Warszawa Grochów

stacja postojowa, lokomotywownia i wagonownia w Warszawie

Warszawa Grochówstacja postojowa, lokomotywownia i wagonownia PKP Intercity i Kolei Mazowieckich stanowiąca zaplecze techniczne dla stacji Warszawa Wschodnia. Obiekt położony jest we wschodniej części Warszawy, w dzielnicy Praga-Południe, na terenie Olszynki Grochowskiej, nieopodal przystanku osobowego Warszawa Olszynka Grochowska. Krzyżują się tu linie kolejowe nr 45, 452 i 545.

Warszawa Grochów
Ilustracja
Tory odstawcze PKP Intercity
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Lokalizacja

Praga-Południe

Zarządca

PKP Intercity
Koleje Mazowieckie

Data otwarcia

1936

Rodzaj

stacja postojowa

Linie kolejowe
Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Warszawa Grochów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Warszawa Grochów”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Warszawa Grochów”
Ziemia52°15′09,83″N 21°06′23,04″E/52,252731 21,106400

Historia edytuj

 
Jednostki serii EW51 w elektrowozowni Grochów

W 1936 miał miejsce początek obsługi i utrzymania zespołów trakcyjnych przez punkt rewidencki Warszawa Grochów, a w 1938 powstał budynek elektrowozowni[1].

4 września 1939 podczas zmasowanego bombardowania Warszawy grochowska wagonownia uległa zniszczeniu. Jako że Główne Warsztaty Elektrotrakcyjne i Elektrowozownia Szczęśliwice zostały zniszczone doszczętnie, główną bazą zaplecza technicznego stała się Elektrowozownia Grochów, do której zaczęto ściągać tabor. Naprawiano tu również zniszczone przez działania wojenne pojazdy o mniejszym zakresie prac. Wiosną 1940 zelektryfikowano łącznice do grochowskiej bazy[2], a wiosną 1941 do elektrowozowni dostarczono cztery pojazdy serii E600 oraz dokonano częściowej przebudowy ich instalacji i urządzeń elektrycznych[3].

W 1945 rozpoczęto porządkowanie elektrowozowni na Grochowie, a grupa pracowników wyruszyła na zachód w poszukiwaniu wywiezionych podczas wojny obrabiarek i innych urządzeń oraz ewakuowanego taboru kolejowego[4]. Pod koniec 1945 w elektrowozowni rozpoczęto naprawę zdewastowanych w mniejszym stopniu zespołów trakcyjnych, a w marcu 1946 rozpoczęto remonty ściągniętej do Warszawy lokomotywy E203 i 10 EZT. Ze względu na pilną potrzebę odbudowy taboru podmiejskiego zrezygnowano z naprawy lokomotywy, a jej części wykorzystano do remontu zespołów. Wrak lokomotywy stał na Grochowie do 1958, kiedy to został zezłomowany[4].

W latach 1954–1956 zakłady Pafawag dostarczyły 20 sztuk EZT serii EW53, które zostały skierowane do pracy w Elektrowozowni Grochów[5], a na początku 1957 do Grochowa przybyły składy serii ED70[6]. W latach 1972–1976 powstało 15 elektrowozów serii EP08, z których 14 przypisano do elektrowozowni[7], a w latach 1991–1996 na Grochów skierowano łącznie 36 lokomotyw serii EP09[8].

PKP Intercity edytuj

 
Wagony odstawione na torach postojowych
 
ED250-004 na torach odstawczych

W 2002 przewoźnik PKP Intercity przejął obsługę stacji od PKP[9]. Obiekt zajmuje 64 ha, na których ułożonych jest 57 km torów. Na jego terenie znajdują się hale obsługi lokomotyw, napraw elektrycznych i mechanicznych oraz przeglądów wagonów[10]. Na terenie tej bazy znajduje się również symulator lokomotyw EP09 i EU44[11]. Codziennie ze stacji na szlak wyrusza około 70 pociągów. Jej układ torowy jest podzielony na cztery grupy przygotowania pociągów[10].

