Wasyl Serafymowycz (Bazyli Serafimowicz) (ukr. Василь Серафимович, ur. 11 października 1893, zm. 11 grudnia 1969[1][2]) – nauczyciel, działacz społeczny i polityczny narodowości ukraińskiej, poseł na Sejm III kadencji w II RP z ramienia Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem[2][3][4][5].

Wasyl Serafymowycz
Василь Серафимович
Data i miejsce urodzenia

11 października 1893
Chomsk, gubernia grodzieńska, Cesarstwo Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

11 grudnia 1969
Minersville, Pensylwania, Stany Zjednoczone Ameryki

Poseł III kadencji Sejmu (II RP)
Okres

od 1930
do 1935

Przynależność polityczna

Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem

Życiorys edytuj

Urodził się 11 października 1893 r. w Chomsku, który w tym czasie należał do Cesarstwa Rosyjskiego. Był synem Aleksandra Serafymowycza (ukr. Олександра Серафимовича)[1].

W latach 1898–1914 mieszkał w Warszawie. Ukończył studia na Uniwersytecie Warszawskim[6]. Początkowo pracował jako nauczyciel w Chełmie i Lublinie. W 1915 r., podczas I wojny światowej, został wcielony do armii rosyjskiej. W późniejszym okresie służył i walczył w armii Ukraińskiej Republiki Ludowej pod dowództwem Symona Petlury. Został zdemobilizowany w 1920 r. i powrócił do pracy jako nauczyciel. 28 sierpnia 1918 r. w Krzemieńcu ożenił się z Olgą z domu Makarewycz (ur. 29 grudnia 1898 r. w Białokrynicy), z którą miał córkę Ołenę urodzoną w 1924 r. w Rudce i syna Rostysława urodzonego w Bereżcach w 1930 r.[7]. Od 1927 r. mieszkał i pracował w powiecie krzemienieckim. W miejscowości Bereżce koło Krzemieńca początkowo był nauczycielem, a następnie kierownikiem powszechnej szkoły[8].

Jako działacz polityczny był jednym z liderów polityki tolerancyjnych stosunków polsko-ukraińskich[1]. W 1928 r. w czasie wyborów do sejmu II Rzeczypospolitej z rekomendacji wojewody wołyńskiego Henryka Józewskiego był kandydatem na posła z listy Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem, ale nie zdobył wtedy mandatu. W 1930 r. został wybrany przez Sejmik Powiatowy w Krzemieńcu na członka Okręgowej Komisji Wyborczej w Krzemieńcu[9]. W wyborach do sejmu w listopadzie 1930 r. zdobył mandat poselski z listy nr 1 Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem w okręgu wyborczym nr 58 (Krzemieniec)[2][3]. W 1931 r. wziął udział w zebraniu ukraińskiej parlamentarnej reprezentacji Wołynia w ukraińskim klubie „Ridna chata” (ukr. „Рідна хата") w Łucku. W 1931 r. był jednym ze współzałożycieli partii Wołyńskie Zjednoczenie Ukraińskie[1][10]. W latach 1931–1932 brał udział w tworzeniu Towarzystwa Rzeczników Prawosławnej Oświaty i Ochrony Tradycji Prawosławnych im. metropolity Piotra Mohyły[1][11]. Działał w Wołyńskim Związku Młodzieży Wiejskiej i od 1931 r. był członkiem Zarządu Instruktoratu Koła Młodzieży Wiejskiej powiatu krzemieneckiego[8]. W 1933 r. napływające informacje o Wielkim głodzie na Ukrainie zmotywowały go do wzięcia udziału w tworzeniu wołyńskiej publicznej organizacji pomocy głodującym[1][10]. Należał wraz z żoną Olgą do założycieli zarejestrowanego 19 kwietnia 1934 r. przez wojewodę wołyńskiego w Łucku stowarzyszenie pod nazwą „Ukraińskie Towarzystwo Dobroczynności w Krzemieńcu” z siedzibą w Krzemieńcu[12]. W 1934 r. został wybrany na wiceburmistrza Krzemieńca[6]. Zajmował to stanowisko również w 1936 r.[13] i w 1939 r[1]. W 1941 r. został kierownikiem wydziału edukacji publicznej w obwodzie winnickim. Z jego inicjatywy Winnicki Instytut Pedagogiczny wznowił swoją działalność we wrześniu 1941 r. już po zajęciu Ukrainy przez nazistowskie Niemcy. Pracował jako profesor w tym instytucie. W 1941 r. zredagował i opublikował książkę „Święta historia Nowego Testamentu”[1].

