Włodzimierz Cieński

Włodzimierz Mikołaj M. Cieński (ur. 6 kwietnia 1897 we Lwowie, zm. 20 stycznia 1983 w Bricquebec) – polski duchowny rzymskokatolicki.

Włodzimierz
Włodzimierz Cieński
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

6 kwietnia 1897
Lwów

Data i miejsce śmierci

20 stycznia 1983
Bricquebec

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (od 1941) Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami Medal Wojska Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino Gwiazda za Wojnę 1939–1945 (Wielka Brytania) Gwiazda Italii (Wielka Brytania) Kawaler Orderu Świętych Maurycego i Łazarza (Włochy)

Życiorys edytuj

Urodził się 6 kwietnia 1897 we Lwowie[1]. Pochodził z zasłużonej dla Polski rodziny Cieńskich h. Pomian. Był najstarszym synem Marii Dzieduszyckiej (wnukiem fundatora Muzeum Przyrodniczego im. Dzieduszyckich we Lwowie, Włodzimierza Dzieduszyckiego) i Tadeusza Cieńskiego (polityka, posła na Sejm galicyjski, działacza społecznego, przewodniczącego Komitetu Obywatelskiego we Lwowie podczas walk o miasto w 1918, senatora II RP)[1]. Był bratem Marii Magdaleny (1895–1996, żona Edwarda Dubanowicza), Klementyny (1896–1928), Stanisława (1898–1993), Jadwigi (1901–1990), Ludomira Cieński (1902–1969), Wojciecha (1903–1907), Jana Cieńskiego (1905–1992, biskup), Anny (1907–2003, żona zamordowanego w Katyniu Kazimierza Henryka Wielowieyskiego)[1].

12 października 1915 zdał wojenny egzamin dojrzałości w C. K. II Szkole Realnej we Lwowie, będąc wówczas prywatystą w VI klasie[1][2]. Odbył studia filozoficzne i teologiczne w Szwajcarii na katolickim Uniwersytecie we Fryburgu Ojców Dominikanów[1]. Sakrament święceń kapłańskich otrzymał z rąk bp. Bolesława Twardowskiego[1]. W latach II Rzeczypospolitej był księdzem w archidiecezji lwowskiej[1]. Początkowo posługiwał w parafiach na prowincji lwowskiej: w Żółkwi, Wełdziżu, Niżniowie, Zimnej Wodzie[1]. Podczas spowiadania wyznawców obrządku greckokatolickiego w Żółkwi zaraził się tyfusem plamistym[1]. Następnie przez cztery lata był dyrektorem zakład wychowawczego im. Abrahamowiczów na Górze Wuleckiej we Lwowie[1]. Z tego miejsca został proboszczem w Zimnej Wodzie, a od kwietnia 1939 przez rok pełnił funkcję proboszcza kościoła św. Marii Magdaleny we Lwowie[1].

Po wybuchu II wojny światowej jako przedstawiciel abp. Twardowskiego prowadził akcje charytatywne, udzielenia pomocy i opieki tysiącom uchodźców napływających do Lwowa, których wspierano w ramach 16 parafii lwowskich[1][3]. W czasie pierwszej okupacji sowieckiej Lwowa był żołnierzem Związku Walki Zbrojnej i mianowany przez arcybiskupa naczelnym kapelanem ZWZ we Lwowie[1]. Przyjął pseudonim konspiracyjny „Pomian” i w ramach Komendy Okręgu ZWZ we Lwowie objął stanowisko kierownika referatu opieki[1]. Sporządzał także fałszywe metryki dla Polaków uciekających przez granicę z Węgrami na Zachód[1]. 17 kwietnia 1940 został aresztowany przez NKWD na plebanii kościoła św. Marii Magdaleny (w tym czasie wywożone ze Lwowa pociągiem były jego siostry Magdalena i Anna)[1][1][4][5]. Został uwięziony początkowo na Zamarstynowie, gdzie był brutalnie przesłuchiwany[1]. 12 czerwca 1940 został wywieziony do więzienia Łubianka w Moskwie, skąd przeniesiono go do więzienia Lefortowo w tym samym mieście, a 8 maja 1941 zakończono śledztwo w jego sprawie[1]. Po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej z czerwca 1941, był w grupie Polaków, którzy w trybie pospiesznym zostali skazani na karę śmierci w lipcu 1941[1]. Wraz z innymi skazańcami został ponownie osadzony na Łubiance, gdzie niespodziewanie nocą 1/2 września 1941 został zwolniony[1][6]. W Moskwie ks. Cieński poznał gen. Władysława Andersa i został przez niego namówiony do dalszej służby przy formującym się Wojsku Polskim[1]. W pięć dni po zwolnieniu 7 września 1941, ubrany w mundur stylizowany na mundur polskiej armii odprawił w Moskwie mszę na tzw. małej Łubiance, którą z okien dużej Łubianki obserwowali zarówno więźniowie, jak i zdumieni strażnicy oraz żołnierze NKWD. Msza została odprawiona dla garstki oficerów formującej się wówczas (po podpisaniu traktatu Sikorski-Majski) polskiej armii polskiej w ZSRS. Istnieje rysunek przedstawiający scenę tej mszy autorstwa rysownika emigracyjnego Feliksa Topolskiego. W strukturze Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR został szefem duszpasterstwa[1]. Wraz z armią polską opuścił Związek Radziecki, walczył w Afryce, Włoszech, Francji. Był dziekanem i szefem duszpasterstwa 2 Korpusu Polskiego[1].

