Władysław Wójcik (duchowny)

polski duchowny katolicki

Władysław Wójcik (ur. 28 marca 1880 w Golcowej, zm. 20 października 1940 w KL Auschwitz) – polski prezbiter, Sługa Boży Kościoła katolickiego, męczennik.

Władysław Wójcik
Sługa Boży, prezbiter
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

28 marca 1880
Golcowa

Data i miejsce śmierci

20 października 1940
KL Auschwitz

Proboszcz parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Zagórzu
Okres sprawowania

1924–1940

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

29 czerwca 1911

Zjazd absolwentów rzeszowskiego gimnazjum z 1904 w 1924[1]
Tablica upamiętniająca w kościele w Zagórzu
Symboliczna inskrypcja na Starym Cmentarzu w Zagórzu
Upamiętnienie na Mauzoleum w Sanoku

Życiorys

edytuj

Urodził się 28 marca 1880 w Golcowej[2][3][4]. Był synem Kazimierza i Barbary[2][3]. Kształcił się w C. K. I Gimnazjum w Rzeszowie, gdzie 17 czerwca 1904 zdał egzamin dojrzałości[3]. W 1920 odbyło się spotkanie jubileuszowe absolwentów z tego roku po 20 latach od matury[1].

Po maturze wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Przemyślu[4]. 29 czerwca 1911 otrzymał Sakrament święceń kapłańskich z rąk biskupa przemyskiego Józefa Sebastiana Pelczara (wyświęceni wtedy zostali także Józef Panaś, Jan Wawszczak)[5][6]. Następnie został skierowany do posługi jako wikariusz w parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Rakszawie[7]. W kwietniu 1918 jako wikary w Grodzisku zdał egzamin konkursowy na proboszczów[8]. Z tego miejsca w drugiej połowie 1919 został przeniesiony na posadę ekspozyta w Boryni[9][6].

W 1923 otrzymał prezentę na probostwo parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Zagórzu[10], gdzie w tym samym roku został instytuowany[11]. Stanowisko proboszcza sprawował od 1924[6][12]. Otrzymał tytuł kanonika[12].

Apostolat Władysława Wójcika nacechowany był altruizmem, pokorą i miłością bliźniego[6]. Jego postawa zjednywała szacunek zarówno duchowieństwa, jak i wyznawców grekokatolicyzmu, a także miejscowych Żydów[6]. Po nastaniu okupacji niemieckiej uczynił z plebanii punkt przerzutowy dla osób nielegalnie przedostających się do Europy przez Węgry[6][13]. Mimo ostrzeżeń o niebezpieczeństwie aresztowania ze strony niemieckiego oficera odmówił opuszczenia wiernych oznajmiając:

„Co to byłby za pasterz, który w niebezpieczeństwie opuszcza swe owieczki”[6],

dobrowolne przyjmując zagrożenie życia – męczeństwo za wiarę[14]. 14 kwietnia 1940[6] działalność ta za sprawą donosu zdekonspirowana, a Władysław Wójcik aresztowany przez gestapo[13], od 16 kwietnia do 9 sierpnia 1940 więziony w więzieniu w Sanoku[2], potem w Tarnowie[4][12] i wywieziony został do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau[12]. Tam był zaangażowany do prac przy regulacji rzeki Soły[12]. Poniósł śmierć utopiony przez strażnika podczas próby napicia się wody ze zbiornika[12][15][6][16].

Działalność Władysława Wójcika charakteryzowało zaangażowanie w życie społeczne, patriotyzm i tolerancja[13]. Rozpoczął starania o koronację obrazu przedstawiającego Matkę Bożą Zagórską[13]. Aktywnie uczestniczył w rozwoju Zagórza[13].

Upamiętnienie

edytuj

W 1962 ks. Władysław Wójcik został upamiętniony wśród innych osób wymienionych na jednej z tablic Mauzoleum Ofiar II Wojny Światowej na obecnym Cmentarzu Centralnym w Sanoku. W 1966 w krużganku kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Zagórzu wmurowano granitową tablicę upamiętniającą jego osobę, odsłoniętą przez kuzyna uhonorowanego, ks. Józefa Wójcika[12][6]. W tym samym kościele ks. Wójcik został wymieniony na innej tablicy (2000), upamiętniającej proboszczów miejscowej parafii. Jego nazwisko znalazło się na tablicy upamiętniającej zamordowanych kapłanów diecezji przemyskiej wmurowanej w bazylice archikatedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Jana Chrzciciela w Przemyślu[17]. Ponadto duchowny został upamiętniony symboliczną inskrypcją na grobowcu Anieli Polińskiej z domu Wójcik (1896-1951) na Starym Cmentarzu w Zagórzu.

Proces beatyfikacyjny

edytuj

Został jednym z 122 Sług Bożych, wobec których 17 września 2003 rozpoczął się drugi proces beatyfikacyjny drugiej grupy polskich męczenników z okresu II wojny światowej[18][19].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b W dwadzieścia lat po maturze. „Nowości Illustrowane”. Nr 29, s. 14, 19 lipca 1924. 
  2. a b c Gefängnis in Sanok. Księga więźniów śledczych 1939-1940 (zespół 134, sygn. 97). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 101 (poz. 1077).
  3. a b c Spis maturzystów w latach 1860–1938. W: Sprawozdanie Dyrekcji I Państwowego Gimnazjum im. ks. St. Konarskiego w Rzeszowie za rok szkolny 1937/38. Rzeszów: 1938, s. LXIX.
  4. a b c Ksiądz Władysław Wójcik. parafia pw. św. Zygmunta, Słomczyn, 9 kwietnia 2014. s. 1. [dostęp 2015-06-08].
  5. Święcenia kapłanów. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 6, s. 307, 1911. 
  6. a b c d e f g h i j Dzień Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego 125 rocznica urodzin i 65 rocznica śmierci ks. Władysława Wójcika. [w:] Miesięcznik parafii pw. Wniebowzięcia N.M.P. w Zagórzu, numer 4(17)/2005 [on-line]. VERBUM, 24 kwietnia 2005. [dostęp 2015-06-08].
  7. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 7/8, s. 469, 1911. 
  8. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 4/5, s. 84, 1918. 
  9. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 8/12, s. 201, 1919. 
  10. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 5/9, s. 114, 1923. 
  11. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 9/10, s. 135, 1923. 
  12. a b c d e f g Władysław Wójcik. swzygmunt.knc.pl. [dostęp 2020-04-23].
  13. a b c d e Historia parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Zagórzu. Parafia Rzymskokatolicka pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny Sanktuarium Matki Nowego Życia. [dostęp 2015-06-08].
  14. Męczeństwo. [dostęp 2015-06-08].
  15. Władysław Wójcik. auschwitz.org. [dostęp 2020-04-23].
  16. Ksiądz Władysław Wójcik. parafia pw. św. Zygmunta, Słomczyn, 9 kwietnia 2014. s. 2. [dostęp 2015-06-08].
  17. Przemyśl – tablica upamiętniająca zamordowanych kapłanów diecezji przemyskiej. 2014-07-04. [dostęp 2015-06-08].
  18. Słudzy Boży w procesie beatyfikacyjnym drugiej grupy męczenników z okresu II wojny światowej. [dostęp 2015-06-08].
  19. Proces beatyfikacyjny. [dostęp 2015-06-08].