W 2017 PKP Intercity poinformowało, że planuje ogrodzić teren stacji[12] oraz wybudować nową lokomotywownię[13].

Grupa nowa obsługuje składy przyjeżdżające i odjeżdżające w krótkim czasie oraz składy Berlin-Warszawa-Express. Na torach grupy przyjazdowej rewidenci dokonują oględzin wagonów oraz sprawdzają ich ogrzewanie i oświetlenie. W przypadku wykrycia usterki pojazd jest wyłączany, a na jego miejscu umieszcza się sprawny. Sprawdzony skład przechodzi przez kolejne etapy ciągu technologicznego i jedzie na myjnię z zamkniętym obiegiem wody. Pudła wagonów są myte co 1–2 dni, natomiast co 2 tygodnie ma miejsce dokładne czyszczenie okresowe[10].

Hala całopociągowa została oddana do użytku 17 kwietnia 2000[14]. Jest to największy budynek na całej stacji – ma długość 420 m, szerokość 24 m i jest wyposażona w 3 niezależne tory umożliwiające równoległą obsługę trzech składów 16-wagonowych. Każdy z torów posiada osobne poziomy dla obsługi podwozi i wnętrz wagonów. W obiekcie wykonywane są przeglądy międzypociągowe. Pracownicy hali sprawdzają układ jezdny oraz dokonują ewentualnych napraw podzespołów. Opróżniane są zbiorniki zamkniętych układów toalet oraz czyszczone i odkurzane wnętrza wagonów. Dokonywane są także przeglądy ogrzewania, klimatyzacji i oświetlenia[10]. W 2007 obiekt ten został zmodernizowany[9]. Od 1 września 2015 na okres 18 miesięcy Stadler Polska wynajął jeden tor w hali oraz pomieszczenia biurowe, socjalne i magazyn w celu świadczenia usługi utrzymania składów FLIRT³ zamówionych przez przewoźnika[15].

Grupa odjazdowa to miejsce, w którym składy wagonów sprawdzane są tuż przed wyjazdem w trasę. Kontroluje się tu układy pneumatyczne i elektryczne oraz wyposażenie, przeprowadza próby hamulca oraz przypina się lokomotywy. Cały proces jest koordynowany i nadzorowany przez dyspozytora[10].

„Siódma faza” to obszar, w którym wagony oczekują na naprawy okresowe[10].

Centrum Serwisowe Pociągów Dużych Prędkości edytuj

 
Hala warsztatowa składów Alstom EMU250
 
Tablica informacyjna CSPDP

W listopadzie 2012 rozpoczęła się budowa nowego obiektu na terenie stacji Warszawa Grochów, pod koniec stycznia 2013 miało miejsce uroczyste wmurowanie kamienia węgielnego pod tę inwestycję[16], a 9 kwietnia 2014 obiekt został oddany do użytku[17].

Obiekt znajduje się przy ul. Kozia Górka 9 w Warszawie, nieopodal bazy PKP Intercity[18]. Centrum zajmuje powierzchnię 1,2 ha i znajduje się na działce o powierzchni 2,5 ha. Obiekt składa się z hali warsztatowej, infrastruktury kolejowej, zaplecza biurowo-socjalnego i automatycznej myjni. W jego skład wchodzą również blisko 2 km torów z trakcją. Hala warsztatowa przewidziana dla składów ED250 Pendolino jest wyposażona w 3 tory utrzymaniowe i 2 tory naprawcze[16].

