Wapnisko
Wapnisko (niem. Kalkberg) – wzniesienie 799 m n.p.m. w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Wschodnich, w Krowiarkach (Masyw Śnieżnika).
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
799[1] m n.p.m. |
Położenie na mapie Sudetów  | |
 50°17′24″N 16°49′21″E/50,290000 16,822500
| |
Położenie edytuj
Wzniesienie położone w Sudetach Wschodnich, w północno-zachodniej części Masywu Śnieżnika, na północno-zachodnim rozrogu odchodzącym od Śnieżnika, w południowo-wschodniej części Krowiarek, około 5 km na zachód od miejscowości Stronie Śląskie w pobliżu nieistniejącej wsi Rogóżka[1]. Wznosi się w północno-wschodniej części Krowiarek, położonych na północno-zachodnim grzbiecie, odchodzącym od rozrogu Śnieżnika[1]. Po południowo-wschodniej stronie góry położona jest Przełęcz pod Chłopkiem[1].
Charakterystyka edytuj
Jedno z większych wzniesień w paśmie Krowiarek, w kształcie kopca, o dość stromym zboczu południowym i północnym i łagodniejszym zboczu wschodnim i zachodnim z wyraźnie podkreśloną częścią szczytową[1]. Od Wapniska odchodzi ku północy boczny grzbiet z kulminacją Karczmiska. Na południowo-zachodnim stoku góry znajdują się wyrobisko po nieczynnym kamieniołomie wapienia, na ścianie wyrobiska kamieniołomu znajduje się otwór do Jaskini na Ścianie (początkowo zwanej Jaskinią Załom)[1]. Pod koniec lat 90. XX w. z powodu odkrycia jaskini, całkowicie zaprzestano eksploatacji złoża marmuru[1]. W pobliżu dobrze zachowana, ciekawa budowla poniemieckiego wapiennika.
Budowa geologiczna edytuj
Wzniesienia o zróżnicowanej budowie geologicznej, zbudowane ze skał metamorficznych należących do metamorfiku Lądka i Śnieżnika, marmurów (dolomitów krystalicznych i wapieni krystalicznych) serii strońskiej[1].
Roślinność edytuj
Wzniesienie w części szczytowej oraz zbocze zachodnie i wschodnie porasta las mieszany regla dolnego, zbocze południowe poniżej poziomu 720 m n.p.m. i częściowo zbocze północne po zachodniej stronie jest bezleśne.
Historia edytuj
4 listopada 1885 r. robotami eksploatacyjnymi, w złożu marmuru odkryto szczelinę krasową stanowiącą Jaskinię w Rogóżce, którą wówczas nazwano Wolmsdorferhöhle[1]. Według zapisów z tamtego okresu łączna długość chodników jaskini wynosiła ok. 350 m. W 1947 r. wznowiono eksploatację złoża, co doprowadziło do całkowitego zlikwidowania jaskini[1]. W 1962 r. jaskinia robotami strzałowymi została odstrzelona. Dnia 21 kwietnia 1985 r. w ścianie kamieniołomu, 41 m nad spągiem wyrobiska odkryto otwór jaskini krasowej, którą nazwano Jaskinią Załom (obecnie nosi nazwę Jaskinia na Ścianie)[1]. Prawdopodobnie jaskinia tworzyła jeden system z Jaskinią w Rogóżce.
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j k Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, s. 363. ISBN 83-7005-341-6.
Bibliografia edytuj
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, ISBN 83-7005-341-6
- Masyw Śnieżnika, Góry Bialskie, Góry Złote, Krowiarki. Skala 1:40000. Jelenia Góra: Wydawnictwo Turystyczne Plan, 2005. ISBN 83-911777-1-8