Werner Hartenstein
Werner Hartenstein (ur. 27 lutego 1908 w Plauen, zm. 8 marca 1943) – niemiecki dowódca okrętów podwodnych Kriegsmarine w czasie II wojny światowej.
 Korvettenkapitän
| |
| Data i miejsce urodzenia |
27 lutego 1908 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
8 marca 1943 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
torpedowce: |
| Stanowiska |
dowódca |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
| |
Wstąpił do służby w marynarce w roku 1928 służąc początkowo na torpedowcach, a 4 września 1941 roku objął dowództwo okrętu podwodnego U-156 typu IXC. Pod dowództwem Hartensteina U-Boot zatopił 19 jednostek o łącznej pojemności 97 489 BRT, w tym brytyjski transportowiec wojska RMS „Laconia”. 17 września 1942 roku został odznaczony Krzyżem Rycerskim, jako 125. w Kriegsmarine i 63. w U-Bootwaffe.
Wydane przez niego rozkazy ratowania rozbitków z „Laconii” i podjęte w tym celu działania, wywołały serię zdarzeń określanych jako „incydent Laconii”, skutkowały także wydaniem przez admirała Karla Dönitza rozkazu znanego pod nazwą Laconia-Befehl. Zginął 8 marca 1943 roku na wodach na wschód od Barbadosu, wraz ze swoim okrętem i załogą, zbombardowany przez amerykańską Catalinę.
Kariera edytuj
Urodzony 27 lutego 1908 roku w Plauen w powiecie Vogtland Werner Hartenstein, wstąpił do służby wojskowej w Reichsmarine w 1928 roku[1]. Awans do stopnia oberleutnant zur See otrzymał 1 września 1934 roku, trzy lata później zaś, 1 czerwca 1937 roku został promowany do stopnia kapitänleutnanta[2]. Swoje pierwsze dowództwo sprawował od listopada 1938 roku do października roku 1939 na torpedowcu „Seeadler” typu 1923, po czym w tym samym miesiącu objął komendę na torpedowcu „Jaguar”, sprawowaną do marca 1941 roku[1]. W międzyczasie nie obejmując formalnego dowództwa, do maja 1940 roku kierował 6. Flotyllą Torpedowców. W okresie od marca do czerwca 1941 roku przechodził szkolenie w zakresie pływania podwodnego, a w lipcu i sierpniu 1941 roku odbył kurs torpedowy dla dowódców okrętów podwodnych w 24. Flotylli U-Bootów[1]. W sierpniu i wrześniu 1941 roku przeszedł szkolenie z zakresu konstrukcji U-Bootów (Baubelehrung) w Północnej Szkole U-Bootów (KLA)[1], zakończone 4 września 1941 roku objęciem dowództwa nad U-156[1]. 1 czerwca 1942 roku otrzymał awans do stopnia korvettenkapitäna[1][2].
U-156 edytuj
Dowodząc okrętem podwodnym U-156 odbył pięć patroli bojowych spędzając w morzu 294 dni i zatapiając 19 jednostek przeciwnika o łącznej pojemności 97 489 ton oraz uszkadzając cztery kolejne o łącznej pojemności 20 001 ton, w tym amerykański niszczyciel USS „Blakeley” (DD–150) typu Wickes[2].
Jedną ze zniszczonych jednostek była zatopiona 12 września 1942 roku RMS „Laconia”, uzbrojony brytyjski transportowiec przewożący pod pokładem 1793 włoskich jeńców, ale także 463 marynarzy i oficerów, 286 podróżujących żołnierzy, 80 cywilów (głównie kobiety i dzieci) oraz 103 polskich żołnierzy pełniących służbę wartowniczą[3]. Wydane przez Wernera Hartensteina rozkazy ratowania rozbitków z „Laconii” i podjęte w tym celu działania, wywołały serię zdarzeń określanych jako „Incydent Laconii” (ang. Laconia affair[4]), skutkowały także wydaniem – 17 września 1942 roku – przez admirała Karla Dönitza rozkazu znanego pod nazwą Laconia-Befehl (ang. Laconia Order[4]), zakazującego załogom niemieckich okrętów podwodnych ratowania rozbitków[4]. Rozkaz ten stał się podstawą oskarżenia Dönitza przed Trybunałem Norymberskim, w efekcie jednak przeprowadzonej rozprawy, obronie Dönitza udało się przekonać sędziów trybunału, że niemieccy dowódcy z narażeniem własnego życia i wielkim ryzykiem dla własnych załóg ratowali rozbitków, a w świetle przebiegu incydentu „Laconii”, taki rozkaz był w pełni usprawiedliwiony[4].
Śmierć edytuj
8 marca 1943 roku radionamiernik Huff Duff namierzył pozycję dowodzonego przez Hartensteina U-156, który komunikował się z Dönitzem, po czym Catalina z bazującej na Trynidadzie 53. Eskadry marynarki odnalazła U-boota za pomocą radaru około 270 mil na wschód od Barbadosu, obrzucając go następnie czterema bombami, które przełamały okręt na trzy części[5]. Werner Hartenstein zginął wówczas wraz ze swoją załogą i okrętem[5].
17 września 1942 roku kkpt. Hartenstein został odznaczony Krzyżem Rycerskim, jako 125. w Kriegsmarine i 63. w U-Bootwaffe[1].
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- Clay Blair: Hitler’s U-Boat War. T. 2: The Hunted, 1942-1945. Nowy Jork: Random House, 1998. ISBN 0-679-45742-9.
- Eberhard Möller, Werner Brack: The Encyclopedia of U-Boats From 1904 to the Present Day. London: Greenhill Books, 2004, s. 193. ISBN 1-85367-623-3.
- Rainer Busch, Hans-Joachim Roll: German U-Boat Commanders of World War II. A Biographical Dictionary. Annapolis: Naval Institute Press, 1 kwietnia 1999, s. 93. ISBN 1-55750-186-6.
- Frederick Grossmith: The Sinking of the „Laconia”: A Tragedy in the Battle of the Atlantic. Paul Watkins Publishing. ISBN 1-871615-68-2.
- Top U-Boat Aces: Werner Hartenstein. uboat.net. [dostęp 2019-09-02].