Po zakończeniu II wojny światowej w 1945 r. Wasyl Serafymowycz został umieszczony w obozie dla osób przesiedlonych zorganizowanym przez UNRRA w miejscowości Neumarkt w pobliżu Norymbergi w Niemczech na terenie dawnego niemieckiego nazistowskiego Dulagu. Wasyl Serafymowycz był jednym z organizatorów i dyrektorem ukraińskiego gimnazjum w obozie UNRRA w Neumarkt. Był również nauczycielem historii. Gimnazjum działało od września 1945 r. do lipca 1949 r. 19 lipca 1949 r. obóz w Neumarkt został zlikwidowany, a jego mieszkańców przeniesiono do innych obozów[14]. Wasyl Serafymowycz został przeniesiony do obozu w Landshut. W maju 1950 r. wraz z żoną Olgą i synem Rostysławem wyemigrował do Stanów Zjednoczonych Ameryki[7]. Początkowo mieszkał i pracował w Saint Paul, stolicy stanu Minnesota. Był jednym z fundatorów ukraińskiej cerkwi prawosławnej pod wezwaniem Świętych Wołodymyra i Olgi w Saint Paul[6][15]. W latach 1950–1954 był dyrygentem Cerkiewnego Chóru Parafii Świętych Wołodymyra i Olgi w Saint Paul[16]. W 1961 r. został diakonem Ukraińskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego[1][6]. Został przeniesiony do cerkwi Opieki Matki Bożej w Filadelfii, gdzie pełnił posługę jako ksiądz pomocniczy oraz był dyrygentem chóru cerkiewnego. W późniejszym okresie został proboszczem ukraińskiej cerkwi prawosławnej św. Jerzego w Minersville w stanie Pensylwania. Zmarł 11 grudnia 1969 r. w Minersville. Został pochowany na cmentarzu w South Bound Brook[1][6][2][17].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j Місіюк 2019 ↓.
  2. a b c d Biblioteka Sejmowa: Serafimowicz Bazyli. bs.sejm.gov.pl. [dostęp 2022-08-27]. (pol.).
  3. a b Jacek Majchrowski, Grzegorz Mazur, Kamil Stepan: Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej. Polska Oficyna Wydawnicza „BGW", 1994, s. 424. ISBN 978-83-70665-69-2.
  4. Skład osobowy sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 1 marca 1931 r.. Warszawa: 1931, s. 33.
  5. Skład osobowy sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 25 stycznia 1935 r.. Warszawa: styczeń 1935, s. 19.
  6. a b c d e Rev. Serafymovycz, 76, Dies. „Svoboda Ukrainian Daily, The Ukrainian Weekly Section”. No. 3, Vol. LXXVII, s. 3, January 6, 1970. (ang.). 
  7. a b United States of America, Declaration of Intention No. 7123, St. Paul, Minnesota, USA, 24 sierpnia 1951 (ang.).
  8. a b Alicja Bieńkowska: Polacy i Ukraińcy w programie i działalności Wołyńskiego Związku Młodzieży Wiejskiej. 2012, s. 157. (pol.).
  9. Wołyński Dziennik Wojewódzki No 19.. Łuck: 13 września 1930, s. 2.
  10. a b Руслана Давидюк. Голодомор 1932-1933 років у Радянській Україні: реакція західноволинського проурядового табору. „Волинські історичні записки”. Том 3. 2009 р.. s. 42. (ukr.). 
  11. Святослав Черенюк. Товариство Петра Могили на Волині в 30-их роках ХХ століття. „Волинський Благовісник”. No 2, 2014. s. 126–127. (ukr.). 
  12. Monitor Polski Nr 184.. Warszawa: 13 sierpnia 1934, s. 4.
  13. Krzemieniec gości Rose Bailly.. „Życie Krzemienieckie”. Nr 8–9, Rok V, s. 359, sierpień–wrzesień 1936. Krzemieniec. (pol.). 
  14. Михайло Проць. НАРИС РОЗВИТКУ КУЛЬТУРНО-ОСВІТНЬОГО ЖИТТЯ УКРАЇНСЬКОЇ ЕМІГРАЦІЇ У 1945–1950 РОКАХ. „Визвольний Шлях Суспільно-політичний і науково-літературний місячник”. No. 7–8 (340–41), July-August, 1976, Vol. XXIX. s. 846–852. Londyn. (ukr.). 
  15. Пилип Шайда: Chapter II, Church histories of Saints Volodymyr and Olga Ukrainian Orthodox Church and Saint Katherine Ukrainian Orthodox Church. s. 7–8. (ukr. • ang.).
  16. Пилип Шайда: Chapter III, church auxiliaries, church events, publicity – St. Katherine Orthodox Church. s. 61–62. (ukr. • ang.).
  17. Nekrolog Wasyla Serafymowycza. „СВОБОДА УКРАЇНСЬКИЙ ЩОДЕННИК”. No. 228, 13-го ГРУДНЯ (DECEMBER) 1969, Vol. LXXVI. s. 3. ДЖЕРЗІ СИТІ і НЮ ИОРК. (ukr.). 

Bibliografia edytuj