Walenty Wróbel (nauczyciel)

Walenty Wróbel[a] (ur. 19 września 1850 w Skomielnej Czarnej, zm. 19 lipca 1912 we Lwowie) – polski filolog klasyczny, nauczyciel.

Walenty Wróbel
Ilustracja
Walenty Wróbel (rok szkolny 1894/1895)
Data i miejsce urodzenia

19 września 1850
Skomielna Czarna

Data i miejsce śmierci

19 lipca 1912
Lwów

Narodowość

polska

Tytuł naukowy

doktor filozofii

Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Stanowisko

nauczyciel

Faksymile
Odznaczenia
Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych Krzyż Jubileuszowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych

Życiorys edytuj

Urodził się 19 września 1850 w Skomielnej Czarnej[1][2][3][b]. Był synem Andrzeja[4]. Uczył się w szkołach w Wadowicach i w Krakowie[1]. Studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego[1]. Z wykształcenia był filologiem klasycznym[3].

W okresie zaboru austriackiego w ramach autonomii galicyjskiej wstąpił do służby nauczycielskiej[1]. Początkowo pracował jako zastępca nauczyciela: od 1877 do maja 1880 w C. K. Wyższym Gimnazjum w Kołomyi[5][6][7][1], od maja do września 1880 w Brzeżanach[1], a od września 1880 do sierpnia 1881 w C. K. Wyższym Gimnazjum w Stanisławowie[8][1]. Reskryptem C. K. Ministra Wyznań i Oświecenia z 9 sierpnia 1881 został mianowany rzeczywistym nauczycielem i przeniesiony od września 1881 do C. K. Gimnazjum Męskiego w Sanoku[9][10][1]. W tej szkole uczył języka łacińskiego, języka polskiego, języka greckiego, kaligrafii, propedeutyki filozofii, logiki, psychologii[11]. Reskryptem C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 14 września 1884 został zatwierdzony stale w zawodzie nauczycielskim i otrzymał tytuł c. k. profesora[12]. Na początku lipca 1896 uzyskał stopień naukowy doktora filozofii na Uniwersytecie Lwowskim[13]. Rozporządzeniem C. K. Ministra Wyznań i Oświaty z 14 grudnia 1897 otrzymał ósmą rangę służbową począwszy od 1 stycznia 1898 i od tego czasu był tytułowany jako c. k. starszy profesor[14]. Od 15 listopada 1884 był radnym Rady Miejskiej w Sanoku, a 15 stycznia 1885 złożył rezygnację z mandatu[15].

W Sanoku przebywał do sierpnia 1898[1], a rozporządzeniem C. K. Ministra Wyznań i Oświaty z 24 czerwca 1898 został przeniesiony z sanockiego gimnazjum do C. K. IV Gimnazjum we Lwowie[16][17][18]. W szkole uczył języka łacińskiego, języka greckiego, kaligrafii[19][20][21]. Od roku szkolnego 1900/1901 uczył łaciny i grecki oraz kaligrafii w oddziałach równorzędnych IV Gimnazjum, powstałych przy zakładzie głównym tejże szkoły[22][23][24][25][26]. Od około 1901 otrzymał siódmą rangę w zawodzie[27]. Równolegle wykładał język grecki w Prywatnym Gimnazjum Zofii Strzałkowskiej we Lwowie[28]. Od roku szkolnego 1908/1909 ponownie uczył w zakładzie głównym IV Gimnazjum języka łacińskiego, języka greckiego, propedeutyki filozofii[29][30]. W roku szkolnym 1910/1911 by urlopowany[31]. Zakończył pracę w IV Gimnazjum 17 sierpnia 1911[32], przechodząc w tym roku w stan spoczynku[1][18].

W pracy naukowej zajmował się Platonem i Arystotelesem[1][2][3]. Wydał kilka rozpraw własnych[1], a także ogłaszał recenzje (np. dzieł W. Błotnickiego i Władysława Witwickiego) i opracowania w czasopiśmie „Eos[1][2]. Od 1905 należał do Polskiego Towarzystwa Filozoficznego, w którym w 1911 tworzył komisję rewizyjną[33][2][1][3]. Był członkiem wydziału Polskiego Towarzystwa Filologicznego we Lwowie[1][2], członkiem Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych[1][34], członkiem Towarzystwa Wincentego a Paulo[1]. W latach 90. był członkiem sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, w którym w 1898 pełnił funkcję zastępcy członka sądu honorowego[35][36][37].

Zmarł po długiej chorobie 19 lipca 1912 we Lwowie w wieku 61 lat[38][1][2][18]. Był żonaty z Michaliną z domu Żurakowską, z którą miał dzieci: Eugenię Henrykę (ur. 1884)[4], Tadeusza Stanisława (ur. 1886)[39], Aleksandra Bronisława (ur. 1888)[40].

Publikacje edytuj

Odznaczenia edytuj

austro-węgierskie

Uwagi edytuj

  1. W ewidencji urzędników Austro-Węgier był zapisywany w języku niemieckim jako „Valentinus Wróbel”.
  2. Według tego źródła pochodził z Poznania. Stanisław Wasylewski: Wspomnienia i szkice znad Warty. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1973, s. 107, 235.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y Nekrologi. Walenty Wróbel. „Muzeum”. Tom II, Z. 2, s. 236-237, 1906. 
  2. a b c d e f g Nekrologia. „Ruch Filozoficzny”. T. 2, nr 8, s. 179, 15 października 1912. 
  3. a b c d e Walenty Wróbel. archiwum.wfis.uw.edu.pl. [dostęp 2019-11-15].
  4. a b Księga chrztów 1882–1892. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 58 (poz. 123).
  5. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1878. Lwów: 1878, s. 361.
  6. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1879. Lwów: 1879, s. 354.
  7. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1880. Lwów: 1880, s. 357.
  8. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1881. Lwów: 1881, s. 369.
  9. Sprawozdanie C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1882. Sanok: Fundusz Naukowy, 1882, s. 58.
  10. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1882. Lwów: 1882, s. 369.
  11. Sprawozdanie C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1882. Sanok: Fundusz Naukowy, 1882, s. 49, 50.
    Sprawozdanie C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1883. Sanok: Fundusz Naukowy, 1883, s. 76, 77.
    Sprawozdanie C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1884. Sanok: Fundusz Naukowy, 1884, s. 101, 102.
    Sprawozdanie C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1885. Sanok: Fundusz Naukowy, 1885, s. 21, 22.
    Sprawozdanie C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1886. Sanok: Fundusz Naukowy, 1886, s. 59, 60.
    Sprawozdanie C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1887. Sanok: Fundusz Naukowy, 1887, s. 13, 14.
    Sprawozdanie C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1888. Sanok: Fundusz Naukowy, 1888, s. 67, 68.
    Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1889. Sanok: Fundusz Naukowy, 1889, s. 29, 30.
    Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1890. Sanok: Fundusz Naukowy, 1890, s. 39, 40.
    Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1891. Sanok: Fundusz Naukowy, 1891, s. 21, 22.
    Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1892. Sanok: Fundusz Naukowy, 1892, s. 23, 24.
    Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1893. Sanok: Fundusz Naukowy, 1893, s. 15, 16.
    Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1894. Sanok: Fundusz Naukowy, 1894, s. 33, 34.
    XIV. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1895. Sanok: Fundusz Naukowy, 1895, s. 43, 44.
    XVI. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1897. Sanok: Fundusz Naukowy, 1897, s. 33, 34.
    XVII. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1898. Sanok: Fundusz Naukowy, 1898, s. 65, 66.
  12. Sprawozdanie C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1885. Sanok: Fundusz Naukowy, 1885, s. 23.
  13. Kronika. Doktorat. „Gazeta Sanocka”. Nr 67, s. 3, 12 lipca 1896. 
  14. XVII. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1898. Sanok: Fundusz Naukowy, 1898, s. 68.
  15. Księga uchwał Rady miejskiej od sierpnia 1883 do grudnia 1887. T. IX. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 123, 142. [dostęp 2022-02-05].
  16. 18. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1898/9. Sanok: Fundusz Naukowy, 1899, s. 3.
  17. Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1899. Lwów: 1899, s. 7.
  18. a b c Władysław Kucharski: Skład nauczycieli Gimnazjum IV. Zakład główny (1879-1928) i oddziały równorzędne (1898-1921). W: Władysław Kucharski (red.): Księga pamiątkowa 50-lecia Gimnazjum im. Jana Długosza we Lwowie. Lwów: 1928, s. 55.
  19. Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1899. Lwów: 1899, s. 5, 6, 7.
  20. Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1899. Lwów: 1899, s. 5.
  21. Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1900. Lwów: 1900, s. 33, 34.
  22. Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1901. Lwów: 1901, s. 48, 49.
  23. Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1902. Lwów: 1902, s. 28, 29.
  24. Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1903. Lwów: 1903, s. 32, 33.
  25. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1905. Lwów: 1905, s. 22, 23.
  26. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1908. Lwów: 1908, s. 96, 98.
  27. Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1901. Lwów: 1901, s. 48, 49. Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1902. Lwów: 1902, s. 28, 29.
  28. Sprawozdanie Dyrekcyi Prywatnego Gimnazjum Żeńskiego Zofii Strzałkowskiej we Lwowie za rok szkolny 1906/07. Lwów: 1907, s. 37.
  29. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1909. Lwów: 1909, s. 46.
  30. Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1910. Wiedeń: 1910, s. 903.
  31. a b c Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1911. Wiedeń: 1911, s. 908.
  32. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1912. Lwów: 1912, s. 84.
  33. Ósme sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Filozoficznego we Lwowie za czas od 1. stycznia do 31. grudnia 1911. „Ruch Filozoficzny”. T. 2, nr 3, s. 50, 15 marca 1912. 
  34. Spis członków Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych we Lwowie. „Muzeum”. Z. 6-7, s. 21, 1895. 
  35. Sprawozdanie Wydziału Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku za rok administracyjny 1898. Sanok: 1899, s. 11.
  36. Anna Sebastiańska: Członkowie TG „Sokół” w Sanoku 1889–1946. sokolsanok.pl, 2009-11-29. [dostęp 2016-03-15].
  37. Paweł Sebastiański, Bronisław Kielar: Wykazy członków Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku. W: 125 lat sanockiego „Sokoła” 1889–2014. Sanok: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Sanoku, 2014, s. 143, 144. ISBN 978-83-939031-1-5.
  38. Kronika. „Gazeta Lwowska”. Nr 165, s. 4, 21 lipca 1912. 
  39. Księga chrztów 1882–1892. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 108 (poz. 101).
  40. Księga chrztów 1882–1892. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 183 (poz. 129).