Na pierwszych czterech torach centrum serwisowego wykonywane są przeglądy cykliczne. Wzdłuż nich zamontowanych jest siedem stanowisk systemu CET (asenizacja i nawadnianie) obsługujących toalety pociągów serii ED250. Tory te w hali posiadają sztywną sieć trakcyjną, która jest wysuwana i chowana na ramionach. Zasilana jest prądem stałym o napięciu 3 kV, ale istnieje możliwość jej zasilenia również prądem przemiennym o napięciu 15 lub 25 kV[18]. Tor piąty nie jest wyposażony w sieć i służy do przeprowadzania dłuższych napraw okresowych, podczas których pociągi są odłączone od zasilania. Wzdłuż toru zamontowanych jest 28 podnośników Kutruffa pozwalających na podniesienie całego składu[19].

Zastosowana w centrum serwisowym tokarka podtorowa jest sterowana z rozdzielni i składa się z dwóch tokarek, które wykonują swoją pracę niezależnie i jednocześnie na dwóch wózkach. Jest to jedyne urządzenie tego typu w Polsce i jedno z kilku w Europie[19]. Na torze sąsiadującym z torem, na którym znajduje się tokarka, zainstalowano zapadnię do demontażu wózków i wymiany zestawów kołowych[20].

Pod sufitem hali zamontowano dwie suwnice. Jedna z nich o udźwigu 10 t służy do przenoszenia wózków, drugą natomiast o udźwigu 1,5 t transportuje się elementy dachowe pojazdów[20].

Na terenie centrum znajduje się myjnia przejazdowa, a w jej pobliżu instalacja do odladzania oraz zabezpieczania podwozi[20].

W warsztatach utrzymania technicznego Pendolino zastosowano zabezpieczenia w technice interlockingu. Wykorzystuje się je m.in. do ochrony wejścia na podest przed przypadkowymi osobami[19].

W obiekcie jest zakaz wykorzystywania pojazdów spalinowych, dlatego do przetaczania pociągów po całej hali wykorzystywana jest elektryczna jednostka Zefir. Na terenie hali można również spotkać wyprodukowany w Polsce wózek z instalacją podawania piasku do piasecznic pociągów serii ED250[19].

Koleje Mazowieckie edytuj

 
Tory odstawcze Kolei Mazowieckich

Na terenie Sekcji Napraw i Eksploatacji Taboru Warszawa Grochów należącej do Kolei Mazowieckich znajduje się m.in. elektrowozownia wyposażona w kanały rewizyjne, tokarka podtorowa oraz warsztaty rzemieślnicze[21]. W styczniu 2015 na terenie bazy KM otwarto instalację antyoblodzeniową. System znajduje się na torze 34. za rozjazdem 833 w kierunku wyjazdowym. Zabezpieczenie przed oblodzeniem polega na natryskiwaniu specjalnego płynu zabezpieczającego[22].

