Wersenian disodu, komplekson III – organiczny związek chemiczny, sól disodowa kwasu wersenowego. Ma zdolność tworzenia kompleksów (chelatów) z różnowartościowymi metalami, przy czym niezależnie od wartościowości oznaczanego metalu zawsze wiąże jeden atom. W kompleksometrii stosowany jest częściej niż wolny kwas wersenowy z uwagi na lepszą rozpuszczalność w wodzie[2][3]. Jako czynnik kompleksujący w analizie jest najważniejszym kompleksonem. Stosowany także jako odczynnik maskujący w analizie jakościowej.
Wersenian disodu
|
|
Próbka dwuwodnego wersenianu disodu
|
| Nazewnictwo
|
|
|
| Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
|
2,2'-(etano-1,2-diylobis((karboksymetylo)azanodiylo))dioctan disodu
|
| Inne nazwy i oznaczenia
|
| komplekson III, etylenodiaminotetraoctan disodu, edetynian disodu, pot. EDTA[a]
|
|
| Ogólne informacje
|
| Wzór sumaryczny
|
C10H14N2O8Na2
|
| Masa molowa
|
336,21 g/mol
|
| Wygląd
|
bezbarwne, bezwonne ciało stałe (dihydrat)[1]
|
| Identyfikacja
|
| Numer CAS
|
6381-92-6
|
| PubChem
|
8759
|
| DrugBank
|
DB14600
|
| SMILES
|
C(CN(CC(=O)O)CC(=O)[O-])N(CC(=O)O)CC(=O)[O-].[Na+].[Na+]
|
|
| InChI
|
InChI=1S/C10H16N2O8.2Na/c13-7(14)3-11(4-8(15)16)1-2-12(5-9(17)18)6-10(19)20;;/h1-6H2,(H,13,14)(H,15,16)(H,17,18)(H,19,20);;/q;2*+1/p-2
|
| InChIKey
|
ZGTMUACCHSMWAC-UHFFFAOYSA-L
|
|
|
|
|
|
| Podobne związki
|
| Inne kationy
|
kwas wersenowy
|
| Podobne związki
|
kwas nitrylotrioctowy
|
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
|
- ↑ Określenie EDTA na wersenian disodowy jest niewłaściwe, gdyż akronim EDTA (z ang. ethylenediaminetetraacetic acid) odnosi się do wolnego kwasu wersenowego, a nie jego soli.
- ↑ a b Ethylenediaminetetraacetic acid disodium salt (nr ED2SS) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2017-07-25]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ a b AndrzejA. Cygański AndrzejA., Chemiczne metody analizy ilościowej, wyd. 6, Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 2005, s. 393–395, ISBN 83-204-3055-0 .
- ↑ TadeuszT. Lipiec TadeuszT., Zdzisław StefanZ.S. Szmal Zdzisław StefanZ.S., Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej, wyd. 4, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1976, s. 431–432 .
