Wersyfikacja

dział poetyki zajmujący się badaniem budowy wiersza bądź sama struktura tegoż

Wersyfikacja (fr. versification, łac. versificatio) jest to termin z zakresu teorii literatury mający dwa znaczenia.

1. Dział poetyki zajmujący się badaniem budowy wiersza, czyli jego formą, metryką wersów a także kompozycją wiersza, m.in. podziałem na strofy (strofika).
2. Zbiór reguł i technik tworzenia wierszy charakterystyczny dla danego artysty, nurtu literackiego lub epoki. W tym sensie używa się sformułowań rodzaju: wersyfikacja Leśmiana, wersyfikacja futurystów czy wersyfikacja klasyczna.

Wersyfikacja określa system wersyfikacyjny utworu.

Wersyfikacja w pierwszym znaczeniu, rozszerzona o aspekt ewolucyjny i komparatystyczny związany z drugim znaczeniem, jest nazywana również wersologią.

W Polsce nauka o wierszu stoi na wysokim poziomie z uwagi na liczbę piszących autorów i publikowanych prac, w tym pozycji książkowych[1]. Do grona najwybitniejszych polskich wersologów należą Kazimierz Wóycicki[2], Jan Łoś, Maria Dłuska, Maria Renata Mayenowa, Kazimierz Nitsch, Stanisław Furmanik, Karol Wiktor Zawodziński, Julian Krzyżanowski, Kazimierz Budzyk, Zbigniew Siatkowski[3] Edward Stankiewicz, Edward Balcerzan, Zdzisława Kopczyńska, Teresa Dobrzyńska, Aleksandra Okopień-Sławińska, Maria Grzędzielska, Lucylla Pszczołowska, Dorota Urbańska, Adam Kulawik, Cecylia Galilej i Arkadiusz Sylwester Mastalski. Metryką obcą zajmowali się Jerzy Kuryłowicz, Monika Opalińska, Jerzy Danielewicz, Katarzyna Lesiak, Paweł Siwiec, Stanisław Balbus, Jacek Baluch, Robert Stiller i Stanisław Barańczak. Wersyfikacją porównawczą polsko-słoweńską zajmował się Tone Pretnar.

Duży wkład do światowej wersologii wnieśli uczeni rosyjscy (formaliści): Wiktor Żyrmuński, Borys Tomaszewski, Osip Brik, Jurij Łotman i Roman Jakobson, jak również badacze czescy Josef Král, Jan Mukařovský, Josef Hrabák, Miroslav Červenka, Květa Sgallová i Lukáš Neumann.

Przypisy

edytuj
  1. Piotr Gierowski, Struktury historii: O czeskim projekcie dziejów literatury na tle recepcji praskiego strukturalizmu w Polsce, Kraków 2013, s. 152.
  2. Zobacz Kazimierz Wóycicki, Forma dźwiękowa prozy polskiej i wiersza polskiego, Warszawa 1960.
  3. Zbigniew Siatkowski. Wersyfikacja Tadeusza Różewicza wśród współczesnych metod kształtowania wiersza. Pamiętnik Literacki, 3/1958.