Wacław Żdżarski

polski dziennikarz, historyk i krytyk filmowy

Wacław Żdżarski (ur. 10 września 1913, zm. 5 marca 1983) – dziennikarz, historyk, fotograf, krytyk filmowy.

Wacław Żdżarski
Kozłowski, Wrzosek
Ilustracja
Wacław Żdżarski (1944)
Data urodzenia

10 września 1913

Data śmierci

5 marca 1983

Zawód, zajęcie

dziennikarz, historyk, fotograf, krytyk filmowy

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Walecznych (1943–1989) Krzyż Partyzancki Krzyż Armii Krajowej Medal za Warszawę 1939–1945
Fotografia Wacława Żdżarskiego: powstańcza młoda para w szpitalu Elżbietanek przy ul. Goszczyńskiego 1 na Mokotowie

Syn Wacława i Hanny Kanteckiej. Studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (1932–1935), później w Wyższej Szkole Dziennikarskiej w Warszawie (ukończył w 1938 roku) a także w Wyższej Szkole Muzycznej im. F. Chopina (1945–1946).

Działalność dziennikarska edytuj

Działalność dziennikarską rozpoczął pod okiem Melchiora Wańkowicza w Wydawnictwie „Rój” (do 1939 roku), później uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939 jako podoficer 44 pułku piechoty z Równego. Był w niewoli sowieckiej, później niemieckiej (Stalag Vib) do listopada 1941 r. W latach okupacji (1941–1944) został szefem szkolenia fotoreporterów VI Oddziału Komendy Głównej AK (BIP) (ps. „Kozłowski”, „Wrzosek”). W powstaniu warszawskim pełnił służbę jako sprawozdawca wojenny VI Oddziału Sztabu Komendy Sił Zbrojnych w Kraju i reporter "Polski Walczącej" i "Biuletynu Informacyjnego".

Po wojnie Wacław Żdżarski był wykładowcą na Wydziale Dziennikarstwa Akademii Nauk Politycznych (1948-1950), stale współpracował z tygodnikiem "Przekrój". Od 1946, do rozwiązania w 1952 roku był sekretarzem redakcji "Kuriera Codziennego", członkiem kolegium redakcyjnego tygodnika "Rzemieślnik". Później pracował w prasie Stowarzyszenia PAX ("Zorza", "WTK", "Życie i Myśl", "Słowo Powszechne") do przejścia na emeryturę w roku 1975. Współpracował przy organizacji miesięcznika "Fotografia", w tygodniku "Świat" prowadził rubrykę "Fotografia na co dzień", członek kolegium miesięcznika "Kinotechnik" i "Rzemieślnika".

Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera B23-5-6)[1].

Działalność w organizacjach edytuj

Był członkiem honorowym Warszawskiego Towarzystwa Fotograficznego (1981). Był współzałożycielem i pierwszym prezesem Klubu Sprawozdawców Filmowych przy Związku Zawodowym Dziennikarzy RP (1948-1950), kierownikiem Biura Prasowego "Filmu Polskiego" (1947-1949), członkiem władz międzynarodowej organizacji krytyków filmowych FIPRESCI (1947-48), współzałożycielem Klubu Fotografii Prasowej przy SDP. Był członkiem Polskiego Towarzystwa Fotograficznego (1948–1961) w którym od 1956 uczestniczył w pracach Zarządu Głównego PTF. Przez wiele lat pełnił funkcję sekretarza generalnego Federacji Stowarzyszeń Fotograficznych w Polsce (1952-1977).

Działalność twórcza edytuj

Do bogatego dorobku życia Wacława Żdżarskiego należy zapisać jego twórczość: wraz z Ryszardem Kiersnowskim napisał sztukę teatralną Panowie w nowych kapeluszach (Komedia w 3 aktach) wystawioną w 1933 w Teatrze im. Stefana Żeromskiego, pozytywnie ocenioną recenzjach Tadeusza Boya-Żeleńskiego.

Do klasycznych już pozycji w dziedzinie fotografii zaliczane są jego książki: Od obiektywu do negatywu (1946), Zasady fotografii (wspólnie z R. Niemczyńskim) (1957), Historia fotografii warszawskiej (1974), Almanach fotoamatora (1974) – współautor Leonard Sempoliński i Jan Sunderland), Fotografujemy Zorką" (1975), Zaczęło się od Daguerre'a (1977).

Odznaczenia edytuj

Za swą działalność wojenną i cywilną otrzymał Krzyż Walecznych (1959), Krzyż Partyzancki (1959), Krzyż Armii Krajowej (1981), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1976), Złoty Krzyż Zasługi (1969), Medal za Warszawę (1971), Medal XXX-lecia Z.G. Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (1975), dyplom honorowy Towarzystwa Miłośników Historii w Warszawie i Towarzystwa Przyjaciół Warszawy (1975), był laureatem nagrody Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu m. St. Warszawy (1978), Zasłużony Działacz Kultury (1967).

Za działalność fotograficzną otrzymał tytuły Artiste FIAP (AFIAP) w 1960 i Excellence for Services Rendered FIAP (ESFIAP) w 1972, przyznane przez Międzynarodową Federacją Sztuki Fotograficznej FIAP.

Rodzina edytuj

Wacław Żdżarski mieszkał w Milanówku, przy ulicy Podgórnej 38 wraz z żoną Sabiną (również aktywną w BIP KG AK, ranną w Powstaniu Warszawskim) i synami Zbigniewem (obecnie inżynier) i Janem (dziennikarz). W Milanówku działał w PTTK, ZBoWiD, a w historii towarzyskiej miasta zapisał się także jako brydżysta.

Przypisy edytuj

Bibliografia edytuj