Krzyż Zasługi – 19 marca 1931 „za zasługi na polu wiedzy lekarskiej i lecznictwa w wojsku”[33]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[34]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[34]
- Odznaka Honorowa Polskiego Czerwonego Krzyża II stopnia (1935)[35]
- Order Świętej Anny 2 stopnia[3]
- Order Świętej Anny 3 stopnia[3]
- Order Świętego Stanisława 3 stopnia[3]
Zobacz też
edytujUwagi
edytuj- ↑ Do 1934 w ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Władysław II Markiewicz”. 7 czerwca 1934 ogłoszono sprostowanie imienia i daty urodzenia płk. Władysława II Markiewicza z „Władysław II ur. 25 grudnia 1888” na „Władysław Wincenty ur. 15 grudnia 1883”[1]. W „Księdze Cmentarnej ...” figuruje jako Władysław Markiewicz-Dowbór[2].
Przypisy
edytuj- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 189.
- ↑ a b c d e f Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 332.
- ↑ a b c d e Kolekcja ↓, s. 15.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 7, 28, 47.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 47.
- ↑ a b Lista starszeństwa 1934 ↓, s. 5.
- ↑ Konopka 1936 ↓, s. 1163, 1309, tu rok 1909.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 28.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 15, 16, 20, 29.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 16, 20.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 11, 15, 16, 20.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 11, 16.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 17.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 96 z 9 grudnia 1919, poz. 3845, jako Markiewicz-Dowbor.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 31 z 18 sierpnia 1920, s. 752, jako Dowbor-Markiewicz.
- ↑ a b c d Kolekcja ↓, s. 11.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 11, 17.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1168, 1199, 1521.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 710, 726.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 312.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924, s. 168.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928, s. 358.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 31 stycznia 1934, s. 56.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 180.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 2 [dostęp 2024-09-02] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 40 z 23 listopada 1921, s. 1546.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 101.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 8.
- ↑ Polski Czerwony Krzyż. Sprawozdanie za 1935. Warszawa: 1936, s. 12.
Bibliografia
edytuj- Władysław Włodzimierz Markiewicz-Dowbor. [w:] Kolekcja Generałów i Osobistości, sygn. I.480.765 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-01-06].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych korpusu sanitarnego. Warszawa: Departament Zdrowia Ministerstwa Spraw Wojskowych, czerwiec 1934.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Stanisław Konopka: Rocznik Lekarski Rzeczypospolitej Polskiej na 1936 rok. Warszawa: Naczelna Izba Lekarska, 1936.