Wasił Adżałarski
Wasił Stojanow Stajkow, znany jako Adżałarski i Derwiszow[1][2] (bułg. Васил Стоянов Стайков, Аджаларски, Дервишов; ur. 24 grudnia 1880 r. w Adżałari (dzisiejsze Miladinowci), zm. 14 listopada 1909 r. w Skopje) – bułgarski rewolucjonista, skopski i kumanowski wojewoda Wewnętrznej Macedońsko-Adrianopolskiej Organizacji Rewolucyjnej (WMORO).
| |
| Data i miejsce urodzenia |
24 grudnia 1880 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
14 listopada 1909 |
Życiorys edytuj
Wasił Stojanow urodził się w 1880 roku w miejscowości Adżałari, od którego przyjął pseudonim. Kuzyn Trifuna Adżałarskiego[3]. W 1901 roku jego rodzina przeprowadziła się do Skopje. Tam wstąpił do WMORO i zaczął wykonywać szereg zadań dla organizacji, m.in. donoszenie listów, ukrywanie i zamawianie broni dla działań partyzanckich. Tego samego roku został aresztowany i dwa lata spędził w osmańskim więzieniu Kurşunlu han. Wiosną 1903 roku został czetnikiem Sande Czołaka. W 1904 roku był pomocnikiem wojewody w czecie Bobiego Stojczewa, a następnie w 1905 roku był wojewodą w Skopskiej Cyrnej Gorze i Błatii pod zwierzchnictwem Dame Martinowa. Adżałarski zasłynął morderstwem kilku tureckich żebraków nękających miejscowych Bułgarów[4]. W latach 1904–1908 jego oddział prowadził 14 bitew z tureckim wojskiem oraz bitwy z Serbami, przeciwstawiając się serbskiej propagandzie na terenie Macedonii[5]. Wspierał Partię Federacji Ludowej w Bułgarii[6]. Został zamordowany przez władze Skopje wraz ze swoim 80-letnim dziadkiem przed swoim domem[7]. Jego pogrzeb był powodem licznych zamieszek i protestów Bułgarów przeciwko władzom w Skopje, a jego zabójca Kior Rasim został powieszony na moście w mieście[6].
Przypisy edytuj
- ↑ Борис Николов: ВМОРО – псевдоними и шифри 1893 – 1934. Звезда, 1999, s. 21, 34. ISBN 954951417.
- ↑ Македонците в културно-политическия живот на България. Анкета от Изпълнителния комитет на Македонските братства. Книгоиздателство Ал. Паскалев и с-ие, 1918, s. 104.
- ↑ Кръстю Лазаров. Революционната дейност в Кумановско.
- ↑ Иван Снегаров: Васил Аджарларски, Родина (Скопие). 8 lipca 1918, s. 2–3.
- ↑ Борис Й. Николов: Вътрешна македоно-одринска революционна организация. Войводи и ръководители (1893 – 1934). Sofia: Биографично-библиографски справочник, 2001.
- ↑ a b Македонска енциклопедија. Македонска академија на науките и уметностите, 2009, s. 107. ISBN 978-608-203-023-4.
- ↑ Енциклопедия България (Tom 1). Sofia: Българска академия на науките, 1978.