Po zakończeniu wojny pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii[1]. 4 czerwca 1951 został powołany na członka Głównej Komisji Skarbu Narodowego[7]. Był autorem książek[1]. Do połowy lat 50. pracował proboszcz w Marsworth[8]. Ponadto udzielał się jako asystent kościelny w Katolickim Ośrodku Wydawniczym „Veritas” w Londynie i jako asystent Polskiego Instytutu Akcji Katolickiej[1][8].

W 1955 wstąpił do zakonu trapistów w Normandii[1]. Po dwuletnim nowicjacie złożył śluby zakonne[8]. Przybrał imię zakonne Włodzimierz[8]. W 1960 złożył śluby wieczyste, w zakonie jako mnich zajmował się prowadzeniem gospodarstwa rolnego. Zmarł 20 stycznia 1983 w Bricquebec[1].

Publikacje edytuj

Przedmiotowe
  • Irena Nowakowska-Acedańska: Ex libris ks. Włodz. Cieńskiego (1936)[9]
Podmiotowe
  • Cel wychowania i cechy katolickiego wychowawcy (1951)[10]
  • Postulaty wychowawcze w pierwszych okresach rozwoju dziecka (1952)[11]
  • Rodzicom o dzieciach. Część 1: O psychologii dziecka (1954)[12][13]
  • Rodzicom o dzieciach. Część 2: O wychowaniu charakteru (1955)[14][15]

Ordery i odznaczenia[16] edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac Adam Treszka, Zdzisław Stahl, Marian Brzezicki. Ś.p. ksiądz prałat Włodzimierz Cieński: Zagajenie / Włodzimierz Cieński – syn ziemi lwowskiej. Niezłomny kapłan i bohaterski męczennik / Wspomnienie z okresu współpracy ze ś.p. ks. W. Cieńskim w konspiracji / Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 45, s. 11–21, 97, czerwiec 1983. Koło Lwowian w Londynie. 
  2. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. II Szkoły Realnej we Lwowie za rok szkolny 1915-16. Lwów: 1916, s. 38, 46.
  3. Przemysław Włodek, Adam Kulewski: Lwów. Przewodnik. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2006, s. 1991. ISBN 83-89188-53-8.
  4. Karolina Lanckorońska: Wspomnienia wojenne. lwow.home.pl. [dostęp 2019-10-25].
  5. Jerzy Węgierski: Lwów pod okupacją sowiecką 1939-1941. Paryż: Editions Spotkania, 1991, s. 343.
  6. Jest ta legenda w podręcznikach? | Dziennik Polski, www.dziennikpolski.co.uk [dostęp 2016-02-03].
  7. Powołanie członków Głównej Komisji Skarbu Narodowego. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 2, s. 18–19, 28 czerwca 1951. 
  8. a b c d Włodzimierz Cieński. „Życie”. Tom 11, s. 544, 1957. 
  9. Ex libris ks. Włodz. Cieńskiego. books.google.pl. [dostęp 2019-10-26].
  10. Cel wychowania i cechy katolickiego wychowawcy. books.google.pl. [dostęp 2019-10-26].
  11. Postulaty wychowawcze w pierwszych okresach rozwoju dziecka. books.google.pl. [dostęp 2019-10-26].
  12. Rodzicom o dzieciach: O psychologii dziecka, Część 1. books.google.pl. [dostęp 2019-10-26].
  13. Rodzicom o dzieciach. Czesc 1 ; O psychologii dziecka. books.google.pl. [dostęp 2019-10-26].
  14. Rodzicom o dzieciach. Cz. 2, O wychowaniu charakteru. books.google.pl. [dostęp 2019-10-26].
  15. O wychowaniu charakteru. books.google.pl. [dostęp 2019-10-26].
  16. Jacek Żurek. Włodzimierz Cieński jako kapelan wojskowy. „Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej”. 1 (13), s. 79–124, 2020. Warszawa: Centralna Biblioteka Wojskowa. ISSN 2354-0435. 
  17. Odznaki honorowe Koła Lwowian. „Biuletyn”. Nr 29, s. 84, grudzień 1975. Koło Lwowian w Londynie.