Przypisy edytuj

  1. Kalendarium. W: Stanisław Plewako: Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI: w siedemdziesiątą rocznicę elektryfikacji PKP. Warszawa: Z. P. Poligrafia, 2006, s. 137-156. ISBN 978-83-922944-6-7. (pol.).
  2. II wojna światowa. W: Stanisław Plewako: Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI: w siedemdziesiątą rocznicę elektryfikacji PKP. Warszawa: Z. P. Poligrafia, 2006, s. 85-86. ISBN 978-83-922944-6-7. (pol.).
  3. Lokomotywa elektryczna serii E606. W: Stanisław Plewako: Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI: w siedemdziesiątą rocznicę elektryfikacji PKP. Warszawa: Z. P. Poligrafia, 2006, s. 86-88. ISBN 978-83-922944-6-7. (pol.).
  4. a b Odbudowa trakcji elektrycznej po 1945. W: Stanisław Plewako: Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI: w siedemdziesiątą rocznicę elektryfikacji PKP. Warszawa: Z. P. Poligrafia, 2006, s. 92-94. ISBN 978-83-922944-6-7. (pol.).
  5. Elektryczne zespoły trakcyjne serii EW53. W: Stanisław Plewako: Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI: w siedemdziesiątą rocznicę elektryfikacji PKP. Warszawa: Z. P. Poligrafia, 2006, s. 99-100. ISBN 978-83-922944-6-7. (pol.).
  6. Elektryczne zespoły trakcyjne serii ED70 (E58, 92400). W: Stanisław Plewako: Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI: w siedemdziesiątą rocznicę elektryfikacji PKP. Warszawa: Z. P. Poligrafia, 2006, s. 103-105. ISBN 978-83-922944-6-7. (pol.).
  7. Lokomotywy elektryczne serii EU06/EU07 i EP08. W: Stanisław Plewako: Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI: w siedemdziesiątą rocznicę elektryfikacji PKP. Warszawa: Z. P. Poligrafia, 2006, s. 110-112. ISBN 978-83-922944-6-7. (pol.).
  8. Paweł Terczyński. Lokomotywa elektryczna serii EP09. „Świat Kolei”. 8/2003, s. 14-21. Łódź: Emi-Press. ISSN 1231-5962. (pol.). 
  9. a b PKP Intercity: Historia. intercity.pl. [dostęp 2015-03-25]. (pol.).
  10. a b c d e f kolejna2012.pl: Grochów, czyli początek kolejowego świata. kurier-kolejowy.pl, 2012-07-02. [dostęp 2014-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-12)]. (pol.).
  11. PKP Intercity z symulatorem lokomotyw. inforail.pl, 2015-05-13. [dostęp 2015-05-14]. (pol.).
  12. Martyn Janduła: PKP Intercity ogrodzi bocznicę na warszawskim Grochowie. rynek-kolejowy.pl, 2017-05-08. [dostęp 2017-08-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-25)]. (pol.).
  13. Jakub Madrjas: PKP Intercity chce zbudować nową lokomotywownię na Grochowie. rynek-kolejowy.pl, 2017-08-25. [dostęp 2017-08-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-25)]. (pol.).
  14. R. Hajdrowski. Nowoczesny obiekt. „Świat Kolei”. 5/2000, s. 4. Łódź: Emi-Press. ISSN 1231-5962. (pol.). 
  15. Karol Wach: Flirty3 będą serwisowane na Grochowie. inforail.pl, 2015-09-09. [dostęp 2015-09-09]. (pol.).
  16. a b PKP Intercity, Alstom: Kamień węgielny pod zaplecze techniczne dla Pendolino wmurowany. intercity.pl, 2013-01-30. [dostęp 2014-08-14]. (pol.).
  17. Konrad Majszyk: Oto nowe centrum serwisowe Pendolino na Olszynce Grochowskiej w Warszawie. forsal.pl, 2014-04-09. [dostęp 2014-08-14]. (pol.).
  18. a b AB: Centrum serwisowe Pendolino od kuchni (cz. 1). kurier-kolejowy.pl, 2014-09-12. [dostęp 2014-09-14]. (pol.).
  19. a b c d AB: Centrum serwisowe Pendolino od kuchni (cz. 2). kurier-kolejowy.pl, 2014-09-13. [dostęp 2014-09-14]. (pol.).
  20. a b c AB: Centrum serwisowe Pendolino od kuchni (cz. 3). kurier-kolejowy.pl, 2014-09-16. [dostęp 2014-09-19]. (pol.).
  21. Koleje Mazowieckie: Dzień Dziecka w Kolejach Mazowieckich. mazowieckie.com.pl. [dostęp 2014-08-15]. (pol.).
  22. AB: Koleje Mazowieckie odebrały instalację antyoblodzeniową. rynek-kolejowy.pl, 2015-01-08. [dostęp 2015-01-13]. (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj

Warszawa Grochów
Linia 45 Warszawa Wschodnia – Warszawa Grochów (2,296 km)
   
Warszawa Wschodnia
odległość: 1,611 km
 
Linia 452 Warszawa Wschodnia – Warszawa Grochów (7,500 km)
   
Warszawa Wschodnia
odległość: 2,810 km
 
Linia 545 Warszawa Michałów – Warszawa Grochów (1,934 km)
   
Warszawa Michałów
odległość: 0,300 km