Wankomycyna

związek chemiczny

Wankomycynaorganiczny związek chemiczny, antybiotyk glikopeptydowy o działaniu bakteriobójczym. Wprowadzona do lecznictwa w 1958 r. przez firmę farmaceutyczną Eli Lilly[2].

Wankomycyna
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C66H75N9O24Cl2

Masa molowa

1449,3 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

1404-90-6

PubChem

14969

DrugBank

DB00512

Klasyfikacja medyczna
ATC

A07AA09, J01XA01

Spektrum działania

edytuj

Mechanizm działania

edytuj

Blokowanie biosyntezy ściany komórkowej poprzez hamowanie polimeryzacji peptydoglikanu przez wiązanie się bezpośrednio z D-alanylo-D-alaninowymi peptydami końcowymi i hamowanie wiązania krzyżowego przez transpeptydazę[3].

Dodatkowo wpływa na przepuszczalność błon komórkowych[4] i syntezę RNA[5].

Wskazania

edytuj
Dożylnie
ciężkie zakażenia bakteriami Gram-dodatnimi, oporne na inne leki przeciwbakteryjne, oraz u chorych ze znaną nadwrażliwością na penicyliny i cefalosporyny.
  1. zapalenie wsierdzia;
  2. posocznica;
  3. zapalenie kości i szpiku;
  4. zakażenia OUN;
  5. zakażenia dolnych dróg oddechowych (zapalenie płuc);
  6. zakażenia skóry i tkanek miękkich;
w przypadku ciężkich zakażeń enterokokowych i gronkowcowych wankomycynę stosuje się w połączeniu z aminoglikozydami;
Doustnie
  1. rzekomobłoniaste zapalenie jelit wywołane przez Clostridioides difficile;
  2. gronkowcowe zapalenie jelit.

Przeciwwskazania

edytuj
  • nadwrażliwość na wankomycynę.

Ostrożnie u chorych z:

  • zaburzeniami słuchu;
  • zaburzeniami czynności nerek;
  • uczulonych na teikoplaninę.

Działania niepożądane

edytuj

Stosowanie w trakcie ciąży i karmienia

edytuj

Wankomycyna nie jest wystarczająco zbadana odnośnie do bezpieczeństwa stosowania w ciąży, dlatego można ją stosować wyłącznie jeśli nie ma innej możliwości leczenia. Podobnie należy unikać stosowania jej w okresie karmienia piersią, gdyż przenika do mleka matki[6].

Preparaty

edytuj
  • Edicin
  • Vancocin CP
  • Vancomycin-MIP
  • Vancotex

Przypisy

edytuj
  1. Vancomycin Hydrochloride [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, 31 października 2022, numer katalogowy: PHR1732 [dostęp 2022-12-23]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  2. Jerome F. Levine, Vancomycin: A Review, „Medical Clinics of North America”, 71 (6), 1987, s. 1135–1145, DOI10.1016/S0025-7125(16)30801-X [dostęp 2024-12-14] (ang.).
  3. M.P. Wilhelm, L. Estes, Symposium on antimicrobial agents–Part XII. Vancomycin., „Mayo Clinic Proceedings”, 74 (9), 1999, s. 928–935, DOI10.4065/74.9.928, PMID10488798 (ang.).
  4. D.C. Jordna, H.D. Mallory, Site of Action of Vancomycin on Staphylococcus Aureus, „Antimicrob Agents Chemother”, 10, 1964, s. 489–494, PMID14287982 (ang.).
  5. D.C. Jordan, W.E. Inniss, Selective Inhibition of Ribonucleic Acid Synthesis in Staphylococcus aureus by Vancomycin, „Nature”, 184, 1959, s. 1894–1895, DOI10.1038/1841894b0, PMID14407860 (ang.).
  6. Wankomycyna, [w:] Indeks Leków MP, opis substancji, Medycyna Praktyczna [dostęp 2024-04-24].

Bibliografia

edytuj
  • Indeks leków Medycyny Praktycznej 2006, Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2006, s. 642, ISBN 83-7430-060-4.