Wacław Bliziński

polski duchowny katolicki, działacz społeczny i polityczny

Wacław Bliziński (ur. 28 lipca 1870 w Warszawie, zm. 21 października 1944 w Częstochowie[1]) – ksiądz prałat, założyciel instytucji spółdzielczych, kulturalnych i oświatowych, działacz społeczny i polityk ludowy, spółdzielca; proboszcz w Liskowie k. Kalisza, działacz ludowy; poseł (1919–1922) i senator (1938–1939).

Wacław Bliziński
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

28 lipca 1870
Warszawa

Data i miejsce śmierci

21 października 1944
Częstochowa

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

1892

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi

Życiorys edytuj

Był synem Mateusza i Magdaleny z Warychowskich (wychowanki sióstr Szarytek z Przasnysza). Wychowany do życia zgodnie z zasadami chrześcijańskimi i szacunku do tradycji narodowych[2].

W 1879 roku rozpoczął naukę w gimnazjum, z którego został relegowany za manifestowanie patriotyzmu[2]. W 1887 roku wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku[3], gdzie był jednym z założycieli i redaktorów tygodnika „Lustro”[2]. W sierpniu 1892 roku otrzymał święcenia kapłańskie[4][3] z rąk ks. biskupa Aleksandra Bereśniewicza, następnie został wysłany na parafię do Zagórowa, w grudniu 1892 roku do Cieszęcina w powiecie wieluńskim i kolejno do Włocławka na stanowisko wikariusza katedry i urzędnika Konsystorza Generalnego[2]. Po sześciu latach został skierowany na probostwo do Liskowa, gdzie przybył 5 stycznia 1900[4]. Spotkał się tam z niechętnym przyjęciem, które dzięki swojemu zaangażowaniu w pracę społeczną, oświatową i kulturalną z biegiem lat zmieniło się w podziw i głębokie przywiązanie. Szczególną troską otaczał dzieci pozbawione rodziców. Założył sierociniec, szkoły, kółko rolnicze, dom ludowy, ośrodek zdrowia, sklep i kasę kredytową[2].

Działalność polityczna edytuj

 
Wizyta prezydenta Ignacego Mościckiego w Liskowie (1937)

Był pracownikiem Komitetu Ofiary Narodowej Tymczasowej Rady Stanu[5].

Był współtwórcą i prezesem Rady Naczelnej Zjednoczenia Ludowego (1916–1917), a następnie posłem na Sejm Ustawodawczy z ramienia utworzonego i kierowanego przez siebie Polskiego Zjednoczenia Ludowego (partii zarejestrowanej w 1919 pod nazwą Narodowego Zjednoczenia Ludowego). W Sejmie Ustawodawczym był członkiem klubu Narodowego Zjednoczenia Ludowego[6]. Brał udział w pracach komisji: Ochrony Pracy, Opieki Społecznej (przewodniczący), Skarbowo-Budżetowej, Spółdzielczej i Zdrowia Publicznego. Wnioskodawca Ustawy o opiece społecznej (1923), uchwalonej przez Sejm I kadencji[7].

W czasie wojny w 1920 roku został członkiem Obywatelskiego Komitetu Wykonawczego Obrony Państwa w 1920 roku[8]. Był także delegatem Sejmu do Stanów Zjednoczonych (1921).

Pełnił funkcję Dyrektora Departamentu Opieki Społecznej w Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej. Od 1937 roku pracował w Prezydium Organizacji Wiejskiej Obozu Zjednoczenia Narodowego, a potem w Radzie Głównej OZN.

Z nominacji prezydenta Ignacego Mościckiego został senatorem V kadencji (22 listopada 1938). Był wiceprezesem Sądu Marszałkowskiego i członkiem komisji: administracyjno-samorządowej i budżetowej.

Wybuch II wojny światowej zmusił księdza do opuszczenia swojej parafii, ponieważ został umieszczony na liście osób przewidywanych do aresztowania (niem. Sonderfahndungsbuch Polen). Choroba, która zakończyła życie kapłana, zastała go w Częstochowie. Zgodnie z jego wolą doczesne szczątki kapłana spoczęły na cmentarzu w Liskowie (14 września 1947[9]).

Ordery i odznaczenia edytuj

Uznanie dorobku edytuj

Aktywizacja mieszkańców Liskowa, które stało się symbolem odrodzenia wsi polskiej i zaszczepienie tych doświadczeń w wielu rejonach odradzającej się Polski, a także likwidacja negatywnego stereotypu chłopa.

Dzięki jego działaniom zorganizowano po raz pierwszy na wsi Kongres Eucharystyczny Diecezji Włocławskiej (Lisków 1938).

Za swoją pracę znalazł uznanie w oczach władz kościelnych i państwowych. Honorowany kolejno: mianowaniem kanonikiem honorowym kapituły kaliskiej (1913), kanonikiem gremialnym (1922), a następnie prałatem-kustoszem (1925), papież Pius XI mianował go w 1934 swoim prałatem domowym. Był też laureatem nagrody Polskiej Akademii Umiejętności im. Jerzmanowskich za działalność humanitarną (1935).

Jego imieniem 5 września 2001 nazwano gimnazjum w Liskowie[12].

Publikacje edytuj

  • ks. Wacław Bliziński, Wspomnienia z mego życia i pracy, wyd. Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, ISBN 83-85638-49-0.
  • ks. Wacław Bliziński, Przyszedłem wam przychylić nieba i chleba: listy, rękopisy, wystąpienia, wyd. Edytor Kalisz, ISBN 83-922394-6-6.
  • ks. Wacław Bliziński, Wspomnienia z mego życia i pracy, (Wyd. 2 zm. i uzup.) wyd. Klinika Języka, ISBN 978-83-64197-36-9.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Urząd Stanu Cywilnego w Częstochowie, akt zgonu nr 353/1944/I
  2. a b c d e Bliziński Wacław - biografia. Mobilny Kalisz w Internecie [online], www.info.kalisz.pl [dostęp 2022-01-19].
  3. a b Bliziński Wacław (1870-1944) • Odkryj Wielkopolskę • sprawdź ciekawe miejsca w Twojej okolicy [online], regionwielkopolska.pl [dostęp 2022-01-19] (pol.).
  4. a b ks. Wacław Bliziński - Święci - Adonai.pl [online], adonai.pl [dostęp 2022-01-19].
  5. Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 221.
  6. Tadeusz Rzepecki, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 1919, Poznań 1920, s. 286.
  7. Działalność księdza Wacława Blizińskiego w Sejmie Ustawodawczym (1919-1922) s. 350.
  8. Obrona państwa w 1920 roku, Warszawa 1923, s. 19.
  9. Ostatnia ziemska wędrówka ks. prałata Blizińskiego, „Kurier Kaliski”, 1947, nr 255, s. 4.
  10. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 16.
  11. M.P. z 1936 r. nr 183, poz. 341 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  12. Kazanie wygłoszone przez księdza biskupa Stanisława Napierałę podczas inauguracji i poświęcenia gimnazjum im. ks. Wacława Blizińskiego w Liskowie

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj