Wanda Dzierzbicka
Wanda Dzierzbicka (ur. 16 listopada 1882 w Świętem, zm. 28 stycznia 1977 w Warszawie) – polska psycholog, pedagog, pedeutolog, matematyk, działaczka społeczna i oświatowa.
| Data i miejsce urodzenia |
16 listopada 1882 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
28 stycznia 1977 |
| Zawód, zajęcie |
pedagog |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys edytuj
Urodziła się w Świętem, pow. nieszawski, w rodzinie Stanisława i Walerii z Bajkowskich. W Warszawie ukończyła prywatną szkołę średnią Leonii Rudzkiej (1898), II Gimnazjum Żeńskie z językiem rosyjskim (ukończyła z tytułem domowej nauczycielki). W latach 1899–1900 studiowała na Uniwersytecie we Fryburgu. Po powrocie do Warszawy pracowała w szkolnictwie elementarnym[1]. W latach 1906–1911 prowadziła Szkołę Polskiej Macierzy Szkolnej, która została zamknięta przez władze rosyjskie[2]. Była założycielką (1914) i długoletnią dyrektorką Seminarium Nauczycielskiego żeńskiego i Liceum Pedagogicznego im. Elizy Orzeszkowej w Warszawie[3]. Uzupełniała swoje wykształcenie w Państwowym Instytucie Nauczycielskim w Warszawie, a w czasie wakacji wyjeżdżała za granicę do Anglii (1929) i Austrii (1932), gdzie studiowała psychologię[1].
W okresie II wojny światowej pracowała w Radzie Głównej Opiekuńczej oraz uczyła w tajnym liceum pedagogicznym.
W 1960 wydała monografię Seminarium Nauczycielskiego i Liceum Pedagogicznego im. Elizy Orzeszkowej w Warszawie Dzieje jednej szkoły 1908–1949.
Wniosła istotny wkład w rozwój pedeutologii oraz była autorką licznych programów nauczania pedagogiki w zakładach kształcenia nauczycieli.
Pochowana na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 207-4-27)[4].
Ważniejsze prace edytuj
- O uzdolnieniach zawodowych nauczyciela-wychowawcy (1926)
- Organizacja nauczania (1960)
- Podstawy ideowe kształcenia nauczycieli w seminariach (1960)
Ordery i odznaczenia edytuj
- Order Sztandaru Pracy II klasy (19 sierpnia 1955)[5]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (27 grudnia 1924)[3]
- Srebrny Wawrzyn Akademicki (7 listopada 1936)[6]
Przypisy edytuj
- ↑ a b Sylwia Domagalska. Dzierzbicka Wanda, w: Słownik Pedagogów Polskich i Polskiej Myśli Pedagogicznej XIX i XX wieku. „PRACE NAUKOWE Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości”. T. 35 (5), s. 28–29, 2015. Wydawnictwo Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości w Wałbrzychu. ISSN 2084-2686. [dostęp 2021-07-15].
- ↑ Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 67. [dostęp 2021-07-15].
- ↑ a b M.P. z 1924 r. nr 299, poz. 980 „za ofiarną i owocną działalność w dziedzinie szkolnictwa”.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: KONSTANTY DZIERZBICKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2021-01-04].
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 96, poz. 1318 „za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie oświaty”.
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 261, poz. 461 „za krzewienie czytelnictwa”.
Bibliografia edytuj
- Historia wychowania. Słownik biograficzny, Wydanie drugie uzupełnione, pod red. Andrzeja Gąsiorowskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2002, s. 39.
- Wanda Dzierzbicka (1882–1977), Jadwiga Kolendo, W: Przegląd Historyczno-Oświatowy, Warszawa 1983, Nr 4, s. 411–416.