Włośnica (choroba)
Włośnica, trychinoza, trichinelloza (łac. trichinosis, trichinellosis) – ciężka choroba pasożytnicza, spowodowana zarażeniem człowieka lub zwierzęcia nicieniem z rodzaju Trichinella, w Polsce najczęściej spowodowana jest włośniem krętym (Trichinella spiralis).
| trichinosis, trichinellosis | |
| |
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 | |
|---|---|
Etiologia Edytuj
Do zarażenia dochodzi przez zjedzenie zarażonego mięsa. Odpowiednio długie gotowanie mięsa lub właściwa obróbka termiczna chroni przed zarażeniem. Nie jest możliwe zarażenie od chorej osoby. Larwy włośnia osiągają u człowieka dojrzałość w jelicie cienkim, samice rodzą żywe larwy, które drogą krwionośną trafiają do mięśni, gdzie ulegają otorbieniu (powstają cysty) i z czasem zwapnieniu.
Objawy i przebieg Edytuj
Objawy uzależnione są od stopnia inwazji i charakteryzują się m.in. wysoką gorączką, bolesnością mięśni, bólami brzucha, biegunką i charakterystycznym dla ludzi obrzękiem twarzy (reakcja alergiczna). We krwi stwierdza się wysoką leukocytozę i eozynofilię. Choroba może być śmiertelna.
Możliwe są ciężkie powikłania: zapalenie mięśnia sercowego (myocarditis), zapalenie płuc (pneumonia), zapalenie mózgu (encephalitis).
Leczenie Edytuj
Lekiem z wyboru jest mebendazol (300 mg p.o. 3 x dziennie przez 3 dni, następnie 500 mg 3 x dziennie przez 10 dni). Lekiem drugiego rzutu jest albendazol (400 mg p.o. 2 x dziennie przez 10-14 dni). Zaleca się nie stosować albendazolu w I trymestrze ciąży, a jeżeli jest to możliwe, nie stosować go u ciężarnych w ogóle. Antyhelmintyki można podawać łącznie z prednizonem w celu ograniczania objawów (dawka stopniowo zmniejszana po upływie 3-5 dni).
Zapobieganie Edytuj
Sposoby zapobiegania włośnicy:
- niejedzenie mięsa niebadanego,
- badanie trichinoskopowe metodą kompresorową (obecnie coraz rzadziej stosowane, dopuszczone tylko przy uboju na użytek własny),
- badanie trichinoskopowe metodą wytrawiania (znacznie dokładniejsza od kompresorowej, obowiązkowa przy produkcji przemysłowej i badaniu dziczyzny),
- pełna likwidacja tuszek mięsnych, w których stwierdzono larwy włośnia,
- zamrażanie mięsa (długotrwałe lub krótkotrwałe w zależności od temperatury)[1],
- staranne gotowanie, smażenie lub wędzenie mięsa (długotrwałe lub krótkotrwałe w zależności od temperatury)[1],
- naświetlanie promieniowaniem X,
- skuteczne likwidowanie wszelkich możliwych źródeł i ogniw zakażenia.
Przypisy Edytuj
Bibliografia Edytuj
- Inwazje i choroby pasożytnicze. W: Zbigniew Pawłowski: Choroby zakaźne i pasożytnicze. Zdzisław Dziubek (red.). Wyd. III uaktualnione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003, s. 487-491. ISBN 83-200-2748-9.
- Jerzy Stachura, Wenancjusz Domagała, Patologia znaczy słowo o chorobie, Kraków: Wydawnictwo PAU, 2003, ISBN 83-88857-65-7, OCLC 749316041.
- Prof. dr hab. med. Kazimierz Janicki (red.): Domowy poradnik medyczny. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1988, s. 416-418. ISBN 83-200-1175-2.
Linki zewnętrzne Edytuj
- Trichinellosis. CDC Division of Parasitic Diseases. [dostęp 2007-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (9 grudnia 2013)].
