Widłoząb płowy (Dicranum fulvum Hook.) – gatunek mchu należący do rodziny widłozębowatych (Dicranaceae).

Widłoząb płowy
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

mchy

Klasa

prątniki

Podklasa

Dicranidae

Rząd

widłozębowce

Rodzina

widłozębowate

Rodzaj

widłoząb

Gatunek

widłoząb płowy

Nazwa systematyczna
Dicranum fulvum Hook.
Musci Exot. 2: 149 1819.[3]

Rozmieszczenie geograficzne edytuj

Występuje w górach Europy Środkowej i Północnej (Skandynawia) oraz w Ameryce Północnej. W Polsce notowany w Masywie Ślęży, w Sudetach oraz na Pomorzu Zachodnim i Wschodnim[4].

Morfologia edytuj

Darnie zbite, żółtobrunatne. Mech ortotropowy o łodygach o długości od 2 cm, okrytymi żółtymi chwytnikami. Liście o długości 4 mm, powolnie zwężane, zwinięte w rurkę, w górnej części piłkowane. W dolnej części łodygi liście są mniejsze niż w części górnej. Komórki blaszki liściowej kwadratowe, brodawkowate (w przekroju poprzecznym). Puszka prosta, w stanie suchym podłużnie bruzdowana; wieczko z dzióbkiem[4].

Gatunek ten jest bardzo podobny do widłozębu zielonego (niektórzy traktują widłoząb zielony jako nadrzewną formę widłozębu płowego). Główne różnice: u widłozębu zielonego liście są całobrzegie, komórki blaszki liściowej gładkie lub bardzo słabo brodawkowate; gładka jest także puszka[4].

Ekologia edytuj

Występuje na cienistych, bezwapiennych skałach, także na głazach narzutowych.

Ochrona edytuj

Gatunek w latach 2004-2014 objęty był w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Od roku 2014 wpisany na listę gatunków roślin objętych ochroną częściową w Polsce na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin[5].

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. B. Goffinet, W.R. Buck, Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2014-12-07] (ang.).
  3. Dicranum fulvum Hook.. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2014-12-03]. (ang.).
  4. a b c Bronisław Szafran: Mchy (Musci). T. I. Warszawa: PWN, 1957, s. 168-169.
  5. Dz.U. z 2014 r. poz. 1409 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin